Jarosław Wojtas
2022-09-13
Gościem „Rozmowy Dnia” był politolog dr Jarosław Wojtas. Rozmawialiśmy o sukcesach armii ukraińskiej i o wizycie premiera na Ukrainie, a także o kłopotach przedsiębiorców i instytucji publicznych związanych z wysokimi cenami energii.
Michał Jędryka: Oszałamiające sukcesy armii ukraińskiej w obwodzie charkowskim – tak chyba można podsumować ofensywę, o której słyszymy od kilku dni. Jak Pan sądzi – to faktycznie odwrót czy paniczna ucieczka Rosjan?
Jarosław Wojtas: Zdecydowanie paniczna ucieczka – wygląda na to, że Rosjanie naprawdę nie mają żadnej koncepcji, w jaki sposób prowadzić walkę. Ta agresja nie była przygotowana, była oparta na fałszywych informacjach i teraz sytuacja armii rosyjskiej jest tragiczna. Oczywiście przewaga rosyjska jest potężna – tak naprawdę Rosjanie dysponują 2-milionową armią, a te 600 tysięcy żołnierzy, które zostały rzucone na front to jest jedynie część i to nie najlepiej uzbrojona. Trwają jeszcze walki i cały czas dość duże terytorium Ukrainy pozostaje pod rosyjską okupacją, natomiast jeżeli czołowy propagandysta pierwszego kanału telewizji rosyjskiej wzywa do rozstrzelania dowódców – to znaczy, że do opinii publicznej Federacji Rosyjskiej przedostała się już informacja, za której przekazywanie grozi do 15 lat więzienia. Być może pod jej presją Rosjanie będą dążyli do zawieszenia broni i rozpoczęcia rozmów pokojowych – to mniej więcej proponuje szef rosyjskiej dyplomacji Ukrainy, ale na warunkach, które brzmią niedorzecznie. Trzeba pogratulować determinacji i woli walki wojskom ukraińskim, natomiast na pewno jeszcze dużo przed nimi. Zanim wyrzucą agresora ze swoich granic, może minąć jeszcze jakiś czas.
Czy mimo wszystko nie jest ważniejsze dla Rosjan utrzymanie południowej strefy, która decyduje o kontroli nad Morzem Czarnym? Czy nie jest tak, że właśnie tam przenieśli oni swoje główne siły i tam będzie trudniej ich pokonać?
– Wygląda na to, że tak, ale warto zwrócić uwagę, że już pojawiają się informacje, że Rosjanie się wycofują. Rzeczywiście celem jest osłona strategicznych pozycji zarówno przy Morzu Azowskim czy na Morzu Czarnym, natomiast pewnie za kilka dni dowiemy się, że Rosjanie w rzeczywistości utracili już nawet tereny, które zdobyli w ramach agresji z 2014 roku. W interesie Federacji Rosyjskiej jest kontrolowanie tamtych terenów, natomiast czy je utrzymają? W tej chwili wygląda na to, że cofają się na wszystkich odcinkach. Być może dojdzie do takiej sytuacji – a już takie informacje się pojawiały – że po ośmiu latach wojska ukraińskie wrócą na słynne lotnisko w Doniecku. To byłby symbol gigantycznej porażki Federacji Rosyjskiej, na razie jednak to jeszcze nie nastąpiło. Oczywiście Rosjanie będą chcieli przede wszystkim kontrolować sytuację na Krymie – na południu Ukrainy, dlatego być może pozwalają sobie na poważne straty w okolicach obwodu charkowskiego. Zobaczymy, jak to się dalej potoczy (...). Myślę, że Federacja Rosyjska jest w fatalnym położeniu – musi bronić tych obszarów, których do końca nie jest w stanie. Także mobilizacja osób cywilnych, które są porywane, rzucane na front i poddają się natychmiast po wrzuceniu do walki, świadczy o fatalnej pozycji Federacji Rosyjskiej.
Cieszymy się z każdego zwycięstwa wojska ukraińskiego, ale z drugiej strony wojna ma też inny wymiar – to rosnące drastycznie ceny energii. Minister Anna Moskwa mówi, że węgla jest dosyć, nie zabraknie go, ale jednocześnie węgiel jest straszliwie drogi. W związku z tym przedsiębiorcy zaczynają się obawiać, że najgorsze skutki tej wojny odczujemy dopiero wtedy, kiedy ich firmy będą musiały być ogrzewane zimą i wtedy wiele z nich będzie miało wizję albo znacznego ograniczenia produkcji, albo bankructwa. Jak Pan to ocenia?
– To rzeczywiście poważne wyzwanie, bo drastycznie wzrastające ceny energii mają gigantyczny wpływ na chociażby produkcję pieczywa i wszędzie tam, gdzie jest potrzebna energia do ogrzewania działalności gospodarczej. To może się przełożyć bezpośrednio na ceny żywności, na bankructwa niektórych przedsiębiorstw i o to właśnie chodzi Putinowi. Chce on z jednej strony złamać wolę walki Ukraińców, a z drugiej – wolę pomocy Ukrainie. Miejmy nadzieję, że ten konflikt skończy się jak najszybciej. Jeżeli Rosjanie wysyłają już takie sygnały, to być może skończy się – i tego byśmy chyba wszyscy sobie życzyli –jeszcze przed nastaniem zimy (...).
