W poniedziałek wchodzą w życie zmiany dot. ścigania gwałtów

2014-01-26, 14:18  Polska Agencja Prasowa

Ściganie z urzędu sprawców gwałtów przewiduje nowelizacja przepisów karnych, która w poniedziałek wchodzi w życie. Prawnicy, z którymi rozmawiała PAP, są podzieleni w ocenie tej zmiany. Ustawa odnosi się także do przesłuchiwania m.in. ofiar takich przestępstw.

Nowelizacja kodeksów: karnego i postępowania karnego stanowi, że wszczynanie śledztw o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej nie będzie uzależnione już od wniosku ofiary, lecz postępowania te będą wszczynane z urzędu. Dotyczy to przestępstw zgwałcenia, nadużycia stosunku zależności lub wykorzystania krytycznego położenia oraz wykorzystania bezradności innej osoby lub jej upośledzenia umysłowego w celu doprowadzenia do obcowania płciowego.

Ściganie gwałtu z urzędu było jednym z wymogów podpisanej przez Polskę w grudniu 2012 r. konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet, który do tej pory nie był realizowany w Polsce. Konwencja ta cały czas oczekuje na ratyfikację, według zapowiedzi rząd ma się zająć wnioskiem ratyfikacyjnym pod koniec lutego.

Dotychczas, aby wszcząć postępowanie w sprawie np. gwałtu, potrzebny był formalny wniosek osoby pokrzywdzonej i nie wystarczało samo zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

O zmiany w ściganiu gwałtów zabiegała m.in. pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Agnieszka Kozłowska-Rajewicz. W rozmowie z PAP przypomniała, że za tym prawem głosował cały Sejm, co się bardzo rzadko zdarza. "Od prawej ściany do lewej ściany - wszyscy to poparli" - podkreśliła. Dodała, że były to bardzo oczekiwane przepisy.

Przypomniała jednocześnie, że potrzeba zmian w trybie ścigania gwałtu zgłaszana była znacznie wcześniej, niż rozpoczęła się dyskusja o konwencji. "Konwencja była jednak takim katalizatorem, który przyspieszył te rozmowy i powiększył grono rozmówców" - zaznaczyła.

Zdaniem b. ministra sprawiedliwości prof. Zbigniewa Ćwiąkalskiego zmianę należy ocenić "raczej korzystnie". "Często ofiary obawiały się sprawcy, nie chciały zawiadamiać organów ścigania, sprawcy mogli czuć się bezkarni. Teraz ta bezkarność się skończy, bo powzięcie przez organy ścigania skądkolwiek informacji o zgwałceniu będzie powodowało konieczność wszczęcia postępowania karnego" - powiedział PAP Ćwiąkalski.

"Informacja o takim przestępstwie wprawdzie zazwyczaj i tak pochodzi od ofiary, ale przecież może być tak, że do przestępstwa doszło na imprezie lub przyjęciu i o gwałcie mogą zawiadomić świadkowie" - dodał.

Z kolei karnistka z Uniwersytetu Łódzkiego mec. Monika Zbrojewska powiedziała PAP, że jej ocena jest negatywna. "Przestępstwo zgwałcenia jest nie tylko drastyczne, ale też związane z wyjątkową sferą intymności człowieka i jeśli osoba pokrzywdzona nie ma woli, to z urzędu nie powinno się jej zmuszać do uczestniczenia w postępowaniu dowodowym" - zaznaczyła.

Dodała, że bez chęci współpracy ze strony ofiary prowadzenie takiej sprawy może być bardzo utrudnione. "To zbyt delikatna sfera, żeby wymiar sprawiedliwości wchodził z butami" - zaznaczyła.

Zmiany wprowadzone na mocy nowelizacji dotyczą także sposobu przesłuchań ofiar przestępstw seksualnych oraz pokrzywdzonych osób małoletnich - przesłuchanie te powinny odbywać się w specjalnie przystosowanych pomieszczeniach. "Ustawa ma na celu (...) zminimalizowanie negatywnych przeżyć oraz dostosowanie systemu prawnego do standardów ochrony małoletniej ofiary przestępstwa, zawartych w aktach prawa unijnego" - uzasadniano potrzebę tych zmian.

Zgodnie z nowelizacją ofiary przestępstw seksualnych powinny być przesłuchiwane w całym postępowaniu tylko raz - w specjalnym, przyjaznym pomieszczeniu i w obecności psychologa. Dźwięk i obraz z przesłuchania ma być nagrywany i odtwarzany na rozprawie sądowej. Powtórne przesłuchanie w sądzie będzie możliwe tylko wyjątkowo i - aby ograniczyć stres ofiary - może być dokonywane za pomocą telekonferencji bez konieczności bezpośredniej konfrontacji na sali sądowej osoby pokrzywdzonej z oskarżonym.

W ustawie przewidziano też, że pokrzywdzone osoby małoletnie do 15. roku życia w sprawach poważnych przestępstw, co do zasady, nie powinny być przesłuchiwane. Jeśli wystąpi jednak taka konieczność, to będą one przesłuchiwane - poza wyjątkowymi sytuacjami - tylko raz, w postępowaniu przygotowawczym.

Sejm uchwalił te przepisy w czerwcu zeszłego roku, prezydent podpisał je w lipcu, nowelizacja wchodzi w życie po pół roku od ogłoszenia. (PAP)

Kraj i świat

Wybuch gazu w bloku w Tychach. Siedem osób poszkodowanych trafiło do szpitali

Wybuch gazu w bloku w Tychach. Siedem osób poszkodowanych trafiło do szpitali

2024-04-01, 11:39
Prymas: Potrzebujemy, aby dobra nowina o Zmartwychwstałym uzdrowiła nas z lęku i niepewności

Prymas: Potrzebujemy, aby dobra nowina o Zmartwychwstałym uzdrowiła nas z lęku i niepewności

2024-03-31, 21:03
Papież: Pascha to płomień nadziei dla narodów połamanych złem i niesprawiedliwością

Papież: Pascha to płomień nadziei dla narodów połamanych złem i niesprawiedliwością

2024-03-30, 23:41
Rosjanie po raz pierwszy użyli na Ukrainie ciężkiej bomby termobarycznej

Rosjanie po raz pierwszy użyli na Ukrainie ciężkiej bomby termobarycznej

2024-03-30, 23:38
Dla kolekcjonera zegarów to pracowity okres Z soboty na niedzielę zmieniamy czas [wideo]

Dla kolekcjonera zegarów to pracowity okres! Z soboty na niedzielę zmieniamy czas [wideo]

2024-03-30, 17:57
Zdewastowany grób ojca Krzysztofa Gawkowskiego. Nie odpuszczę tej sprawy

Zdewastowany grób ojca Krzysztofa Gawkowskiego. „Nie odpuszczę tej sprawy”

2024-03-30, 12:37
W Wielką Sobotę Kościół czuwa przy Grobie Pańskim. Wieczorem najważniejsza liturgia w roku

W Wielką Sobotę Kościół czuwa przy Grobie Pańskim. Wieczorem najważniejsza liturgia w roku

2024-03-30, 10:11
Papież w rozważaniach Drogi Krzyżowej: Jezu, zachowaj Kościół i świat w pokoju

Papież w rozważaniach Drogi Krzyżowej: Jezu, zachowaj Kościół i świat w pokoju

2024-03-29, 19:03
Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę dotyczącą tabletki dzień po

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę dotyczącą tabletki „dzień po”

2024-03-29, 13:43
Paweł Kowal: Wydatki Polski na obronność, służby specjalne, wywiad będą dużo większe

Paweł Kowal: Wydatki Polski na obronność, służby specjalne, wywiad będą dużo większe

2024-03-29, 11:17
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę