Tomasz Wąsik
2024-05-02
Tomasz Wąsik, kierownik Muzeum Historii Włocławka/fot. Tomasz Kaźmierski, archiwum
Dlaczego akurat biały i czerwony?
- To też jest symboliczne: biel oznacza czystość, biel oznacza dobro dążeń narodu polskiego - przypomina Tomasz Wąsik. - Czerwień to dostojność i majestat królewski. To połączenie wynikające wprost z symboliki orła białego i czerwonego pola, na którym on był osadzony (...).
Korzenie naszych barw narodowych sięgają czasów średniowiecza.
- Musielibyśmy się cofnąć do przełomu XII - XIV wieku. To są czasy Przemysława II, pierwszego po rozbiciu dzielnicowym króla Polski, który umieszcza wyobrażenie orła na czerwonej fladze, ale przede wszystkim - i bez wątpienia - jest to już także symbol Władysława Łokietka, czyli króla, który jednoczy ostatecznie z sukcesem ziemie polskie, którego chorągiew z wyobrażeniem orła białego na czerwonym tle staje się znakiem rozpoznawczym i jednocześnie symbolem całego zjednoczonego królestwa polskiego (...) Na pewno XIV wiek to już jest ten okres, kiedy te barwy są używane na razie w tandemie biały orzeł - czerwone pole, na którym ten orzeł się znajduje. Ten dwubarwny układ jest przeniesiony później na flagę (...).
Oczywiście to, co w tej chwili traktujemy jako flagę Rzeczypospolitej Polskiej, jeszcze wiele wieków wcześniej podlegało różnym modyfikacjom, zmianom. Przypomnijmy chociażby wyobrażenie, które znajduje się na tak zwanej „Rolce sztokholmskiej". Na malowidle tym widzimy wjazd do Krakowa w roku 1605 króla Zygmunta III Wazy ze swą przyszłą żoną, arcyksiężniczką Konstancją. Jest też przedstawiony chorąży wielki koronny Sebastian Sobieski, który dzierży chorągiew królewską, ale ona jest w nieco innych barwach. Składa się z trzech poziomych pasów, z których skrajne są czerwone, zaś środkowy jest biały. Dopiero Sejm Królestwa Polskiego w okresie Powstania Listopadowego, dokładnie 7 lutego 1831 roku, podjął decyzję, że barwy polskie będą biało-czerwone (...).
