Politolog: Szczyt w Szwajcarii to krok na drodze do pokoju, ale nie triumf Kijowa
– Zakończony w niedzielę (16 czerwca) w Szwajcarii szczyt pokojowy w sprawie Ukrainy to krok na drodze do ewentualnego wstrzymania walk, nie można jednak mówić o pełnym triumfie Kijowa – ocenił ukraiński politolog Jewhen Mahda.
– Tego szczytu nie można ocenić jednoznacznie. To, że udało się na nim zgromadzić blisko 100 uczestników, jest oczywistym plusem. To, że w komunikacie końcowym znalazły się jedynie trzy punkty formuły pokojowej (prezydenta Ukrainy Wołodymyra) Zełenskiego, nie pozwala na mówienie o triumfie Kijowa – powiedział Mahda.
Komunikat końcowy szczytu podpisała większość z ponad 90 państw i organizacji międzynarodowych uczestniczących w tym wydarzeniu. Nie zrobiły tego niektóre z ważnych państw rozwijających się, w tym Indie, Brazylia, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Arabia Saudyjska. Rosja nie była zaproszona na szczyt, a Chiny odmówiły przyjazdu.
– Gdyby jednak ten szczyt o niczym nie decydował, Rosja nie walczyłaby przeciw niemu tak zacięcie – podkreślił ekspert. Za element tej walki uznał ultimatum Władimira Putina, wygłoszone 14 czerwca, czyli na dzień przed konferencją w Szwajcarii. – Rosja była szczytem wyraźnie zaniepokojona – ocenił Mahda.
„Ukraina kwestię bezpieczeństwa żywnościowego rozwiązała sama”
Komunikat wydany po dwóch dniach rozmów w szwajcarskim kurorcie Buergenstock skupił się na kwestiach bezpieczeństwa jądrowego i żywnościowego oraz na wymianie jeńców. – Tymczasem Ukraina rozwiązała kwestię bezpieczeństwa żywnościowego sama, wypierając rosyjską Flotę Czarnomorską (z Morza Czarnego), co pozwala na transport żywności na Morzu Czarnym. Co do bezpieczeństwa jądrowego, to nie wyobrażam sobie, aby Rosja przekazała Ukrainie kontrolę nad Zaporoską Elektrownią Jądrową – wymienił Mahda.
Odnosząc się do punktu komunikatu dot. wymiany jeńców, politolog ocenił, że „Putin nieprzypadkowo powiedział (14 czerwca), że Rosja ma ich pięciokrotnie więcej od Ukrainy”. – Ten punkt Moskwa również wykorzysta na swoją korzyść – zaznaczył.
W ocenie rozmówcy po szczycie w Szwajcarii aktualna pozostaje kwestia powołania jednej, wspólnej platformy do dyskutowania o pokoju w Ukrainie. – Moim zdaniem największym pozytywem szczytu jest to, że zgromadził przedstawicieli różnych stanowisk w sprawie wojny w Ukrainie – powiedział.
„Nikt nie zmienił stanowiska podczas szczytu”
Przyznał jednocześnie, że uczestnicy konferencji nie przyjechali na nią z nowymi, oryginalnymi rozwiązaniami na rzecz pokoju. – Wszyscy uczestnicy wypowiadali się w tym samym paradygmacie, co wcześniej. Nikt nie zmienił stanowiska podczas szczytu. Żaden z bliższych czy dalszych sojuszników Rosji nie oświadczył, że potępia jej działania – zauważył.
Dlatego – kontynuował – spotkanie w Szwajcarii jest jedynie początkiem długiej drogi. –Oczekiwanie na szybki koniec wojny, która jest największym konfliktem na świecie od 1945 roku, wydaje mi się naiwne – powiedział.
– A sugestia Wołodymyra Zełenskiego, że kolejny szczyt mógłby się odbyć przed końcem bieżącego roku i to z udziałem Rosji... Cóż, myślę, że była bardzo odważna – ocenił.
Według eksperta po szwajcarskim szczycie Ukraina powinna działać dwutorowo: na rzecz wzmocnienia wewnętrznego i nadal szukać sojuszników dla swojej sprawy.
– Bez wewnętrznego wzmocnienia stracimy nasze pozycje, ale na zewnątrz również potrzebne jest kontynuowanie negocjacji, znajdowanie sojuszników i przekonywanie tych, którzy reprezentują odmienne od nas stanowisko. Jest to długotrwały proces – powiedział Mahda.