Korea Południowa: wniosek o impeachment prezydenta Juna przyjęty. „Nie poddam się”
Protestujący świętują przyjęcie wniosku o impeachment prezydenta Juna/fot. JEON HEON-KYUN, PAP/EPA
Zgromadzenie Narodowe Korei Płd. opowiedziało się w sobotę za impeachmentem prezydenta Juna Suk Jeola, który 3 grudnia wprowadził, a po kilku godzinach zniósł stan wojenny w kraju. Szef państwa został zawieszony w obowiązkach do czasu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który ma na to 180 dni.
Trybunał ma zbadać, czy były wystarczające podstawy do wszczęcia procedury impeachmentu. Jeśli sześciu z dziewięciu sędziów Trybunału podtrzyma decyzję parlamentu o impeachmencie, szef państwa ostatecznie opuści urząd. Jeżeli do tego dojdzie, Jun będzie drugim demokratycznie wybranym prezydentem Korei Południowej, który straci władzę w wyniku impeachmentu.
Do czasu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego obowiązki prezydenta przejął, w trybie natychmiastowym, premier Han Duk Su.
„Zwycięstwo (obywateli) i demokracji”
Do przegłosowania wniosku potrzebna była większość dwóch trzecich w liczącym 300 miejsc parlamencie. Za odsunięciem Juna opowiedziało się 204 deputowanych, a przeciw było 85, co oznacza, że 12 członków ugrupowania Juna, rządzącej Partii Władzy Ludowej (PWL), zagłosowało za impeachmentem. Obóz opozycji dysponuje 192 mandatami. Trzech deputowanych wstrzymało się od głosu, a osiem głosów uznano za nieważne.
W momencie ogłoszenia wyników przez przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego, Wu Won Szika, po stronie sali obrad zajmowanej przez posłów opozycji rozległy się wiwaty, podczas gdy członkowie partii rządzącej po cichu zaczęli wychodzić z budynku.
– Mamy nadzieję, że koniec roku będzie teraz trochę szczęśliwszy, a wszystkie odwołane uroczystości zostaną przywrócone – powiedział marszałek Wu. – Przyszłość Republiki Korei i nasza nadzieja jest w rękach ludzi. Nasza nadzieja jest silna. Dziękuję bardzo – dodał, kończąc sesję.
– Dzisiejszy impeachment to wielkie zwycięstwo (obywateli) i demokracji – skomentował wynik głosowania Park Czan De, przewodniczący klubu parlamentarnego Partii Demokratycznej (PD).
Pierwszy wniosek, poddany pod głosowanie 7 grudnia, przepadł, ponieważ w parlamencie nie było kworum. Przed samym głosowaniem deputowani PWL wyszli z sali obrad.
Władze PWL początkowo utrzymywały, że opowiadają się za „uporządkowanym” odejściem Juna do lutego i rozpisaniem wyborów na kwiecień. Jednocześnie do piątku siedmioro deputowanych publicznie zapowiedziało, że poprze drugi wniosek. W czwartek, po przemówieniu Juna, w którym bronił swojej decyzji, atakując jednocześnie m.in. opozycję i Państwową Komisję Wyborczą, szef PWL Han Dong zasugerował zmianę swojego stanowiska i poparcie inicjatywy opozycji, apelując do deputowanych ugrupowania rządzącego o głosowanie „zgodnie ze swoim sumieniem”.
Jak prezydent tłumaczył wprowadzenie stanu wojennego?
Na podstawie konstytucji prezydent może ogłosić stan wojenny „w czasie wojny, w sytuacjach podobnych do wojny lub w innych porównywalnych stanach zagrożenia narodowego”, które wymagają użycia siły wojskowej w celu utrzymania pokoju i porządku. W ocenie opozycji i obserwatorów takich przesłanek Jun nie zgłaszał.
– Ogłaszam stan wojenny, aby chronić wolną Republikę Korei przed zagrożeniem ze strony północnokoreańskich sił komunistycznych, aby wyeliminować nikczemne siły antypaństwowe sprzyjające Korei Płn., które niszczą wolność i szczęście naszego narodu, oraz by chronić (...) porządek konstytucyjny – oznajmił 3 grudnia Jun. Zarzucił opozycji wprowadzenie „dyktatury parlamentarnej” i paraliżowanie prac rządu poprzez m.in. blokowanie ustawy budżetowej.
Po trzech godzinach od odczytania przez prezydenta dekretu deputowani, którzy przedarli się przez wysłane do gmachu Zgromadzenia Narodowego siły policji i wojska, przyjęli na sesji plenarnej uchwałę wzywającą do zniesienia stanu wojennego. Została ona poparta w obecności 190 posłów, przy czym wszyscy zagłosowali „za” – w tym 18 deputowanych Partii Władzy Ludowej. Prezydent musiał, zgodnie z art. 77 konstytucji, zastosować się do tej decyzji. Zniesienie stanu wojennego ogłosił w środę przed świtem czasu lokalnego.
Zarzuty zamachu stanu i nadużycia władzy
Śledztwo w sprawie Juna i jego decyzji wszczęły policja, a także prokuratura cywilna i wojskowa. We wnioskach skierowanych do tych urzędów pojawiły się m.in. zarzuty dotyczące zamachu stanu i nadużycia władzy. Prezydent, zgodnie z konstytucją, nie podlega odpowiedzialności karnej podczas sprawowania urzędu, z wyjątkiem zarzutów o zdradę stanu i zamach stanu. Jeśli Jun zostanie usunięty z urzędu, utraci immunitet i może być sądzony także za zarzuty dotyczące m.in. nadużycia władzy czy naruszenia ustawy zasadniczej. Obecnie Jun jest objęty zakazem opuszczania kraju.
Jak podają południowokoreańskie media, w sobotę na ulicach Seulu zgromadziły się setki tysięcy demonstrantów – zarówno domagających się obalenia prezydenta Juna, jak też przeciwników jego impeachmentu.
Co najmniej dwie gwiazdy k–pop zasponsorowały ciepłe jedzenie i napoje osobom, które przed budynkiem Zgromadzenia Narodowego domagały się odejścia Juna. Po ogłoszeniu wyników przed parlamentem, w grupie popierającej odwołanie Juna, rozbrzmiał hit muzyki k–pop „New World” (Nowy świat) żeńskiej grupy Girls' Generation, a zgromadzeni zaczęli fetować zwycięstwo. Jak podaje stacja BBC, wśród manifestantów sprzeciwiających się odwołaniu Juna zapanowała złość. Część osób rzucała obelgami i opuściła teren zgromadzenia na placu Gwanghwamun.
