Choć nie brzmi to za dobrze: można głośno straszyć żurawie i łabędzie...
Żurawie na łące/fot. Magdalena Pacuk/bydgoszcz.rdos.gov.pl
Coraz więcej skarg na szkody w uprawach rolniczych. Rośliny i owoce zjadają ptaki, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wydaje więc zgody na płoszenie i niepokojenie: żurawia Grus grus, łabędzia niemego Cygnus olor, łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus i łabędzia czarnodziobego Cygnus columbianus.
Zgodnie z ustawą, regionalny dyrektor ochrony środowiska odpowiada za szkody wyrządzone przez gatunki objęte ochroną: żubra, wilka, rysia, niedźwiedzia oraz bobra europejskiego, w związku z czym nie ma możliwości wypłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone przez wyżej wymienione gatunki ptaków.
Żuraw oraz łabędzie (niemy, krzykliwy, czarnodzioby) objęte są ścisłą ochroną gatunkową, dlatego, względem żurawia wprowadzono m.in. zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących.
Efektywną metodą zapobiegania szkodom wyrządzanym przez ptaki, w tym żurawie, jest płoszenie (na przykład z wykorzystaniem metody hukowej). Może ono zostać przeprowadzone po uzyskaniu zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, jeżeli nie spowoduje to zagrożenia dla dziko występujących populacji chronionych gatunków zwierząt oraz wynika z konieczności ograniczenia poważnych szkód w odniesieniu do upraw rolnych.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, może wydać ustne zezwolenie na odstępstwo od wyżej wymienionego zakazu, celem umożliwienia niezwłocznego podjęcia działań minimalizujących skalę szkód. Zezwolenie takie wydaje się na okres 7 dni. W tym czasie należy złożyć pisemny wniosek. Wzór wniosku wraz z niezbędnymi informacjami znajduje się na stronie internetowej.
Zezwoleń ustnych udziela dr Maria Dombrowicz – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy (tel. 52 50-65-666 - Sekretariat/733 456 333). Przed rozmową należy przygotować następujące informacje niezbędne do udzielenia zezwolenia:
- dane wnioskodawcy: imię i nazwisko oraz adres,
- numer telefonu kontaktowego,
- gatunek lub gatunki wyrządzające szkody,
- lokalizacja obszaru, którego dotyczy wniosek: numery działek wraz z obrębami.
Ponadto zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz. U. Nr 45 poz. 433 i 434) najpowszechniej występujące w Polsce gatunki gęsi, tj. gęgawa, gęś zbożowa oraz gęś białoczelna są gatunkami łownymi.
Względem gatunków łownych zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2020 r. poz. 67, ze zm.). Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego obowiązany jest do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny.
W stosunku do gatunków łownych obowiązują zakazy m.in. płoszenia, chwytania, przetrzymywania, ranienia i zabijania zwierzyny (poza polowaniami i odłowami). Zgodnie z art. 9a ww. ustawy organem właściwym w kwestii odstępstwa od zakazu płoszenia zwierząt łownych jest marszałek danego województwa, który po zasięgnięciu opinii Polskiego Związku Łowieckiego, może wydać stosowną zgodę.
