Uroczystość: 102 lata temu Bydgoszcz znów stała się polskim miastem [wideo, galeria]
20 stycznia 1920 roku, po 148 latach ucisku pod zaborem pruskim, Bydgoszcz znów oficjalnie stała się polskim miastem. Uroczystości rocznicowe odbyły się na Cmentarzu Bydgoskich Bohaterów na Wzgórzu Wolności, w bydgoskiej katedrze oraz na Starym Rynku.
Prezydent Rafał Bruski cytował pierwszego komisarycznego prezydenta wolnej Bydgoszczy Jana Maciaszka:
- „Oby nasze miasto i jego mieszkańcy pod nowymi rządami zawsze czuli się szczęśliwymi, oby Bydgoszcz doszła do największego rozkwitu". Słowa te stały się zobowiązaniem dla kolejnych pokoleń Bydgoszczy. Szanowni państwo, drodzy bydgoszczanie. Testament mecenasa Maciaszka mimo upływu czasu w niczym nie stracił na swojej aktualności - mówił prezydent Bydgoszczy.
- 20 stycznia 1920 roku oddziały polskie wkroczyły do Bydgoszczy - mówi Aldona Cisewska, naczelnik bydgoskiej Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej. - Pierwsi pojawili się saperzy pod dowództwem pułkownika Witolda Butlera, potem wkroczyły oddziały 6. Pułku Strzelców Wielkopolskich, którym dowodził major Bernard Śliwiński. Pochód wojsk przerodził się w manifestacje patriotyczną. Polacy entuzjastycznie witali Wojsko Polskie, jednak to formalne przejęcie władzy odbyło się dzień wcześniej w uroczyste przekazanie władzy przez ostatniego burmistrza Otto Wolfa, który przekazał symboliczny klucz komisarzowi generalnemu rządu Rzeczpospolitej mecenasowi Janowi Maciaszkowi, który był również wyznaczony przez wojewodę wielkopolskiego na komisarycznego prezydenta miasta (...).
- Bydgoszcz wróciła do odradzającej się Rzeczypospolitej na mocy porozumień Traktatu Wersalskiego. Ten proces na Pomorzu, w Wielkopolsce był zróżnicowany, wieloetapowy, ponieważ część ziem - Kujawy wschodnie, Ziemia Dobrzyńska, które w 1914 roku znajdowały się w zaborze rosyjskim one odzyskały niepodległość już w 1918 roku, natomiast na Pomorzu i w Wielkopolsce Zachodniej ten proces trwał. Pomorze i Okręg Nadnotecki z Bydgoszczą zostały włączone do Polski dopiero na mocy postanowień Traktatu Wersalskiego. Po ratyfikacji tego traktatu 10 stycznia 1920 roku nastąpiło przejmowanie tych ziem (...).
Więcej w materiale Elżbiety Rupniewskiej.