Brazylijski Mundial w cieniu protestów i zagrożeń dla kibiców
Na niecałe dwa tygodnie przed meczem otwarcia piłkarskich mistrzostw świata mnożą się obawy, czy Brazylia sprawnie przeprowadzi turniej. Gospodarz mundialu boryka się z niepokojami społecznymi i przestępczością, która może stanowić zagrożenie dla kibiców.
Kiedy w 2007 roku FIFA podjęła decyzję o przyznaniu Brazylii organizacji piłkarskiego mundialu, wielu kibiców myślało, że był to naturalny i niekontrowersyjny wybór światowej federacji. Turniej miał się odbyć w państwie utożsamionym z fanatycznym podejściem do piłki nożnej, którego reprezentacja może się pochwalić pięcioma tytułami mistrzowskimi - co jest najlepszym wynikiem w historii. Wiele wskazywało, że gospodarze będą skazani na sukces organizacyjny, a przy okazji sportowy.
Jednak na rok przed mistrzostwami, kiedy w kraju rozpoczynał się, uznawany za rozgrzewkę przed główną imprezą Puchar Konfederacji, Brazylią wstrząsnęła największa od dziesięcioleci fala niezadowolenia społecznego, które szybko zaczęło się przeradzać w starcia demonstrantów z policją. Protestowano praktycznie przeciwko wszystkiemu, poczynając od złego stanu oświaty, służby zdrowia i innych służb publicznych, a kończąc na korupcji i olbrzymich kosztach zbliżających się piłkarskich mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich w Brazylii. Na ulice wyszły wtedy setki tysięcy niezadowolonych obywateli.
Brazylijczycy nie rozumieli m.in., jak lekką ręką można wydać ponad 300 milionów dolarów na mieszczący ponad 42 tysiące widzów stadion w sercu Amazonii (Arena Amazonia w Manaus). Szczególnie jeżeli weźmie się pod uwagę, że około 37 milionów mieszkańców tego kraju (z ponad 201 milionów obywateli) żyje w ubóstwie.
Pierwotnie budżet na budowę i renowację stadionów miał wynosić niecały miliard dolarów. Szacuje się, że obecne koszty, które - zdaniem ekspertów - mogą jeszcze wzrosnąć, sięgają 3,5 miliarda dolarów. Prawie całość tej kwoty jest finansowana z kieszeni brazylijskich podatników.
"Mamy światowe stadiony, teraz państwo będzie musiało je utrzymać" - można było przeczytać na transparentach protestujących.
Kolejna fala protestów przelała się przez kraj w połowie maja 2014, kiedy to na ulice największych miast wyszli przedstawiciele licznych grup zawodowych w tym nauczycieli i budowlańców.
"Puchar bez ludzi, wyjdźcie wszyscy ponownie na ulice" - nawoływali niezadowoleni z polityki władz.
Jednak zamiast zdecydowanych reform władze w Brasilii zdecydowały się na inwestycje w zwiększone środki bezpieczeństwa, szczególnie że swoje obawy w tej kwestii wyraża nie tylko opinia międzynarodowa, lecz także FIFA. Szacuje się, że na czas mistrzostw do Brazylii przyjedzie 600 tysięcy kibiców z całego świata.
Aby zagwarantować im bezpieczeństwo oddelegowano około 100 tysięcy policjantów, których wspierać ma 57 tysięcy żołnierzy. Ich zadaniem będzie ochrona strategicznych obiektów takich jak stadiony, lotniska, hotele czy granice. Rząd ma na to wydać około 856 milionów dolarów.
Wiele jednak wskazuje na to, że duże nakłady finansowe władz nie zapewnią bezpieczeństwa poza stadionami, hotelami i strefami kibica. Pod koniec pierwszej połowy maja brazylijska policja opracowała szereg porad dla osób udających się na mistrzostwa. Jedna z nich nakłania napadnięte osoby, aby nie krzyczały, ani nie opierały się rabusiom. W przeciwnym wypadku mogą stracić nie tylko portfele, ale i życie. Kibice są także instruowani, aby zawsze mieli przy sobie małe kwoty gotówki, aby w razie zagrożenia mieć, co oddać złodziejom.
Funkcjonariusze tłumaczą, że kibice z Europy i Ameryki Północnej nie spotykają się na co dzień na ulicach z aktami przemocy, które w Brazylii są na porządku dziennym. Dlatego należy im uświadomić, że realia panujące na brazylijskich ulicach są inne. ONZ szacuje, że w 2012 roku w kraju tym zabijano ponad 25 osób na 100 tysięcy mieszkańców - czyniąc tym samym Brazylię jednym z najniebezpieczniejszych państw świata.
Tego typu informacje dobiegające z Brazylii mogą odwieść wielu kibiców od przyjazdu na turniej. Władze zapewniające, że są przygotowane na przeprowadzenie mistrzostw, jednocześnie obawiają się, że wpływy z imprezy mogą być jednak mniejsze od zakładanych. Trzykrotny mistrz świata Pele ostrzegał w drugiej połowie maja, że negatywne opinie na temat przygotowań turnieju i zapewnienia bezpieczeństwa dla kibiców mogą doprowadzić do odwołania około 25 procent przyjazdów zagranicznych kibiców.
Jeżeli tak się stanie władze uratować będzie mógł tylko sukces sportowy reprezentacji i sięgnięcie po szóste mistrzostwo świata.
Pierwszy mecz piłkarskich mistrzostw świata odbędzie się 12 czerwca. Gospodarze zmierzą się z Chorwacją.