Premier: Przedstawiciel Izraela powinien mieć pełne prawo i poczucie bezpieczeństwa
Premier Donald Tusk podczas konferencji prasowej w Sejmie w Warszawie/fot: PAP, Paweł Supernak
Premier Donald Tusk oświadczył, że rząd zapewni wolny i bezpieczny udział władzom Izraela w obchodach rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz i że żaden przedstawiciel izraelskich władz nie zostanie zatrzymany. Poinformował, że na uroczystościach Izrael ma reprezentować minister edukacji.
Rząd przyjął w czwartek uchwałę, w której zadeklarował, że zapewni wolny i bezpieczny udział najwyższym przedstawicielom Izraela w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Ma to związek z apelem prezydenta Andrzeja Dudy do rządu o zapewnienie ochrony przed aresztowaniem premierowi Izraela, który podlega nakazowi aresztowania wydanemu przez Międzynarodowy Trybunał Karny w związku z oskarżeniem o zbrodnie wojenne w Strefie Gazy.
Tusk poinformował w czwartek dziennikarzy w Sejmie, że rząd od wielu dni pracował nad stanowiskiem, które zagwarantuje wszystkim gościom uroczystości rocznicowych w Oświęcimiu bezpieczny pobyt, w szczególności – jak dodał – dotyczyło to przedstawicieli Izraela.
– Mamy z jednej strony werdykt Międzynarodowego Trybunału, a z drugiej strony jest dla mnie oczywiste od samego początku, że premier Izraela, czy prezydent Izraela, czy inny przedstawiciel państwa Izrael powinien mieć pełne prawo i poczucie bezpieczeństwa, jeśli wizytuje obóz koncentracyjny Auschwitz, szczególnie w rocznicę. Dlatego prosiłem zarówno ministra sprawiedliwości, jak i ministra spraw zagranicznych, aby przygotowali uchwałę i kilka dni nad nią pracowali – powiedział szef rządu.
Donald Tusk ma pretensje do Andrzeja Dudy
Premier przekazał, że dysponuje informacją z ambasady, że na uroczystościach Izrael ma reprezentować minister edukacji.
– Czy to będzie premier, czy prezydent, czy minister edukacji – tak jak jest to w tej chwili deklarowane – państwa Izrael, ktokolwiek z nich przybędzie do Oświęcimia, na uroczystości w Auschwitz, będzie miał zapewnione bezpieczeństwo i nie zostanie zatrzymany – zapewnił Tusk.
– Nie wyobrażam sobie, żeby liderzy polityczni państwa Izrael nie mogli bezpiecznie uczestniczyć w obchodach rocznicy wyzwolenie Auschwitz, to w ogóle jest nieakceptowalne – podkreślił premier.
Zarzucił też prezydentowi Andrzejowi Dudzie, że przez niego ta sprawa nabiera charakteru demonstracji politycznej. – Zupełnie niepotrzebnie – ocenił. – Czasami mam wrażenie – 10 lat prezydentury i wszystko jak krew w piachu. Są sprawy, które powinno się załatwiać w dyskrecji, szczególnie wtedy, kiedy mają i taką wagę, i kiedy są rzeczywiście dość skomplikowane – podkreślił szef rządu.
– Będę prosił pana prezydenta, aby też w przyszłości – jeszcze kilka miesięcy będziemy współpracować, a świat wokół nas staje się coraz bardziej skomplikowany i trudny – żeby znalazł też inne metody niż poprzez medialne demonstracje, komunikowania się z rządem w tak ważnych i czasami tak delikatnych kwestiach – dodał Tusk.
„Walka z terroryzmem powinna być priorytetem”
Pytany, czy nie obawia się reakcji międzynarodowych na niezastosowanie się do nakazu aresztowania wydanego przez Międzynarodowy Trybunał Karny, Tusk odparł, że „nie jest od tego, by się obawiać, tylko by podejmować decyzje, które uważa przede wszystkim za przyzwoite”. – Nie wyobrażam sobie, by liderzy polityczni państwa Izrael nie mogli bezpiecznie uczestniczyć w obchodach wyzwolenia obozu w Auschwitz. Mam oczywiście swój pogląd na temat sytuacji w Gazie. Walka z terroryzmem powinna być priorytetem nie tylko dla Izraela, ale dla nas wszystkich. Ale moja osobista ocena zachowania i działań premiera Netanjahu jest osobną kwestią – przyznał premier.
Dodał, że uchwała dotyczy wyłącznie obchodów rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz. – Dla nas jest też bardzo ważne, żeby Polska nie była wśród państw, które lekceważą decyzje międzynarodowych trybunałów. Dla nas międzynarodowy porządek prawny, w tym także respekt wobec decyzji międzynarodowych trybunałów jest rzeczą pierwszorzędnej wagi – oświadczył szef rządu.
Szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka potwierdziła w czwartek, że prezydent Andrzej Duda zwrócił się do rządu o zapewnienie możliwości udziału w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz premiera Izraela Benjamina Netanjahu, gdyby ten wyraził taką wolę. Wcześniej o takim apelu informowała agencja Bloomberg i portal Times of Israel.
Rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau
Międzynarodowy Trybunał Karny w listopadzie wydał nakaz aresztowania Netanjahu na wniosek głównego prokuratora MTK w związku z oskarżeniem o zbrodnie wojenne w Strefie Gazy.
Obchody rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau zagłady zaplanowano na 27 stycznia.
W uchwale rządu napisano, że „pamięć o 6 milionach ofiar Holokaustu, w tym o blisko 1,1 miliona pomordowanych w Auschwitz-Birkenau osób, głównie Żydów, w tym obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, jest moralnym i prawnym obowiązkiem nie tylko Polski, Izraela i narodów Europy, ale i całej społeczności międzynarodowej”. – Auschwitz-Birkenau to nie tylko Pomnik Zagłady. To także wyjątkowy w skali świata cmentarz, na którym spoczywają prochy przedstawicieli niemal wszystkich narodów Europy – podkreślono.
Wskazano, że kulturową spuścizną naszej cywilizacji jest pamięć o zmarłych oraz uczestnictwo w ceremoniach oddających im cześć. – Dlatego też zapewnienie bezpiecznego udziału przywódcom Państwa Izrael w uroczystościach 27 stycznia 2025 roku Rząd Rzeczypospolitej Polskiej traktuje jako wpisujące się w oddanie hołdu narodowi żydowskiemu, którego miliony Córek i Synów stały się ofiarami Zagłady dokonanej przez III Rzeszę – napisano w uchwale rządu.
