Prof. Zybertowicz: Wojna polityczna w Polsce to spór o rozumienie racji stanu [rozmowa]
- Najgłębszą osią sporu w Polsce jest różnica pomiędzy tymi, którzy chcą zachowania pełnej suwerenności i tożsamości narodowej, a tymi, którzy chcą pełnej federacji w ramach Unii Europejskiej - uważa socjolog i doradca prezydenta Andrzeja Dudy, prof. Andrzej Zybertowicz, który był dziś gościem Rozmowy Dnia w Polskim Radiu PiK.
Michał Jędryka: Prezydent Andrzej Duda wrócił ze Stanów Zjednoczonych, jego wizytę na pewno można określić jako pewien sukces. Można jednak zapytać, czy to jest sukces wizerunkowy, bo padło mnóstwo sloganów, że Ameryka kocha Polskę, że jest prawdziwa przyjaźń między prezydentami, a Internet obiegło zdjęcie, na którym Andrzej Duda siedzi, a Donald Trump stoi. Ale czy w kategoriach dobra państwa jest to rzeczywiście sukces Polski?
Prof. Andrzej Zybertowicz: Ja bym się zatrzymał przez chwilę przy zdjęciu prezydentów – bo pokazuje, że zrobili sobie pewien żart. Nie tylko pokazali dystans do siebie, odwracając proporcje, ale zrobili też sobie żart z amatorów, analityków, naiwnych, a czasami działających w złej wierze komentatorów, którzy są skłonni, żeby sprowadzać wszystko w polityce, co jest dostrzegalne do symboli, do tego tylko, co jest widoczne.
Z jednej strony oczywiście sukcesy wizerunkowe i symbole wpływają na emocje społeczne, choć doraźnie. Z drugiej strony - kluczowe decyzje są podejmowane, zarówno podczas przygotowań do wizyty, jak i w czasie spotkań, które nie są filmowane. Jako doradca już drugiego prezydenta, wcześniej doradca premiera Jarosława Kaczyńskiego wiem, że prawie nigdy opinia publiczna nie jest zaznajamiana z całą treścią uzgodnień. Często, gdy głowy państwa rozmawiają ze sobą w cztery oczy, przy obecności tylko tłumaczy albo w wąskim gronie doradców, są uzgadniane sprawy bardzo subtelne, dotyczące przedsięwzięć realizowanych przez oba kraje, o których opinia publiczna dowiaduje się po latach z pamiętników. I ekscytowanie się zdjęciami zostało właśnie w sposób ironiczny podsumowane przez to odwrócone zdjęcie. (...)
Kampania wyborcza dobiega końca. Co jest i będzie w tej drugiej turze - Pana zdaniem - zasadniczą osią sporu?
- Jako socjolog wolałbym, żeby kampania była wykorzystana w celu wspólnego, pogłębionego dyskutowania o najważniejszych wyzwaniach rozwojowych, ale niestety dynamika dzisiejszego świata - gdzie jesteśmy przeciążeni informacjami - powoduje, że informacje nie emocjonujące, niedostatecznie atrakcyjne dla naszej przeciążonej percepcji, nie przebijają się. Trzeba więc spodziewać się, że niestety oba sztaby będą próbowały mobilizować swoich zwolenników, przywołując różne motywy. Trzeba liczyć się z tym, że obie strony będą sobie zarzucały pewne rzeczy – kluczowe jest to, żeby te zarzuty były oparte na faktach, na informacjach prawdziwych, a nie wyobrażeniach. Więcej nie chciałbym mówić, bo to jest element taktyki sztabów wyborczych.
Co jest Pana zdaniem zasadniczą osią sporu dzielącego Polaków na dwa wrogie obozy? To, że te obozy się nienawidzą to widać, ale co jest najgłębszym powodem tej wojny?
- Moja hipoteza jest taka, że w tle jest to, o czym się w dyskusji nie mówi - czyli rozumienie racji stanu. Czy racja stanu, czy największy interes Polski i Polaków polega na tym, żebyśmy umacniali naszą tożsamość pamiętając, że Polska istnieje ponad tysiąc lat, Unia lat kilkadziesiąt i w niestabilnym świecie potrzebujemy nie tylko silnego organizmu państwowego, ale i silnej tożsamość opartej na korzeniach naszej przeszłości? Czy też mamy włączyć się do pewnej wizji odgórnej integracji europejskiej, słuchać sugestii z Berlina, Paryża i Brukseli?
Sądzę, że ta najgłębsza oś podziału nie jest artykułowana przez przedstawicieli opozycji, ale wielu Polaków to czuje. Wielu Polaków – zwłaszcza młodego pokolenia - jest jakby zjednanych przez wizję kosmopolityczną, która jest - moim zdaniem - nierealistyczną pułapką dla ludzkiej mentalności. Inna część Polaków – ci, którzy sympatyzują ze środowiskiem dobrej zmiany uważają, że rozwój Polski może polegać na łączeniu tradycji i nowoczesności, przy założeniu, że kluczowe decyzje o naszym rozwoju mają być podejmowane w Warszawie. Myślę, że to jest ta najgłębsza warstwa, ale ona w rozmaitych emocjonujących starciach przejawia się w postaci zmistyfikowanej. (…)
Posłuchaj całej „Rozmowy Dnia"
Zobacz także
PKW: frekwencja w wyborach do PE na godz. 12 wyniosła 14,39 proc. Jak u nas?
2019-05-26, 14:28Kujawsko-pomorski okręg wyborczy jest pod względem frekwencji na 8. miejscu - w południe zagłosowało u nas 13,77% uprawnionych do głosowania. Okręgów jest 13. Czytaj dalej »
Z dowodem osobistym w smartfonie na głosowanie. Sprawdziliśmy to!
2019-05-26, 13:19Podczas głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego mogliśmy pierwszy raz skorzystać z technologicznych udogodnień - zweryfikować swoją tożsamość przy użyciu smartfona. Czytaj dalej »
Jesteś niepełnosprawny i chcesz głosować? Zadzwoń po transport!
2019-05-26, 10:38Niepełnosprawni mogą korzystać z darmowego transportu na wybory. Samochody przystosowane do przewozu osób z dysfunkcjami ruchu jeżdżą np. po Toruniu od 8:30. Już kilkadziesiąt osób zamówiło taki transport. Czytaj dalej »
W regionie wybory bez problemów. Lokale czynne do godz. 21.00
2019-05-26, 10:03Głosowanie w eurowyborach w województwie kujawsko-pomorskim od rana odbywa się bez przeszkód poinformował Stefan Pietrzak, członek Okręgowej Komisji Wyborczej w Bydgoszczy. Czytaj dalej »
Przemysław Przybylski: Apeluję o udział w wyborach i proszę o głos
2019-05-24, 17:56Apelował do wzięcia udziału w wyborach i dziękował za poparcie - Przemysław Przybylski, kandydat do Parlamentu Europejskiego z listy Prawa i Sprawiedliwości podsumował w Toruniu kampanię wyborczą. Czytaj dalej »
Lewica Razem: Chcemy wyrównać standardy. Polskie do europejskich
2019-05-24, 17:33Wprowadzenie europejskiej płacy minimalnej, budowa mieszkań, skrócenie tygodnia pracy i wydłużenie urlopów, leki za darmo - to między innymi główne postulaty, z którymi idą do wyborów do Europarlamentu kandydaci komitetu Lewica… Czytaj dalej »
Wanda Nowicka: Dzięki Wiośnie nowe tematy w debacie publicznej
2019-05-24, 17:18Prawa kobiet, ekologia czy świeckie państwo - to tematy, które przedstawicielom Wiosny udało się wprowadzić do debaty publicznej - powiedziała Wanda Nowicka, liderka kujawsko-pomorskiej listy tego ugrupowania do Parlamentu Europejskiego… Czytaj dalej »
Tomasz Latos: Zdrowie jednym z priorytetów w pracy europosłów
2019-05-24, 16:54Sprawy dotyczące ochrony zdrowia są ponad podziałami politycznymi, stąd te ważne kwestie mogą łączyć przyszłych europosłów - uważa Tomasz Latos, startujący do Parlamentu Europejskiego z kujawsko-pomorskiej listy Prawa i Spra… Czytaj dalej »
Europoseł Janusz Zemke dla regionu: edukacja i czas, którego się nie policzy
2019-05-24, 14:30Staże i stypendia, kursy komputerowe dla seniorów, zajęcia z angielskiego dla dzieci, wycieczki do Brukseli i Strasburga. Europarlamentarzysta podsumował swoją dziesięcioletnią aktywność na rzecz mieszkańców województwa. Czytaj dalej »
- Nie wyprowadzimy Polski z Unii. Będziemy Unię niszczyć - mówią Konfederaci
2019-05-24, 13:34- Tą kampanią, tymi wyborami nie kończymy wspólnej przygody, nie kończymy wspólnej walki o dobrą, konserwatywną, chrześcijańską Polskę - zapowiadają kandydaci Konfederacji Korwin Braun Liroy Narodowcy. Czytaj dalej »