Jerzy Kalina, rzeźbiarz, twórca scenografii i instalacji, odznaczony Orderem Orła Białego

2023-11-11, 10:52 Polska Agencja Prasowa

Odznaczony Orderem Orła Białego Jerzy Kalina na wręczeniu odznaczeń państwowych z okazji Narodowego Święta Niepodległości/fot. Radek Pietruszka, PAP

Prezydent Andrzej Duda wręczył w sobotę (11 listopada) w Pałacu Prezydenckim odznaczenia państwowe. Najwyższe z nich, Order Orła Białego, otrzymał światowej sławy artysta plastyk, scenarzysta i reżyser Jerzy Kalina.

Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski został odznaczony mjr Zenon Wechmann, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski ojciec Gabriel Bartoszewski, a Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Rafał Brzoska i Omenaa Mensah.

– Po owocach ich poznacie. Dziś wśród nas są ci, których poznajemy po owocach; po owocach ich codziennej służby, pracy na rzecz Rzeczypospolitej rozumianej także jako budowanie jej potencjału. Budowaniu jej potencjału w znaczeniu gospodarczym, ale również społecznym, sąsiedzkim, międzyludzkim, czy znaczeniu serca. – mówił prezydent. Jak dodał, każda z działalności, które podjęli odznaczeni jest wyrazem patriotyzmu.

– Wisława Szymborska napisała kiedyś: „można ziemi ojczystej nie kochać i żyć, ale nie można owocować”. Po owocach państwa poznajemy, a to tym samym oznacza wielką miłość do ojczyzny i ojczystej ziemi – podkreślił, dziękując odznaczonym.

Pomnik Anonimowego Przechodnia
Jak mówił, najwyższe odznaczenie państwowe, Order Orała Białego otrzymał dziś „wybitny, światowej sławy i klasy artysta plastyk, ale także scenarzysta i reżyser pan Jerzy Kalina”.
– Mówię o tej światowej sławie, ale w istocie można zadać pytanie, dlaczego 11 listopada? Także za tą światową sławę, za rozsławianie Rzeczypospolitej poprzez swoją pracę artystyczną. Ale przede wszystkim za zrozumienie i za odwagę; za umiejętność zaznaczenia dla Polaków rzeczy, także w trudnych czasach – zaznaczył Duda.

Przypomniał, że najsłynniejsza praca Jerzego Kaliny to „Przejście” znana również pod nazwą „Pomnik Anonimowego Przechodnia”. – Kiedyś w 1977 r. w nocy z 12 na 13 grudnia postawiony tutaj w Warszawie na skrzyżowaniu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej. Pomnik ludzi przechodzących przez ulicę, ale w jaki specyficzny sposób. Czy może schodzących pod ziemię, w tamtym czasie, kiedy to podziemie się zaczynało, po to, by doprowadzić do odzyskania przez Polskę wolności, niepodległości i suwerenności – zaznaczył.

Rzeźbiarz, filmowiec, człowiek teatru

J. Kalina ukończył Wydział Malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1971). Zapisał się w historii polskiej sztuki współczesnej jako rzeźbiarz, scenograf teatralny i filmowy, autor spektakli teatralnych oraz filmów animowanych i dokumentalnych, jeden z pierwszych polskich performerów.

Kalina jest autorem, m.in. projektu Pomnika Katyńskiego „Kalwarie Polskie” w Podkowie Leśnej, „Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku”; projektów polowych ołtarzy papieskich podczas pielgrzymek Jana Pawła II (1987, 1991 i 1999), oprawy plastycznej pogrzebu oraz grobowca księdza Jerzego Popiełuszki przy kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie (1986), projektu ekspozycji i narracji plastycznej w Muzeum Katyńskim w Warszawie (2014).

Jako scenograf Jerzy Kalina współpracował z Teatrem Narodowym, Studio, Ateneum w Warszawie, ze Starym Teatrem i Teatrem Groteska w Krakowie, z Teatrem Śląskim w Katowicach, Teatrem Nowym w Zabrzu, Teatrem Polskim we Wrocławiu i Współczesnym w Szczecinie.

W 2005 i 2008 r. stworzył długometrażowe filmy animowane „Vivat academia, vivant proffesores 1904–2004” oraz „W labiryncie Studia Miniatur”. W dokumentalnym studio „WIR” wyreżyserował film „Tama” (1991 r.), „Pole karne” (1994 r.), „Jan Peszek w roli głównej” (1998 r.) i „Jerzy Grzegorzewski. Skrywana obecność” (2003 r.).

Artysta jest laureatem wielu nagród, w tym Nagrody Totus Tuus (2017) i Nagrody im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego (2013). W 2007 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2008 r. – medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie filmu.

Kraj i świat

Jerzy Kalina, rzeźbiarz, twórca scenografii i instalacji, odznaczony Orderem Orła Białego

Prezydent Andrzej Duda wręczył w sobotę (11 listopada) w Pałacu Prezydenckim odznaczenia państwowe. Najwyższe z nich, Order Orła Białego, otrzymał światowej sławy artysta plastyk, scenarzysta i reżyser Jerzy Kalina.

Kraj i świat

Branża turystyczna: zainteresowanie wakacjami nad Bałtykiem duże, wiele rezerwacji na ostatnią chwilę

Marsz na Moskwę przerwany. Prigożyn potwierdził, że Grupa Wagnera rozpoczęła odwrót

Rzecznik rządu: wydarzenia w Rosji nie zagrażają bezpośrednio sytuacji Polski

Program Konfederacji: „proste i niskie podatki”, „mieszkania tańsze o 30 proc.”, „rozbicie monopolu NFZ”

Prezes PiS: Polska musi pozostać suwerenna. Nikt nie będzie nas uczył ani nic nam dyktował

Konwencja Trzeciej Drogi. „Pożegnanie sporów, które znacie, powitanie Polski, której chcemy”

Prigożyn zadeklarował, że jego żołnierze nie poddadzą się w walce z rosyjską armią

Konwencja posłanek Lewicy. Klauzulę sumienia chcą „wyrzucić do kosza”

Bunt wagnerowców. Prigożyn oskarża rosyjską armię o atak na jego żołnierzy

Darmowe autostrady. Prezydent podpisał ustawę, wchodzi w życie 1 lipca

Najczęściej czytane

Archiwum