Merkel zarzuca Rosji stosowanie wobec Ukrainy prawa silniejszego
Kanclerz Niemiec Angela Merkel w czwartek w Bundestagu zarzuciła Rosji posługiwanie się metodami rodem z poprzednich stuleci, w tym "stawianie prawa silniejszego ponad siłę prawa". Potwierdziła gotowość UE do sankcji, zastrzegając, że Berlin preferuje dialog.
"Jesteśmy w Europie świadkami konfliktu o Ukrainę, konfliktu o strefy wpływów i roszczenia terytorialne, które były charakterystyczne dla XIX i XX wieku i które uważaliśmy za należące do przeszłości. Najwidoczniej jednak nie zostały one przezwyciężone" - powiedziała Merkel w oświadczeniu swego rządu dotyczącym sytuacji na Ukrainie.
"Postępowanie Rosji jest jednoznacznym złamaniem fundamentalnych międzynarodowych zasad" - oceniła kanclerz.
"Widać, że nienaruszalność terytorialna, a tym samym jedność Ukrainy została otwarcie zakwestionowana i naruszona" - podkreśliła szefowa rządu. "W okresie dużej niepewności na Ukrainie Rosja nie działa w kraju, z którym jest silnie związana historycznie, kulturowo i gospodarczo, jako partner dla stabilizacji, lecz wykorzystuje jego słabość" - powiedziała Merkel.
Zdaniem niemieckiej kanclerz "Rosja stawia prawo silniejszego ponad siłę prawa, jednostronne interesy geopolityczne ponad porozumienie i kooperację".
"Integralność terytorialna Ukrainy nie może być przedmiotem negocjacji" - zastrzegła, deklarując solidarność z innymi krajami tego regionu - Mołdawią i Gruzją.
Merkel wykluczyła możliwość interwencji wojskowej w związku z konfliktem na Ukrainie. "Tego konfliktu nie można rozwiązać środkami militarnymi" - powiedziała. "Interwencja wojskowa nie wchodzi w rachubę" - podkreśliła, dodając, że zależy jej na tym, by uspokoić obywateli obawiających się wybuchu wojny.
Jak zaznaczyła, Berlin zabiega o "dyplomatyczno-polityczne" rozwiązanie konfliktu o Ukrainę. Przypomniała o ewentualnych sankcjach, uzgodnionych przez kraje UE na szczycie w zeszłym tygodniu.
"Nikt z nas nie pragnie, by doszło do podjęcia tych kroków" - powiedziała Merkel. "Jesteśmy jednak gotowi i zdecydowani do zastosowania ich, jeśli okaże się to nieodzowne" - wyjaśniła. Jeżeli Rosja będzie utrzymywać konfrontacyjny kurs, będzie to nie tylko katastrofą dla Ukrainy, lecz zaszkodzi także Rosji - dodała.
Merkel zapowiedziała, oprócz pomocy gospodarczej, szereg działań mających służyć wzmocnieniu społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie. Zaapelowała do niemieckich miast, uniwersytetów i szkół o nawiązywanie kontaktów z placówkami na Ukrainie. Opowiedziała się też za przyspieszeniem rozmów między UE i Ukrainą w sprawie wprowadzenia ułatwień wizowych dla obywateli Ukrainy.
Podczas debaty nad oświadczeniem rządu deputowany CDU Andreas Schockenhoff ostrzegał przed działaniami Rosji, których celem jest rozbicie jedności UE. W odpowiedzi na unijne sankcje Moskwa zastosuje retorsje wobec wybranych, słabszych krajów UE - mówił polityk, do niedawna pełnomocnik rządu ds. kontaktów z Rosją. "Nie dajmy się podzielić" - apelował.
Postawę Kremla skrytykował nawet następca Schockenhoffa, polityk SPD Gernot Erler, uważany za zwolennika ścisłej współpracy niemiecko-rosyjskiej. Polityka Rosji prowadzi do "fatalnego naruszenia tabu", jakim jest nienaruszalność granic - ostrzegł Erler. Aneksja Krymu z powołaniem się na wolę mieszkańców może wzmocnić tendencje separatystyczne w samej Federacji Rosyjskiej, chociażby w Czeczenii - powiedział socjaldemokrata. Apelował, by drzwi do dialogu z Rosją pozostawały cały czas - także po wprowadzeniu kolejnych sankcji - otwarte.
Do ostrej polemiki doszło w Bundestagu między postkomunistyczną lewicą Die Linke a partią Zieloni. Szef klubu parlamentarnego lewicy Gregor Gysi powiedział, że konflikt jest wynikiem rywalizacji o strefy wpływów między USA a Rosją. NATO nie odpowiedziało na propozycję Michaiła Gorbaczowa, by rozwiązać bloki wojskowe i zbudować wspólny europejski dom - przypomniał polityk lewicy. USA złamały też daną Gorbaczowowi obietnicę, że NATO nie rozszerzy się na Wschód - dodał. Zdaniem Gysiego i innych przedstawicieli lewicy odpowiedzialne stanowiska w nowym rządzie Ukrainy zajmują osoby o faszystowskich i antysemickich poglądach.
To jest "zniesławianie ludzi z Majdanu" - protestowała szefowa klubu parlamentarnego Zielonych Katrin Goering-Eckardt. Zaznaczyła, że wśród uczestników protestów były także osoby pochodzenia żydowskiego, a jeden z nich, Jozef Schilling, zginał trafiony kulą. Przypadki zbezczeszczenia synagog są zapewne rosyjską prowokacją - mówiła Goering-Eckardt. Deputowani Zielonych podkreślali, że ukraińska demokracja poradzi sobie z siłami skrajnie prawicowymi.
Z Berlina Jacek Lepiarz (PAP)