Polskie kolędy: od poloneza po góralską nutę

2019-12-24, 20:05  Polska Agencja Prasowa
Polskie kolędy są mocno osadzone w religii, historii Bożego Narodzenia. Fot. Pixabay.com

Polskie kolędy są mocno osadzone w religii, historii Bożego Narodzenia. Fot. Pixabay.com

W Polsce mamy bardzo bogaty repertuar kolędowy, poruszający rozmaitą tematykę, utrzymany w różnych rytmach - mówi chórmistrz Elżbieta Siczek. Na przykład, jedna z bardziej popularnych polskich kolęd „Bóg się rodzi”, pochodząca z XVIII w., utrzymana jest w rytmie poloneza.

W tradycji polskiej przyjęło się, że kolędy można śpiewać w kościele od Wigilii do 2 lutego (święto Matki Bożej Gromnicznej), choć w niektórych kościołach śpiewanie kolęd kończy się, gdy przychodzi Niedziela Chrztu Pańskiego (6 stycznia).

- W Polsce mamy bardzo bogaty repertuar kolędowy, poruszający rozmaitą tematykę. Oczywiście, najwięcej jest tych tradycyjnych kolęd i pastorałek. Na szczególną uwagę zasługują pastorałki - kiedy ich słuchamy, możemy odnieść wrażenie, że Pan Jezus przyszedł na świat nie w odległym Betlejem, a w góralskiej chacie, gdzieś na Podhalu - zauważa Elżbieta Siczek, dyrygent chóru Camerata Varsovia.

Dyrygent podkreśla, że kolędy wykorzystują różne motywy i różne rytmy. - Przez to, że tak bogata jest nasza tradycja, nasze kolędy są bardzo rozmaite, w różnym charakterze, w różnych rytmach. Zawierają elementy ludowe, ale również artystyczne, tak jak kolęda „Bóg się rodzi” Franciszka Karpińskiego, która jest napisana w rytmie poloneza. Są także nowoczesne kolędy, przez cały wiek XX powstawały nowe i wiem też, że w XXI wieku kompozytorzy nie próżnują i wciąż piszą nowe pieśni poświęcone Bożemu Narodzeniu - dodaje dyrygent.

Polskie kolędy są mocno osadzone w religii, historii Bożego Narodzenia, w odróżnieniu od np. świątecznych amerykańskich piosenek, które mają bardziej oddawać świąteczny klimat.

- W polskiej literaturze kolędowej, w centrum jest zawsze nowo narodzony Pan Jezus, zaś w piosenkach, które przychodzą zza oceanu, przede wszystkim słyszymy i czujemy ten świąteczny klimat. Dużo śpiewa się o świętach, choince, o sannie, dzwoneczkach, które dzwonią w trakcie jazdy kuligiem. Repertuar amerykańskich piosenek świątecznych różni się, natomiast niewątpliwie na ich atrakcyjność wpływa fakt, że dzięki nim czujemy ten świąteczny klimat - przyznaje dyrygent.

Polski repertuar kolędowy jest bardzo bogaty. „Gdy śliczna Panna”, „Jezus Malusieńki”, „Ach ubogi żłobie”, „Tryumfy Króla Niebieskiego” - pochodzą z XVIII wieku. Jednak najsłynniejszą polską pieśnią bożonarodzeniową, pochodzącą z końca XVIII wieku, jest „Bóg się rodzi”. Jedną z najstarszych polskich kolęd jest „Anioł pasterzom mówił”, która pochodzi z XV wieku. W XIX wieku Teofil Lenartowicz napisał kolędę „Mizerna cicha stajenka licha”, która dziś jest również bardzo znana i chętnie wykonywana.

Uznawana przez wielu za najpiękniejszą kolędę „Cicha noc” powstała w Austrii, koło Salzburga. Autor tekstu, austriacki ksiądz Joseph Mohr, napisał ją w 1818 roku, gdy Europa właśnie podnosiła się po wojnach napoleońskich. A nauczyciel Franz Xaver Gruber, organista w kościele w Oberndorfie, skomponował melodię towarzyszącą słynnym sześciu strofom. Dziś „Cicha noc” jest prawdziwym, ogólnoświatowym hitem.

„Cicha noc” jest także jedną z najpopularniejszych kolęd w Polsce. Obok niej chętnie wykonywane są również: „Dzisiaj w Betlejem”, „Lulajże Jezuniu”, „Wśród nocnej ciszy”, „Pójdźmy wszyscy do stajenki”, „Przybieżeli do Betlejem”.

Niezależnie od osobistej religijności i przekonań co do istoty świąt Bożego Narodzenia, w wielu polskich domach podtrzymywane są świąteczne tradycje i zwyczaje. Jak podaje CBOS, 80 proc. Polaków przyznaje, że śpiewa kolędy podczas wigilii.

Region

Ciepło serca w słoiku rozeszło się po domach, w których nie zawsze jest ciepło i dostatnio

"Ciepło serca w słoiku" rozeszło się po domach, w których nie zawsze jest ciepło i dostatnio

2019-12-25, 14:45
O świątecznej tradycji mówić można godzinami. U nas nieco krócej, w Rozmowie Dnia

O świątecznej tradycji mówić można godzinami. U nas nieco krócej, w Rozmowie Dnia

2019-12-25, 11:10
Sfotografowali się, by pomóc dzieciom z domu dziecka. Kalendarz charytatywny Łączy Nas Bydgoszcz

Sfotografowali się, by pomóc dzieciom z domu dziecka. Kalendarz charytatywny „Łączy Nas Bydgoszcz”

2019-12-25, 09:45
Prof. Tomasz Szlendak: święta to celebracja wspólnoty

Prof. Tomasz Szlendak: święta to celebracja wspólnoty

2019-12-25, 08:05
Choroba nie wybiera czasu. Nie brakuje tych, którzy święta spędzą w szpitalu

Choroba nie wybiera czasu. Nie brakuje tych, którzy święta spędzą w szpitalu

2019-12-24, 17:30
Święta w pracy. Jedni siadają do wigilijnej kolacji, oni jeżdżą

Święta w pracy. Jedni siadają do wigilijnej kolacji, oni jeżdżą

2019-12-24, 16:00
Podłaźniczka i inne bożonarodzeniowe zwyczaje

Podłaźniczka i inne bożonarodzeniowe zwyczaje

2019-12-24, 14:20
Ciepła nie brakuje w Mateuszu. Tak jest od 10 lat

Ciepła nie brakuje w „Mateuszu”. Tak jest od 10 lat

2019-12-24, 13:35
Czuwają na drogach, by było bezpieczniej. Więcej policyjnych patroli w święta

Czuwają na drogach, by było bezpieczniej. Więcej policyjnych patroli w święta

2019-12-24, 12:00
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę