Ruszyła zbiórka podpisów pod obywatelskim projektem ustawy dot. użytkowania wieczystego
Stowarzyszenie Interesu Społecznego "Wieczyste" rozpoczęło zbieranie podpisów pod obywatelskim projektem ustawy, który zmniejsza opłaty za użytkownie wieczyste i rozszerza możliwości przekształcenia takiego użytkowania we własność.
Stowarzyszenie Interesu Społecznego "Wieczyste" po raz pierwszy przedstawiło założenia do obywatelskiego projektu ustawy w marcu tego roku. Później projekt był zmieniany w trakcie konsultacji społecznych.
W obecnym kształcie projekt zakłada m.in. obniżenie stawek opłat za użytkowanie wieczyste z 1 do 0,3 proc. wartości gruntu w przypadku gruntów przeznczonych na cele mieszkaniowe (taka stawka obowiązuje obecnie w przypadku gruntów z przeznaczeniem na działalność sakralną, oświatową czy leczniczą). "Prawo do zamieszkania jest podstawowym dobrem człowieka, a tym samym nie powinno być dyskryminowane w stosunku do form działalności społecznej" - napisali w uzasadnieniu swojego projektu jego autorzy.
Obywatelski projekt ustawy jest odpowiedzią na podwyżki opłat za użytkowanie wieczyste, często bardzo bolesne dla mieszkańców dużych miast, gdzie grunty drożeją najszybciej. Dlatego urzędy miast, szukając nowych źródeł dochodu, potrafią podnieść nieaktualizowane przez lata stawki za użytkowanie wieczyste o kilkaset procent - nawet o 3000 proc., jak miało to miejsce w Krakowie w 2013 r.
Obniżka opłat za użytkowanie wieczyste zdaniem Stowarzyszenia jest właściwsza niż obecne rozwiązania: stosowanie bonifikat i tzw. podwyżek kroczących (stopniowych-PAP). Bonifikatę mogą uzyskać osoby o najniższych dochodach, poniżej 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka rodziny. "Mnożenie bonifikat, kroczących podwyżek zamiast prostych jasnych reguł ustawowych, powoduje jedynie wzrost biurokracji, które będą następnie obciążać m.in. beneficjentów bonifikat. Ponadto obecne rozwiązanie w zakresie bonifikaty socjalnej powoduje absurdalną sytuację, iż osoby, które uzyskują dochód na członka rodziny nieco powyżej 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia nie mogą korzystać z bonifikat, gdy osoba, która uzyskuje dochód nieco niższy od ww. progu (np. o kilkanaście złotych) już tak. W efekcie po zastosowaniu bonifikaty, osoba, która miała dochód nieco wyższy, będzie miała mniej środków (w wyniku większego obciążenia) aniżeli osoba, która pierwotnie miała nieznacznie mniej" - uzasadnia Stowarzyszenie.
Projekt obywatelski likwiduje też procedurę administracyjną przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym dotyczącą zaskarżania podwyżek opłat użytkowania wieczystego. W takim przypadku od razu ma przysługiwać pozew do sądu. "Likwidacja procedury przed SKO ws. aktualizacji spowoduje przyspieszenie rozpatrywania spraw w sprawach aktualizacji opłat wieczystego użytkowania i szybsze rozstrzygnięcia (w Warszawie np. pomiędzy wypowiedzeniem a orzeczeniem SKO może nawet minąć 3 lata)" - napisali w uzasadnieniu do projektu ustawy jej autorzy. Ich zdaniem utrzymywanie w takich sprawach podwójnej procedury: administracyjnej przed SKO i sądowej jest bezzasadne.
Projekt precyzuje także kryteria unieważnienia podwyżek opłat wieczystego, m.in. stwarza możliwość sądowego unieważnienia podwyżek opłat wprowadzonych po 2008 r., co ma znaczenie głównie dla mieszkańców Warszawy. "W związku z zamieszaniem prawnym, jakie spowodowało Miasto Stołeczne Warszawa w zakresie +organu właściwego+ (...) proponuje się unieważnienie podwyżek opłat wieczystego użytkowania po 31.12.2008 r." - uzasadniło Stowarzyszenie "Wieczyste".
Tym samym kwestionuje ono - co robi także przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym - legalność postanowienia uchwały kompetencyjnej Rady m.st. Warszawy z 18 grudnia 2008 r., która przekazała dzielnicom Warszawy uprawnienia do wykonania części zadań, w tym do podwyższania opłat za użytkowanie wieczyste. Zdaniem Stowarzyszenia to postanowienie jest nielegalne, bowiem organem wykonawczym Warszawy, a wiec upoważnionym do aktualizowania opłat jest prezydent miasta, a nie dzielnice, które są tylko jednostkami pomocniczymi.
Stowarzyszenie chce też usprawnić procedurę przekształcania użytkowania wieczystego w prawo własności, co pozwala mieszkańcom uniknąć wysokich opłat. Dlatego w swoim projekcie daje możliwość przekształcenia indywidualnego udziału w prawie wieczystego użytkowania w prawo własności, bez zgody innych udziałowców. Do tej pory sprzeciw nawet jednego lub kilku członków spółdzielni, czy wspólnoty mieszkaniowej mógł skutecznie blokować przekształcenie użytkowania wieczystego w własność pozostałym mieszkańcom nieruchomości - ci mogli zwrócić się do sądu o rozstrzygniecie takiego sporu, ale oczekiwanie na decyzję często ciągnęło się latami.
Stowarzyszenie "Wieczyste" chce też wprowadzić nieodpłatne przekształcenie dla osób fizycznych udziałów w prawie użytkowania wieczystego w udziały w prawie własności nieruchomości na cele mieszkaniowe. Nieodpłatność taka ma być uznawana z urzędu, a nie jak obecnie na wniosek zainteresowanego - co wydłuża okres załatwiania formalności.
W projektowanej ustawie autorzy zapisali także obniżkę stawek za użytkowanie wieczyste z 3 do 1 proc. wartości w przypadku gruntów wykorzystywanych komercyjnie. Chodzi o opłaty za miejsca parkingowe, które w przypadku, gdy znajdują się w budynkach są teraz obciążone stawką 1 proc., a gdy są poza budynkiem - stawką 3 proc. Jak przekonuje Stowarzyszenie takie stawki, przy wysokiej cenie gruntów w miastach, także powodują zbyt wysokie obciążenia dla mieszkańców. Innym argumentem takiej obniżki są uwagi zgłoszone w ramach konsultacji społecznych przez drobnych przedsiębiorców, dla których 3 proc. stawka za użytkowanie wieczyste jest również zbyt wysoka. W związku z tą zmianą proponują także zlikwidować stawkę procentową za użytkowanie wieczyste gruntu na działalność turystyczną (obecnie jest to 2 proc. wartości gruntu).
Projekt obywatelski w takiej formie, wraz z zawiadomieniem o powołaniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Stowarzyszenia Interesu Społecznego „Wieczyste” trafił do Marszałka Sejmu 14 października tego roku. Pod projektem Komitet zebrał 1857 podpisów poparcia (wymagane jest 1000). W czwartek, 30 października Marszałek Sejmu wydał postanowienie potwierdzające przyjęcie zawiadomienia o utworzeniu Komitetu.
Tym samym Komitet ma czas do 28 stycznia 2015 r. na złożenie 100 tys. podpisów poparcia dla swojej inicjatywy. Szef Stowarzyszenia "Wieczyste" Daniel Alain Korona już zapowiedział w rozmowie z PAP rozpoczęcie akcji zbierania podpisów. Stowarzyszenie liczy na pomoc "zaprzyjaźnionych" organizacji, takich jak stowarzyszenia obrony praw lokatorów czy spółdzielców, a także na wsparcie związków zawodowych. Planuje też zamieścić ogłoszenia w prasie, mające zachęcać obywateli do poparcia inicjatywy. Na druga połowę listopada zapowiada demonstrację połączoną ze zbieraniem podpisów przed sądem okręgowym w Warszawie. Jak zapewnia Korona do Stowarzyszenia już zgłaszają się mieszkańcy gotowi poprzeć ustawę. (PAP)