Historia wsi i budownictwa pod jednym dachem. Wspominamy „poniatówki”

2019-05-23, 07:00  Andrzej Krystek
Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Zostało ich w Polsce tylko 3 tysiące. Małe wiejskie osiedla, drewniane domy z zagrodami stały się przedmiotem wystawy w Zespole Szkół Agro - ekonomicznych w podbydgoskim Karolewie. Powstał także szlak turystyczny poświęcony temu budownictwu.

Dziennikarska ciekawość zawiodła naszego reportera do autobusu, do starego jelcza, który - z miłośnikami poniatówek na pokładzie - wyruszył w podróż po regionie w poszukiwaniu śladów tego budownictwa.

- Jedziemy „ogórkiem” odkrywać historię, oglądać „poniatówki”, czyli nasze lokalne dziedzictwo - mówi Andrzej Jurak z Fundacji Poniatówka Polska. - Są to osady, zagrody które powstały przed wojną, w latach 35-37, na terenie dawnych województw pomorskiego i poznańskiego.

Jedziemy zobaczyć, co z tych zagród pozostało, a zostało całkiem sporo, jeżeli nie w całości, to chociaż budynki mieszkalne. Zdarza się, że napotykamy jeszcze perełki: drewniane obory, także stodoły. Jeżeli chodzi o województwo kujawsko - pomorskie, namierzyliśmy około 20 „poniatówek”, m.in. w gminie Dobrcz, Szubin. Na mapie internetowej jest na dzisiaj ponad 100 takich obiektów, więc nie jest jeszcze tak źle, ale to jest być może ostatnia chwila, żeby przypomnieć sobie, że mamy takie dziedzictwo, że mamy takie obiekty, żeby ocalić je dla następnych pokoleń.

Warto wiedzieć:

„Poniatówki” budowano w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej. Chodzi o charakterystyczne drewniane budynki wraz z obejściem. A „Poniatówkami” nazwano je od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego, który realizował program reformy rolnej i osadnictwa na Pomorzu i w Wielkopolsce. Wiejskie osiedla powstawały na terenach rozparcelowanych majątków poniemieckich. Zajmowali je głównie osadnicy z Małopolski i z Karpat.

Wystawa o „poniatówkach” czynna będzie jeszcze w Karolewie przez tydzień, później pojedzie w w inne części regionu.

„Poniatówki” budowano je w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej

Region

Kociewiacy wszystkich krajów, łączcie się Zbliża się światowy dzień słynnego regionu

Kociewiacy wszystkich krajów, łączcie się! Zbliża się światowy dzień słynnego regionu

2025-02-07, 10:34
Poseł Marcin Skonieczka: Lek na kryzys mieszkaniowy Budownictwo społeczne [Rozmowa Dnia]

Poseł Marcin Skonieczka: Lek na kryzys mieszkaniowy? Budownictwo społeczne [Rozmowa Dnia]

2025-02-07, 09:05
Potrącenie przez tramwaj w bydgoskim Fordonie. 16-latka w szpitalu

Potrącenie przez tramwaj w bydgoskim Fordonie. 16-latka w szpitalu

2025-02-07, 08:32
VI LO i Technikum Elektroniczne w czołówce. Bydgoszcz nagradza Złote Szkoły [wideo, zdjęcia]

VI LO i Technikum Elektroniczne w czołówce. Bydgoszcz nagradza „Złote Szkoły” [wideo, zdjęcia]

2025-02-07, 06:51
Z ich programów skorzystało 300 tys. mieszkańców regionu. NFZ podsumowuje rok

Z ich programów skorzystało 300 tys. mieszkańców regionu. NFZ podsumowuje rok

2025-02-06, 18:56
Przykładał ofierze nóż do szyi i okradał z pieniędzy. Proces po atakach na tirówki

Przykładał ofierze nóż do szyi i okradał z pieniędzy. Proces po atakach na tirówki

2025-02-06, 17:54
Żądał pieniędzy z kasy, grożąc nożem. Sprawca rozbojów w Bydgoszczy zatrzymany

Żądał pieniędzy z kasy, grożąc nożem. Sprawca rozbojów w Bydgoszczy zatrzymany

2025-02-06, 16:48
Kiełbasy z trutką na szczury rozrzucone w Bydgoszczy. Ostrzeżenie weterynarzy

Kiełbasy z trutką na szczury rozrzucone w Bydgoszczy. Ostrzeżenie weterynarzy

2025-02-06, 16:00
Strefa Płatnego Parkowania w Bydgoszczy rozszerzona od marca. Będą też nowe parkomaty [mapa]

Strefa Płatnego Parkowania w Bydgoszczy rozszerzona od marca. Będą też nowe parkomaty [mapa]

2025-02-06, 15:11
Głosowanie ws. uchylenia immunitetu posłowi Ardanowskiemu skreślone z porządku obrad

Głosowanie ws. uchylenia immunitetu posłowi Ardanowskiemu skreślone z porządku obrad

2025-02-06, 14:09
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę