NIK negatywnie ocenia przygotowanie korespondencyjnych wyborów prezydenta RP
2021-05-13, 11:20 PAP/Redakcja
Prezes najwyższej Izby Kontroli, Marian Banaś./fot. PAP/Paweł Supernak
- Organizowanie i przygotowanie wyborów na podstawie decyzji administracyjnej nie powinno mieć miejsca i było pozbawione podstaw prawnych - oświadczył w czwartek (13.05.) prezes NIK Marian Banaś. Na te zarzuty odpowiada Centrum Informacji Rządu.
Szef NIK zaprezentował w czwartek (13.05.) ustalenia kontroli Izby dotyczące działań wybranych podmiotów w związku z przygotowaniem wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na 10 maja 2020 r., z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego.
Na wstępie konferencji prasowej przedstawiono nagranie z sekwencją zdarzeń dotyczących wyborów.
Z kolei Banaś mówił, że kontrolę przeprowadzono w KPRM, MSWiA, MAP oraz dwóch spółkach Skarbu Państwa - Poczcie Polskiej oraz Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Objęła ona okres od lutego do października 2020 r.
- NIK negatywnie oceniła proces przygotowania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego przez wymienione przeze mnie podmioty - oświadczył Banaś.
- W okresie od 16 kwietnia, czyli od momentu podpisania decyzji o wyborach przez pana premiera, do 9 maja jedyną uprawnioną jednostką, organem do organizowania i przygotowania wyborów na Prezydenta RP była Państwowa Komisja Wyborcza. Organizowanie i przygotowanie wyborów na podstawie decyzji administracyjnej nie powinno mieć miejsca i było pozbawione podstaw prawnych - oświadczył Banaś.
Jak dodał, zgodnie z art. 7 konstytucji organy państwowe działają na podstawie prawa i w granicach obowiązującego prawa.
NIK skierowała do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z organizacją wyborów przez zarządy Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych; będą analizowane stanowiska otrzymane od MAP, MSWiA oraz KPRM - mówił szef NIK Marian Banaś.
Rząd odpowiada
W trakcie konferencji prasowej NIK, Centrum Informacyjne Rządu przekazało, że - tu cytat: „Wszystkie decyzje o rozpoczęciu technicznych przygotowań do głosowania korespondencyjnego w wyborach prezydenckich były zgodne z prawem; premier i szef Kancelarii Premiera stali na straży Konstytucji".
Jak czytamy dalej:„ Ich wszelkie działania miały na celu przeprowadzenie wyborów w konstytucyjnym terminie. Premier nie zarządził nigdy wyborów prezydenckich ani głosowania w trybie korespondencyjnym. Celem podjętych działań było umożliwienie udziału w wyborach grupom uprawnionym, których życie i zdrowie ze względu na pandemię były zagrożone (seniorom, osobom z niepełnosprawnościami), a także przebywającym w izolacji.
Po pierwsze: bezpieczeństwo obywateli
Rok 2020 stał pod znakiem pandemii koronawirusa. W obliczu tak wielkiego światowego kryzysu priorytetem całego rządu było zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich obywateli. Dotyczyło to również bezpieczeństwa podczas organizacji konstytucyjnych wyborów prezydenckich. Przed wyborami panowała powszechna opinia, że nie ma możliwości przeprowadzenia głosowania metodą tradycyjną.
Dlatego rząd musiał podjąć decyzje zapewniające ochronę obywateli, przy jednoczesnej realizacji czynnego prawa wyborczego. Prawa, które zapewnia Konstytucja RP. Dzięki stworzeniu faktycznych możliwości głosowania korespondencyjnego – w zakresie, w jakim dopuszczały to obowiązujące wtedy przepisy Kodeksu wyborczego – można było w tym krytycznym dla zdrowia publicznego okresie uniknąć gromadzenia się ludzi (zwłaszcza tych szczególnie narażonych na groźny przebieg COVID-19) w większych skupiskach i na małej przestrzeni. Takie warunki niewątpliwie sprzyjają zakażeniu koronawirusem.
Po drugie: działania podjęte zgodnie z prawem
Rząd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek zapewnienia warunków do realizacji wyborów prezydenckich w terminie konstytucyjnym. Marszałek Sejmu, zgodnie z Konstytucją RP, wyznaczył ten termin na 10 maja 2020 roku. Kierując się przede wszystkim bezpieczeństwem obywateli, rząd podjął decyzję, żeby technicznie przygotować możliwość głosowania korespondencyjnego. Prezes Rady Ministrów w swoich decyzjach ani nie zarządził wyborów prezydenckich, ani nie zarządził w nich trybu głosowania korespondencyjnego. W decyzjach tych Premier jedynie nakazał dwóm przedsiębiorcom publicznym – Poczcie Polskiej oraz Wytwórni Papierów Wartościowych – rozpoczęcie techniczno-organizacyjnego przygotowywania się do głosowania korespondencyjnego.
Decyzje te miały umożliwić przeprowadzenie głosowania korespondencyjnego, zgodnie z obowiązującym wówczas Kodeksem wyborczym. W chwili wydania decyzji przez Prezesa Rady Ministrów głosować korespondencyjnie mogły osoby niepełnosprawne, osoby przebywające w izolacji oraz seniorzy, którzy ukończyli 60 lat.
Po trzecie: każda instytucja działała zgodnie ze swoimi kompetencjami
Wydane decyzje nie naruszały ustawowych kompetencji organów wyborczych – Państwowej Komisji Wyborczej oraz Krajowego Biura Wyborczego. Zadania tych instytucji nie obejmują przygotowania do głosowania korespondencyjnego. Kodeks wyborczy jasno wskazuje, że te zadania należą do Poczty Polskiej.
Państwowa Komisja Wyborcza i Krajowe Biuro Wyborcze nie posiadały także kompetencji, aby polecić Poczcie Polskiej rozpoczęcie przygotowań do przeprowadzenia głosowania korespondencyjnego. Takie uprawnienie posiadał Prezes Rady Ministrów. Art. 11 ust. 2 ustawy covidowej dawał premierowi możliwość wydawania decyzji administracyjnych - poleceń przedsiębiorcom w zakresie przeciwdziałania koronawirusowi, w tym także w sprawach dotyczących wyborów w czasie epidemii. "
Raport NIK dotyczy organizacji planowanych na 10 maja ub. roku wyborów prezydenta, w których Polacy, ze względu na pandemię COVID-19, mieli głosować wyłącznie drogą korespondencyjną. Za organizację głosowania - zgodnie z ustawą z 6 kwietnia o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych w 2020 r., która weszła w życie 9 maja - odpowiadał minister aktywów państwowych. Wydrukowane zostały m.in. pakiety wyborcze; ich dostarczeniem miała się zająć Poczta Polska.
Wybory jednak nie odbyły się 10 maja. Tego dnia Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła w wydanej uchwale, że "brak było możliwości głosowania na kandydatów" i że fakt ten jest równoważny w skutkach z przewidzianym w art. 293 Kodeksu wyborczego brakiem możliwości głosowania ze względu na brak kandydatów. Ostatecznie wybory odbyły się 28 czerwca.
Zobacz także
Jarosław Wenderlich: Przygotowują kolejne ataki na św. Jana Pawła II, trzeba Go obronić!
2023-10-03, 12:32Bydgoscy radni PiS apelują do władz miasta, aby stanęły w obronie dobrego imienia św. Jana Pawła II - Honorowego Obywatela Bydgoszczy. Czytaj dalej »
Minister Schreiber w Inowrocławiu: Rząd PiS przeznacza coraz więcej na służbę zdrowia
2023-10-03, 11:41Minister Łukasz Schreiber spotkał się we wtorek z dyrektorem inowrocławskiego szpitala i przypomniał o dużej inwestycji, jaką uda się zrealizować w tej lecznicy, dzięki dofinansowaniu z rządowych środków. Czytaj dalej »
Grażyna Szabelska: Program „Przyjazne osiedle” podniesie jakość życia w blokach [rozmowa]
2023-10-03, 10:48Montowanie wind w niskich blokach to jeden z punktów programu, którego wprowadzenie obiecuje Prawo i Sprawiedliwość. - Ten program wpisuje się w przemiany demograficzne, wychodzi naprzeciw starzejącemu się społeczeństwu - mówi Grażyna… Czytaj dalej »
Nowy spot PiS: Tusk próbował zmusić Polskę do przyjęcia nielegalnych imigrantów
2023-10-03, 10:08- Gdy Tusk był szefem Rady Europejskiej naciskał na Polskę, by przyjmowała nielegalnych imigrantów. Zrobił to raz, zrobiłby to znowu. Powstrzymaj Tuska - zaapelowano w najnowszym spocie PiS. Podkreślono, że „tylko PiS może zapewnić… Czytaj dalej »
Poseł Król: Przyjęli nielegalnych imigrantów i chcą rozwiązać problem naszym kosztem [Rozmowa dnia]
2023-10-03, 09:50- Wybory w 2015 roku zapobiegły przygotowywanemu, niekontrolowanemu napływowi imigrantów do Polski - przypomina poseł Piotr Król. Wiceprzewodniczący sejmowej komisji infrastruktury, kandydat do Sejmu w okręgu bydgoskim z miejsca nr… Czytaj dalej »
Jarosław Wenderlich: Apeluję o udział w referendum i głosowanie przeciwko relokacji
2023-10-02, 18:28Zjednoczona Prawica mówi stanowcze „nie” przymusowej relokacji imigrantów - podkreślił na konferencji prasowej Jarosław Wenderlich, przewodniczący bydgoskiego klubu radnych PiS. Czytaj dalej »
Konfederacja w Bydgoszczy: Jest problem z kontrolą nad tym, co dzieje się w państwie
2023-10-02, 17:03Między innymi do raportu NiK ws. kontroli Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i Narodowego Programu Szczepień odnieśli się w Bydgoszczy kandydaci Konfederacji. Deklarują, że chcą „odzyskać kontrolę” nad tym, co dzieje się w… Czytaj dalej »
Ireneusz Stachowiak czyta ratuszową gazetę Inowrocławia: To ulotka wyborcza Ryszarda Brejzy
2023-10-02, 16:37- Obszerny, dwustronnicowy wywiad finansowany za publiczne pieniądze jest rzeczą po prostu skandaliczną. Takie rzeczy nie powinny mieć miejsca, ponieważ pan prezydent jest kandydatem na senatora - ocenia Ireneusz Stachowiak. Mowa o ostatnim… Czytaj dalej »
Kandydaci opozycji zgodnie w Grudziądzu. Chcą odblokowania środków z KPO i silnego samorządu
2023-10-02, 16:29Kandydaci różnych opozycyjnych partii wspólnie zabrali głos w Grudziądzu. Opowiadają się m.in. za „silnym samorządem”. - 15 października Polacy zdecydują, w jakim kierunku pójdzie Polska - czy pójdzie w kierunku państwa centralistycznego… Czytaj dalej »
Program „Przyjazne Osiedle". Minister Schreiber i radna Szabelska na bydgoskim blokowisku
2023-10-02, 13:59Bloki z tzw. wielkiej płyty mają szansę na modernizację, a całe osiedla na rewitalizację w ramach programu „Przyjazne Osiedle' - powiedział na bydgoskich Kapuściskach minister Łukasz Schreiber i dodał, że jednym z założeń tego… Czytaj dalej »