Co dalej z budynkiem byłej dyrekcji kolei przy ulicy Dworcowej w Bydgoszczy? [wideo, galeria]

Do sprzedaży w trybie przetargu przygotowane zostaną pomieszczenia o łącznej powierzchni prawie 8 tysięcy metrów kwadratowych, w tym węzła centralnego ogrzewania położonego w sąsiednim budynku przy ul. Dworcowej 65a. Mając na uwadze położenie w ścisłym centrum Bydgoszczy reprezentacyjnego, zabytkowego budynku podlegającego ochronie konserwatorskiej oraz możliwości wykorzystania jego przestronnego wnętrza, sprzedaż wyodrębnionych lokali użytkowych znajdujących się w tym budynku nastąpi z uwzględnieniem 20% bonifikaty od ceny zbycia. Uchwała Rady Miasta tworzy przede wszystkim szansę na zagospodarowanie i rewitalizację nieruchomości przez nowego właściciela.

Właścicielem parterowej części gmachu jest Centrum Medyczne „Nad Brdą”. W związku z tym w budynku funkcjonuje wspólnota, w której miasto ma obecnie większość udziałów (około 76 procent).

W 2012 roku Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zamierzało otworzyć w Bydgoszczy kierunek lekarsko-dentystyczny i zwróciło się do miasta o pomoc o wskazanie konkretnego budynku. Miasto nie posiadało takiej nieruchomości. Jednak kierując się troską o rozwój uczelni, Rada Miasta zdecydowała, żeby nabyć lokale w budynku od PKP i przeznaczyć je w całości na potrzeby UMK. W 2013 nową nieruchomość przeznaczono w formie darowizny na rzecz UMK pod warunkiem utworzenia i prowadzenie w Bydgoszczy wydziału stomatologii i innej działalności dydaktycznej. Uczelnia nie zrealizowała celu darowizny i w 2018 roku zwróciła miastu nieruchomość. Miasto podjęło wówczas szereg inicjatyw zmierzających do ulokowania w gmachu instytucji centralnych. Oferty złożono m.in. Ministerstwu Obrony Narodowej, Ministerstwu Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwu Sprawiedliwości, Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie oraz Archiwum Państwowemu.

Żadna z instytucji nie była zainteresowana wykorzystaniem gmachu. Ponadto ofertę wykorzystania gmachu złożono również Wojewodzie Kujawsko-Pomorskiemu oraz Marszałkowi Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Gmach dawnej Dyrekcji Kolei Wschodniopruskiej przy ul. Dworcowej 63 jest wpisany do rejestru zabytków województwa kujawsko-pomorskiego. Powstał w latach 1886-1889 według projektu berlińskiej pracowni M. Gropiusa i H. Schmiedena, z korektami K. Schmeitzera i H. Bergmana. Okazały budynek założono na rzucie wydłużonego prostokąta o wymiarach 93,71 x 62,88m z ryzalitami na skrajach i pośrodku dłuższych elewacji. Układ wnętrz i kompozycja elewacji jest symetryczna, co podkreśla monumentalny i reprezentacyjny charakter obiektu. Elewacje zaprojektowano w stylu eklektyczno-manierystycznym z detalem w stylu renesansu niderlandzkiego. Na elewacjach zastosowano czerwoną i żółtą cegłę licową. Detale kamienne wykonano ze śląskiego piaskowca i sztucznego kamienia.

Wewnątrz obiektu umieszczono trzy dziedzińce skrajne kwadratowe o wym. 21,18m x 21,18m i środkowy mniejszy prostokątny o wymiarach 14,00mx9,90m. Gmach jest podpiwniczony, trzykondygnacyjny zwieńczony wysokim dwupoziomowym poddaszem. Zastosowano dach typu wielopołaciowego, dwu i czterospadowy typu namiotowego z lukarnami. Od strony elewacji frontowej szczyt środkowy flankują dwa hełmy cebulaste z latarniami.

W okresie swego funkcjonowania, aż do czasu reorganizacji kolejnictwa pruskiego w 1895 roku Dyrekcja Kolei w Bydgoszczy zarządzała liniami kolejowymi na obszarze pruskich prowincji od Berlina i Stralsundu, aż po Kłajpedę. Najważniejszą linią zbudowaną w latach 1846-1853 i zarządzaną przez bydgoską instytucję była trasa Berlin-Gorzów-Piła-Bydgoszcz-Tczew-Królewiec o długości 740 kilometrów. Nazywana była ona koleją wschodnią (niem. Ostbahn). Po odzyskaniu niepodległości w gmachu przy ul. Dworcowej lokowano również wiele ważnych instytucji kolejowych m.in. Centralne Biuro Rozrachunków Zagranicznych PKP oraz dyrekcję Francusko-Polskiego Towarzystwa Kolejowego S.A, które przed wojna zbudowało magistralę węglową.