Historia wsi i budownictwa pod jednym dachem. Wspominamy „poniatówki”

2019-05-23, 07:00  Andrzej Krystek
Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Zostało ich w Polsce tylko 3 tysiące. Małe wiejskie osiedla, drewniane domy z zagrodami stały się przedmiotem wystawy w Zespole Szkół Agro - ekonomicznych w podbydgoskim Karolewie. Powstał także szlak turystyczny poświęcony temu budownictwu.

Dziennikarska ciekawość zawiodła naszego reportera do autobusu, do starego jelcza, który - z miłośnikami poniatówek na pokładzie - wyruszył w podróż po regionie w poszukiwaniu śladów tego budownictwa.

- Jedziemy „ogórkiem” odkrywać historię, oglądać „poniatówki”, czyli nasze lokalne dziedzictwo - mówi Andrzej Jurak z Fundacji Poniatówka Polska. - Są to osady, zagrody które powstały przed wojną, w latach 35-37, na terenie dawnych województw pomorskiego i poznańskiego.

Jedziemy zobaczyć, co z tych zagród pozostało, a zostało całkiem sporo, jeżeli nie w całości, to chociaż budynki mieszkalne. Zdarza się, że napotykamy jeszcze perełki: drewniane obory, także stodoły. Jeżeli chodzi o województwo kujawsko - pomorskie, namierzyliśmy około 20 „poniatówek”, m.in. w gminie Dobrcz, Szubin. Na mapie internetowej jest na dzisiaj ponad 100 takich obiektów, więc nie jest jeszcze tak źle, ale to jest być może ostatnia chwila, żeby przypomnieć sobie, że mamy takie dziedzictwo, że mamy takie obiekty, żeby ocalić je dla następnych pokoleń.

Warto wiedzieć:

„Poniatówki” budowano w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej. Chodzi o charakterystyczne drewniane budynki wraz z obejściem. A „Poniatówkami” nazwano je od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego, który realizował program reformy rolnej i osadnictwa na Pomorzu i w Wielkopolsce. Wiejskie osiedla powstawały na terenach rozparcelowanych majątków poniemieckich. Zajmowali je głównie osadnicy z Małopolski i z Karpat.

Wystawa o „poniatówkach” czynna będzie jeszcze w Karolewie przez tydzień, później pojedzie w w inne części regionu.

„Poniatówki” budowano je w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej

Region

Wody Polskie nie ustępują w sprawie tamy w Siarzewie. Dokument wpłynął do sądu

Wody Polskie nie ustępują w sprawie tamy w Siarzewie. Dokument wpłynął do sądu

2025-02-03, 16:45
Przemoc rówieśnicza, gry komputerowe i autoagresja. Ważna konferencja w Toruniu

Przemoc rówieśnicza, gry komputerowe i autoagresja. Ważna konferencja w Toruniu

2025-02-03, 16:00
Pobicie, kradzieże w sklepach i włamanie do auta. 12 zarzutów dla 30-latka z Grudziądza

Pobicie, kradzieże w sklepach i włamanie do auta. 12 zarzutów dla 30-latka z Grudziądza

2025-02-03, 15:17
Grudziądz będzie miał pierwszą klasę policyjną III LO czeka na zielone światło

Grudziądz będzie miał pierwszą klasę policyjną? III LO czeka na „zielone światło”

2025-02-03, 13:44
Marek Wódecki we włocławskim magistracie. Zajmie się między innymi edukacją

Marek Wódecki we włocławskim magistracie. Zajmie się między innymi edukacją

2025-02-03, 12:48
Komisja ds. Pegasusa kontra Zbigniew Ziobro. O zamieszaniu w Sejmie w Radiokonferencji [wideo]

Komisja ds. Pegasusa kontra Zbigniew Ziobro. O zamieszaniu w Sejmie w „Radiokonferencji” [wideo]

2025-02-03, 12:27
Takich znalezisk nie wolno dotykać Niewybuchy zabezpieczone pod Lubiewem

Takich znalezisk nie wolno dotykać! Niewybuchy zabezpieczone pod Lubiewem

2025-02-03, 12:10
Jedni chcą służyć, inni tylko spełniają obowiązek. Zaczęła się kwalifikacja wojskowa

Jedni chcą służyć, inni tylko spełniają obowiązek. Zaczęła się kwalifikacja wojskowa

2025-02-03, 11:31
Za kółkiem bez prawa jazdy, za to z narkotykami. Mieszkaniec Świecia przyłapany

Za kółkiem bez prawa jazdy, za to z narkotykami. Mieszkaniec Świecia przyłapany

2025-02-03, 10:31
Nowy kanclerz UKW wybrany. Administracją pokieruje Monika Matowska

Nowy kanclerz UKW wybrany. Administracją pokieruje Monika Matowska

2025-02-03, 09:27
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę