Historia wsi i budownictwa pod jednym dachem. Wspominamy „poniatówki”

2019-05-23, 07:00  Andrzej Krystek
Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Zostało ich w Polsce tylko 3 tysiące. Małe wiejskie osiedla, drewniane domy z zagrodami stały się przedmiotem wystawy w Zespole Szkół Agro - ekonomicznych w podbydgoskim Karolewie. Powstał także szlak turystyczny poświęcony temu budownictwu.

Dziennikarska ciekawość zawiodła naszego reportera do autobusu, do starego jelcza, który - z miłośnikami poniatówek na pokładzie - wyruszył w podróż po regionie w poszukiwaniu śladów tego budownictwa.

- Jedziemy „ogórkiem” odkrywać historię, oglądać „poniatówki”, czyli nasze lokalne dziedzictwo - mówi Andrzej Jurak z Fundacji Poniatówka Polska. - Są to osady, zagrody które powstały przed wojną, w latach 35-37, na terenie dawnych województw pomorskiego i poznańskiego.

Jedziemy zobaczyć, co z tych zagród pozostało, a zostało całkiem sporo, jeżeli nie w całości, to chociaż budynki mieszkalne. Zdarza się, że napotykamy jeszcze perełki: drewniane obory, także stodoły. Jeżeli chodzi o województwo kujawsko - pomorskie, namierzyliśmy około 20 „poniatówek”, m.in. w gminie Dobrcz, Szubin. Na mapie internetowej jest na dzisiaj ponad 100 takich obiektów, więc nie jest jeszcze tak źle, ale to jest być może ostatnia chwila, żeby przypomnieć sobie, że mamy takie dziedzictwo, że mamy takie obiekty, żeby ocalić je dla następnych pokoleń.

Warto wiedzieć:

„Poniatówki” budowano w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej. Chodzi o charakterystyczne drewniane budynki wraz z obejściem. A „Poniatówkami” nazwano je od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego, który realizował program reformy rolnej i osadnictwa na Pomorzu i w Wielkopolsce. Wiejskie osiedla powstawały na terenach rozparcelowanych majątków poniemieckich. Zajmowali je głównie osadnicy z Małopolski i z Karpat.

Wystawa o „poniatówkach” czynna będzie jeszcze w Karolewie przez tydzień, później pojedzie w w inne części regionu.

„Poniatówki” budowano je w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej

Region

Licytacja zakończona Zwycięzca zapłaci 920 złotych, by wesprzeć WOŚP i poznać nasze radio

Licytacja zakończona! Zwycięzca zapłaci 920 złotych, by wesprzeć WOŚP i poznać nasze radio

2025-02-10, 20:15
Z tymi nauczycielami uczniowie z regionu osiągają olimpijskie szczyty. Minister docenia [LISTA]

Z tymi nauczycielami uczniowie z regionu osiągają olimpijskie szczyty. Minister docenia! [LISTA]

2025-02-10, 19:32
Spis powszechny owadów zapylających w Kujawsko-Pomorskiem. Bo jest ich za mało

Spis powszechny owadów zapylających w Kujawsko-Pomorskiem. Bo jest ich za mało!

2025-02-10, 19:16
Koniec podziału na ścisłowców i humanistów Szkoła z ocenami, czy bez Debata w Bydgoszczy

Koniec podziału na „ścisłowców" i „humanistów"? Szkoła z ocenami, czy bez? Debata w Bydgoszczy

2025-02-10, 18:00
Uroczystość w rocznicę wywózek. Sybir był tak straszny, że zesłańcy przez lata bali się wspominać

Uroczystość w rocznicę wywózek. Sybir był tak straszny, że zesłańcy przez lata bali się wspominać

2025-02-10, 16:55
Policyjna zmiana warty. Pożegnanie komendanta z Koronowa i z bydgoskiego Błonia

Policyjna zmiana warty. Pożegnanie komendanta z Koronowa i z bydgoskiego Błonia

2025-02-10, 16:00
Bus przewrócił się na bok, osobówka zatrzymała się na słupie. Zdarzenie w Toruniu

Bus przewrócił się na bok, osobówka zatrzymała się na słupie. Zdarzenie w Toruniu

2025-02-10, 15:19
Wyjątkowy prezent ratujący życie. Bydgoszczanie dzielą się najcenniejszym darem [zdjęcia, wideo]

Wyjątkowy prezent ratujący życie. Bydgoszczanie dzielą się najcenniejszym darem [zdjęcia, wideo]

2025-02-10, 14:03
Patrol policji poproszony o pomoc. Mundurowi z Lipna eskortowali rannego mężczyznę do szpitala

Patrol policji poproszony o pomoc. Mundurowi z Lipna eskortowali rannego mężczyznę do szpitala

2025-02-10, 13:11
Przyszli studenci na froncie walki z nowotworami. Collegium Medicum organizuje konferencję

Przyszli studenci na froncie walki z nowotworami. Collegium Medicum organizuje konferencję

2025-02-10, 12:28
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę