Milion części, 108 głosów, wielkie jak dom: NOSPR Katowice ma nowe organy! [wideo]

2023-01-11, 19:55  IAR/PAP/Redakcja
W Narodowej Orkiestrze Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach uruchomiono jedne z największych organów w Europie. Instrument składa się z 7 tysięcy piszczałek, 108 głosów, dwóch stołów do gry i ma wysokość 13 metrów. Ogółem ma ponad milion elementów./fot. organy.nospr.org.pl/

W Narodowej Orkiestrze Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach uruchomiono jedne z największych organów w Europie. Instrument składa się z 7 tysięcy piszczałek, 108 głosów, dwóch stołów do gry i ma wysokość 13 metrów. Ogółem ma ponad milion elementów./fot. organy.nospr.org.pl/

W piątek (13 stycznia) po raz pierwszy oficjalnie zabrzmią organy piszczałkowe zamontowane w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Monumentalny instrument stworzony w słoweńskiej pracowni składa się z ponad miliona elementów.

Jak mówi dyrektor NOSPR Ewa Bogusz-Moore, na organy trzeba było czekać kilka lat.

- Sam przetarg i podpisanie umowy to był rok 2018 - mówi Ewa Bogusz-Moore.
- Mieliśmy otwierać organy rok temu, ale z powodu Covid-u wszystko się nam przesunęło. Oczywiście sam proces budowy jest czasochłonny - to były dwa miesiące. Równie istotny i długi jest czas intonacji, kiedy to w sali koncertowej nic innego nie może się dziać.

W ocenie muzyka, profesora Juliana Gembalskiego, organy brzmią fenomenalnie.

- To chyba szóste co do wielkości organy w salach koncertowych Europy, natomiast jeżeli chodzi o jakości, bardzo wysoko je cenię. Uważam, że powstał w Polsce chyba najlepszy instrument sali koncertowej - mówi prof. Gembalski (...).

Z myślą o katowickim instrumencie, maestro Esa-Pekka Salonen skomponował symfonię koncertującą na organy i orkiestrę. Podczas piątkowego koncertu pod dyrekcją fińskiego kompozytora i dyrygenta Esy-Pekki Salonena z muzykami NOSPR wystąpi światowej sławy łotewska organistka Iveta Apkalna związana na stałe z hamburską Elbphilharmonie.

Przedstawiciele NOSPR zaznaczają, że inauguracja organów to dzień ogromnej radości i dumy, ale też wielkiej niewiadomej. „Nikt z nas tak naprawdę nie wie, jak ten monumentalny instrument zabrzmi przy pełnej sali. Nikt nie wie, jaką rolę przypisze mu wybitny fiński dyrygent, kompozytor – Esa-Pekka Salonen – w utworze zamówionym u niego specjalnie na tę okazję" - można przeczytać na internetowej stronie Orkiestry (...).

Po piątkowym, także w kolejnych dniach i tygodniach w sali NOSPR zaplanowano koncerty organowe. W sobotę zabrzmią utwory klasyki kina w wykonaniu Karola Mossakowskiego, a w niedzielę wystąpi prof. Julian Gembalski, który zagra m.in. utwory Jana Sebastiana Bacha, Jehana Alaina i swoje kompozycje.



Organy NOSPR to monumentalny instrument, mierzący 13 metrów wysokości, 9 metrów szerokości i 6 metrów głębokości, składający się ze 108 głosów i dwóch stołów gry, z których jeden wzbogacono o manuał w stylu niemieckim. Zaprojektowano je w stylu francuskiego symfonizmu, nawiązując do najlepszych europejskich tradycji organmistrzowskich. Zastosowano w nim rozwiązania inspirowane legendarnymi instrumentami z katedr w Rouen czy Notre Dame w Paryżu, a także osiągnięciami romantycznego budownictwa niemieckiego. Jednocześnie w katowickich organach znalazły się nowoczesne systemy elektromagnetyczne, elektroniczne i światłowodowe.

Instrument składa się z ponad miliona części, które zostały wyprodukowane przez słoweńską firmę Škrabl w porozumieniu z architektem gmachu NOSPR Tomaszem Koniorem oraz prof. Julianem Gembalskim - organistą i organologiem, byłym rektorem Akademii Muzycznej w Katowicach, który jest autorem koncepcji organów NOSPR oraz pełnił rolę eksperta w całym projekcie. Powstanie instrumentu było poprzedzone wieloma godzinami konsultacji. - Niezwykle istotna była faza projektowa – setki rysunków, które nie powstałyby bez użycia współczesnej technologii, technik kreślenia, obliczeń - wspominał profesor.

Od czasu otwarcia nowej siedziby NOSPR w 2014 r. do montażu organów nad estradą wisiała jedynie makieta. Choć obiekt działa już ponad 3 tys. dni, przedstawiciele tej instytucji podkreślają, że stworzenie organów wymagało czasu. Aż do uruchomienia centrali telefonicznej pod koniec XIX wieku, organy uznawane były za najbardziej złożony mechanizm skonstruowany przez człowieka - przekonują. „Nie jest to zwykły instrument, a potężna fizyczna machina zrośnięta z przestrzenią, zależna od jej specyfiki, reagująca na zachodzące w niej zmiany. Nic dziwnego, że budowa organów wymaga współpracy co najmniej dwudziestu specjalistów różnych dziedzin, a ostateczny efekt to przede wszystkim zasługa ich uszu i rąk" - wskazali.

Ewa Bogusz-Moore

mówi prof. Julian Gembalski

Kraj i świat

Zmarł Leszek Moczulski, działacz opozycji antykomunistycznej, lider i założyciel KPN

Zmarł Leszek Moczulski, działacz opozycji antykomunistycznej, lider i założyciel KPN 

2024-10-10, 16:25
Han Kang laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Pisarka pochodzi z Korei Południowej

Han Kang laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Pisarka pochodzi z Korei Południowej

2024-10-10, 13:50
Strefa Gazy: 16 osób zginęło w izraelskim nalocie na schronisko dla uchodźców

Strefa Gazy: 16 osób zginęło w izraelskim nalocie na schronisko dla uchodźców

2024-10-10, 12:51
Huragan Milton osłabł i spadł do pierwszej kategorii, ale i tak robi wiele szkód

Huragan Milton osłabł i spadł do pierwszej kategorii, ale i tak robi wiele szkód

2024-10-10, 10:32
Wiceminister zdrowia: Albo cena minimalna za gram alkoholu, albo podwyżka akcyzy

Wiceminister zdrowia: Albo cena minimalna za gram alkoholu, albo podwyżka akcyzy

2024-10-09, 18:17
Był duchowym przewodnikiem dla milionów Polaków. Uchwała Senatu w 40. rocznicę śmierci ks. Popiełuszki

„Był duchowym przewodnikiem dla milionów Polaków”. Uchwała Senatu w 40. rocznicę śmierci ks. Popiełuszki

2024-10-09, 16:43
Nobel z chemii za projektowanie i przewidywanie trójwymiarowej struktury białek

Nobel z chemii za projektowanie i przewidywanie trójwymiarowej struktury białek

2024-10-09, 13:03
Apel samorządu lekarskiego do MZ: Szpitale muszą mieć pieniądze na świadczenia ratujące życie

Apel samorządu lekarskiego do MZ: Szpitale muszą mieć pieniądze na świadczenia ratujące życie

2024-10-09, 10:02
Rząd: 200 mln zł zasiłków dla powodzian wypłacone. Powstanie zespół ds. odbudowy

Rząd: 200 mln zł zasiłków dla powodzian wypłacone. Powstanie zespół ds. odbudowy

2024-10-08, 16:12
Nobel z fizyki przyznany. Hopfield i Hinton nagrodzeni za prace nad rozwojem AI

Nobel z fizyki przyznany. Hopfield i Hinton nagrodzeni za prace nad rozwojem AI

2024-10-08, 15:07
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę