NIK negatywnie ocenia przygotowanie korespondencyjnych wyborów prezydenta RP
2021-05-13, 11:20 PAP/Redakcja
Prezes najwyższej Izby Kontroli, Marian Banaś./fot. PAP/Paweł Supernak
- Organizowanie i przygotowanie wyborów na podstawie decyzji administracyjnej nie powinno mieć miejsca i było pozbawione podstaw prawnych - oświadczył w czwartek (13.05.) prezes NIK Marian Banaś. Na te zarzuty odpowiada Centrum Informacji Rządu.
Szef NIK zaprezentował w czwartek (13.05.) ustalenia kontroli Izby dotyczące działań wybranych podmiotów w związku z przygotowaniem wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na 10 maja 2020 r., z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego.
Na wstępie konferencji prasowej przedstawiono nagranie z sekwencją zdarzeń dotyczących wyborów.
Z kolei Banaś mówił, że kontrolę przeprowadzono w KPRM, MSWiA, MAP oraz dwóch spółkach Skarbu Państwa - Poczcie Polskiej oraz Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Objęła ona okres od lutego do października 2020 r.
- NIK negatywnie oceniła proces przygotowania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego przez wymienione przeze mnie podmioty - oświadczył Banaś.
- W okresie od 16 kwietnia, czyli od momentu podpisania decyzji o wyborach przez pana premiera, do 9 maja jedyną uprawnioną jednostką, organem do organizowania i przygotowania wyborów na Prezydenta RP była Państwowa Komisja Wyborcza. Organizowanie i przygotowanie wyborów na podstawie decyzji administracyjnej nie powinno mieć miejsca i było pozbawione podstaw prawnych - oświadczył Banaś.
Jak dodał, zgodnie z art. 7 konstytucji organy państwowe działają na podstawie prawa i w granicach obowiązującego prawa.
NIK skierowała do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z organizacją wyborów przez zarządy Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych; będą analizowane stanowiska otrzymane od MAP, MSWiA oraz KPRM - mówił szef NIK Marian Banaś.
Rząd odpowiada
W trakcie konferencji prasowej NIK, Centrum Informacyjne Rządu przekazało, że - tu cytat: „Wszystkie decyzje o rozpoczęciu technicznych przygotowań do głosowania korespondencyjnego w wyborach prezydenckich były zgodne z prawem; premier i szef Kancelarii Premiera stali na straży Konstytucji".
Jak czytamy dalej:„ Ich wszelkie działania miały na celu przeprowadzenie wyborów w konstytucyjnym terminie. Premier nie zarządził nigdy wyborów prezydenckich ani głosowania w trybie korespondencyjnym. Celem podjętych działań było umożliwienie udziału w wyborach grupom uprawnionym, których życie i zdrowie ze względu na pandemię były zagrożone (seniorom, osobom z niepełnosprawnościami), a także przebywającym w izolacji.
Po pierwsze: bezpieczeństwo obywateli
Rok 2020 stał pod znakiem pandemii koronawirusa. W obliczu tak wielkiego światowego kryzysu priorytetem całego rządu było zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich obywateli. Dotyczyło to również bezpieczeństwa podczas organizacji konstytucyjnych wyborów prezydenckich. Przed wyborami panowała powszechna opinia, że nie ma możliwości przeprowadzenia głosowania metodą tradycyjną.
Dlatego rząd musiał podjąć decyzje zapewniające ochronę obywateli, przy jednoczesnej realizacji czynnego prawa wyborczego. Prawa, które zapewnia Konstytucja RP. Dzięki stworzeniu faktycznych możliwości głosowania korespondencyjnego – w zakresie, w jakim dopuszczały to obowiązujące wtedy przepisy Kodeksu wyborczego – można było w tym krytycznym dla zdrowia publicznego okresie uniknąć gromadzenia się ludzi (zwłaszcza tych szczególnie narażonych na groźny przebieg COVID-19) w większych skupiskach i na małej przestrzeni. Takie warunki niewątpliwie sprzyjają zakażeniu koronawirusem.
Po drugie: działania podjęte zgodnie z prawem
Rząd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek zapewnienia warunków do realizacji wyborów prezydenckich w terminie konstytucyjnym. Marszałek Sejmu, zgodnie z Konstytucją RP, wyznaczył ten termin na 10 maja 2020 roku. Kierując się przede wszystkim bezpieczeństwem obywateli, rząd podjął decyzję, żeby technicznie przygotować możliwość głosowania korespondencyjnego. Prezes Rady Ministrów w swoich decyzjach ani nie zarządził wyborów prezydenckich, ani nie zarządził w nich trybu głosowania korespondencyjnego. W decyzjach tych Premier jedynie nakazał dwóm przedsiębiorcom publicznym – Poczcie Polskiej oraz Wytwórni Papierów Wartościowych – rozpoczęcie techniczno-organizacyjnego przygotowywania się do głosowania korespondencyjnego.
Decyzje te miały umożliwić przeprowadzenie głosowania korespondencyjnego, zgodnie z obowiązującym wówczas Kodeksem wyborczym. W chwili wydania decyzji przez Prezesa Rady Ministrów głosować korespondencyjnie mogły osoby niepełnosprawne, osoby przebywające w izolacji oraz seniorzy, którzy ukończyli 60 lat.
Po trzecie: każda instytucja działała zgodnie ze swoimi kompetencjami
Wydane decyzje nie naruszały ustawowych kompetencji organów wyborczych – Państwowej Komisji Wyborczej oraz Krajowego Biura Wyborczego. Zadania tych instytucji nie obejmują przygotowania do głosowania korespondencyjnego. Kodeks wyborczy jasno wskazuje, że te zadania należą do Poczty Polskiej.
Państwowa Komisja Wyborcza i Krajowe Biuro Wyborcze nie posiadały także kompetencji, aby polecić Poczcie Polskiej rozpoczęcie przygotowań do przeprowadzenia głosowania korespondencyjnego. Takie uprawnienie posiadał Prezes Rady Ministrów. Art. 11 ust. 2 ustawy covidowej dawał premierowi możliwość wydawania decyzji administracyjnych - poleceń przedsiębiorcom w zakresie przeciwdziałania koronawirusowi, w tym także w sprawach dotyczących wyborów w czasie epidemii. "
Raport NIK dotyczy organizacji planowanych na 10 maja ub. roku wyborów prezydenta, w których Polacy, ze względu na pandemię COVID-19, mieli głosować wyłącznie drogą korespondencyjną. Za organizację głosowania - zgodnie z ustawą z 6 kwietnia o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych w 2020 r., która weszła w życie 9 maja - odpowiadał minister aktywów państwowych. Wydrukowane zostały m.in. pakiety wyborcze; ich dostarczeniem miała się zająć Poczta Polska.
Wybory jednak nie odbyły się 10 maja. Tego dnia Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła w wydanej uchwale, że "brak było możliwości głosowania na kandydatów" i że fakt ten jest równoważny w skutkach z przewidzianym w art. 293 Kodeksu wyborczego brakiem możliwości głosowania ze względu na brak kandydatów. Ostatecznie wybory odbyły się 28 czerwca.
Zobacz także
Marcin Horała: W 2015 r. PO zablokowała projekt uszczelnienia systemu podatkowego
2019-09-28, 07:00O podatkach, i o polityce w komisji śledczej i na portalach społecznościowych mówili w Bydgoszczy posłowie PiS, Marcin Horała, przewodniczący komisji śledczej ds. wyłudzeń VAT i minister Łukasz Schreiber. Czytaj dalej »
Aleksander Kwaśniewski: - Świeża krew jest w polityce bardzo potrzebna
2019-09-27, 21:10Były prezydent Aleksander Kwaśniewski odwiedził Toruń, by w wyborczym wyścigu wesprzeć lewicowych kandydatów. Prezydent poparł Roberta Kwiatkowskiego, kandydata SLD na posła. Czytaj dalej »
„Pakt dla Kobiet” to wyborcza propozycja pań z bydgoskiej lewicy
2019-09-27, 20:00Kandydatki Lewicy w wyborach do Sejmu, podpisały w Bydgoszczy „Pakt dla Kobiet”. - Pakt zawiera postulaty, które gwarantują kobietom godne i bezpieczne życie - mówiła Izabela Nowak, „czwórka' na liście Lewicy w okręgu bydgo… Czytaj dalej »
Odpady z warszawskiej spalarni były zakopywane w naszym regionie?
2019-09-27, 13:46- Kolejni świadkowie wskazują miejsca składowania odpadów - prawdopodobnie z warszawskiej oczyszczalni Czajka - powiedział Radiu PiK Ireneusz Stachowiak, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruni… Czytaj dalej »
O jeden mandat w Sejmie ubiega się 11 kandydatów
2019-09-27, 09:46O jeden mandat posła ubiega się średnio 11 kandydatów. Łącznie o 460 mandatów w Sejmie powalczy 5114 osób. 42 proc. wszystkich kandydatów stanowią kobiety, najwięcej znalazło się ich na listach Lewicy. Średnia wieku kandydatów… Czytaj dalej »
Marek Nowak wie jak pomóc grudziądzkiemu szpitalowi. Kandyduje do Senatu
2019-09-27, 07:35- Kandyduję do Senatu, bo tam potrzebny jest silny człowiek, który pomoże grudziądzkiemu szpitalowi - mówił na spotkaniu z dziennikarzami Marek Nowak. Były dyrektor lecznicy, teraz kandydat na senatora z własnego komitetu podkreśla… Czytaj dalej »
Rozmowa Dnia
2019-09-27, 06:00O działaniach podjętych w sprawie składowania odpadów z warszawskiej oczyszczalni na terenie woj. kujawsko-pomorskiego i o programie wyborczym. Gościem Rozmowy Dnia był Ireneusz Stachowiak, kandydat do Sejmu z listy Zjednoczonej Prawicy… Czytaj dalej »
Beata Kempa w Inowrocławiu poparła Ireneusza Stachowiaka
2019-09-26, 19:45Europosłanka Prawa i Sprawiedliwości Beata Kempa w Inowrocławiu rekomendowała w Ireneusza Stachowiaka - kandydata Zjednoczonej Prawicy do Sejmu na liście w okręgu bydgoskim. Czytaj dalej »
Paweł Olszewski: Opóźnienia w budowie S5, a dyrektor oddziału GDDKiA nie chce wyjaśnić sytuacji
2019-09-26, 18:15Dyrektor Oddziału Regionalnego Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Bydgoszczy unika kontaktów z radnymi miasta, by wyjaśnić przyczyny opóźnień w budowie drogi ekspresowej S5, obwodnicy Bydgoszczy - stwierdził Paweł Olszewski… Czytaj dalej »
Priorytety Pauliny Wenderlich: drogi i komunikacja
2019-09-26, 17:30Budowa dróg w regionie, rozwój komunikacji kolejowej oraz wodnej będą priorytetem - taką obietnicę złożyła Paulina Wenderlich. Kandydatka do Sejmu z listy PiS w okręgu bydgoskim podkreśliła, że obecny rząd nadgania w tej sprawie… Czytaj dalej »