Ponad tysiąc zabytków zniszczono od początku wojny w Ukrainie, część nieodwracalnie

2024-09-06, 09:35  Polska Agencja Prasowa
Muzeum Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu na Ukrainie - ono na szczęście nie ucierpiało/fot. PAP/Vladyslav Musiienko

Muzeum Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu na Ukrainie - ono na szczęście nie ucierpiało/fot. PAP/Vladyslav Musiienko

Od początku pełnowymiarowej agresji Rosji na Ukrainę zostało zniszczonych lub ucierpiało ponad tysiąc zabytków i dwa razy tyle instytucji kultury. Polscy eksperci zwracają uwagę, że na okupowanych terenach grabione są nie tylko obiekty muzealne, ale też dotąd nieodkryte zasoby archeologiczne.

Dane dotyczące dóbr kultury dewastowanych w trakcie wojny prowadzi Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy. Według tych danych, od lutego 2022 r. do 1 sierpnia 2024 r. zniszczonych zostało łącznie 1096 zabytków, w tym 121 o znaczeniu krajowym, 892 o znaczeniu lokalnym i 83 tzw. nowo odkryte. Dodatkowo 2024 instytucje kultury ucierpiały lub zostały zniszczone.

Niektóre instytucje cierpią powtórnie
- Niestety mamy też przypadki, kiedy instytucje kultury cierpią powtórnie, zostały uszkodzone ponownie – mówi kierownik Działu Rejestracji Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w MKiPI Ukrainy Olha Pakhomova. Zastrzega jednocześnie, że dane podawane przez ukraińskie ministerstwo kultury nie są ostateczne. - Nie możemy być ich całkowicie pewni, dlatego że część terytorium pozostaje okupowana i na tych terenach monitoring danych w tym zakresie jest praktycznie niemożliwy. Będzie to można zrobić dopiero po tym, jak te terytoria zostaną zwolnione – zaznaczyła.

Pakhomova przyjechała do Krakowa na zorganizowane przez Międzynarodowe Centrum Kultury (MCK) 7. Forum Dziedzictwa Europy Środkowej oraz drugą Akademię Dziedzictwa dla Ukrainy. Tegoroczne forum przebiega pod hasłem „Odpowiedzialność i odnowa”. Odbywa się w 70. rocznicę Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, tzw. Konwencji Haskiej, a kluczowym kontekstem dla wydarzenia jest trwająca wojna w Ukrainie, niosąca zniszczenia również dla dziedzictwa. - Konwencja Haska zakazuje zarówno niszczenia, zajmowania na cele wojskowe, jak również grabienia dóbr kultury. Z tym wszystkim mamy do czynienia na Ukrainie: z atakowaniem obiektów zabytkowych, z ich okupowaniem, stacjonowaniem wojsk na ich terenie, wykorzystywaniem ich do celów militarnych, a także z grabieżą – zaznacza historyk sztuki i prawnik pracujący w Ośrodku Edukacji Akademia Dziedzictwa MCK Marek Świdrak.

Grabież zasobu archeologicznego
Jak dodał, chodzi o grabież zarówno instytucji kultury, zabytków, które są opróżniane ze swojego pierwotnego wyposażenia, ale także grabież specyficznego dla Ukrainy zasobu archeologicznego, zwłaszcza na Krymie. - Obecnie oprócz tego, że mamy do czynienia z grabieżą obiektów, które już są w muzeach i instytucjach, cały czas dokonywane są też grabieżcze poszukiwania archeologiczne. To tak zwane nowo odkryte zabytki. A więc grabione jest nawet to, co dotychczas było nieznane. Zasób, który - zgodnie z zasadami - należy do państwa, w którym się znajduje – zauważył.

Co więcej, wskazał ekspert, grabież zasobu archeologicznego jest jednocześnie jego bezpowrotnym niszczeniem. - Zabytek archeologiczny ma sens, kiedy znamy jego kontekst, stanowisko archeologiczne, z którego został wydobyty – wtedy możemy go datować, oznaczyć jego funkcję w szerszym zasobie. W przypadku grabieży nie będzie już do tego powrotu. Są to informacje właśnie tracone i one już nigdy nie zostaną pozyskane, nawet jeśli rozkradzione obiekty wrócą w swoje prawowite miejsce po zakończeniu wojny – podkreślił.

W lutym br. UNESCO oceniło, że wojna w Ukrainie spowodowała zniszczenie dziedzictwa kulturowego i dóbr kulturalnych w tym kraju wartości 3,5 mld dolarów. Ucierpiały m.in. dwa miejsca znajdujące się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, czyli historyczne centra Lwowa i Odessy.

Kraj i świat

Donald Trump coraz mocniej atakuje prezydenta Ukrainy. Grozi mu, że może stracić cały kraj

Donald Trump coraz mocniej atakuje prezydenta Ukrainy. Grozi mu, że może stracić cały kraj

2025-02-20, 07:00
Wołodymyr Zełenski: USA pomagają Putinowi wyjść z wieloletniej izolacji

Wołodymyr Zełenski: USA pomagają Putinowi wyjść z wieloletniej izolacji

2025-02-19, 13:16
Szef KRRiT przed komisją odpowiedzialności konstytucyjnej. Przedstawił listę świadków

Szef KRRiT przed komisją odpowiedzialności konstytucyjnej. Przedstawił listę świadków

2025-02-19, 11:56
Nocny atak rosyjskich dronów na Odessę. 500 budynków bez prądu i ogrzewania

Nocny atak rosyjskich dronów na Odessę. 500 budynków bez prądu i ogrzewania

2025-02-19, 10:26
Prezydent zwołuje Radę Bezpieczeństwa Narodowego. Rosja nie ma wygrać tej wojny

Prezydent zwołuje Radę Bezpieczeństwa Narodowego. „Rosja nie ma wygrać tej wojny"

2025-02-18, 19:23
Zmarł Marian Turski - dziennikarz, historyk, były więzień obozu koncentracyjnego Auschwitz

Zmarł Marian Turski - dziennikarz, historyk, były więzień obozu koncentracyjnego Auschwitz

2025-02-18, 19:05
Ameryka i Rosja jednym głosem o interesach geopolitycznych i powojennych inwestycjach

Ameryka i Rosja jednym głosem o interesach geopolitycznych i powojennych inwestycjach

2025-02-18, 14:23
Śledztwo wykazało nadużycia przy zakupie generatorów dla Ukrainy za rządów PiS

Śledztwo wykazało nadużycia przy zakupie generatorów dla Ukrainy za rządów PiS

2025-02-18, 13:58
Straż Graniczna wydobyła z dna Zatoki Gdańskiej ponad 100 kilogramów kokainy [wideo]

Straż Graniczna wydobyła z dna Zatoki Gdańskiej ponad 100 kilogramów kokainy [wideo]

2025-02-18, 09:24
Premier Donald Tusk: Polska nie przewiduje wysłania polskich żołnierzy na teren Ukrainy

Premier Donald Tusk: Polska nie przewiduje wysłania polskich żołnierzy na teren Ukrainy

2025-02-17, 14:10
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę