Historia wsi i budownictwa pod jednym dachem. Wspominamy „poniatówki”

2019-05-23, 07:00  Andrzej Krystek
Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Zostało ich w Polsce tylko 3 tysiące. Małe wiejskie osiedla, drewniane domy z zagrodami stały się przedmiotem wystawy w Zespole Szkół Agro - ekonomicznych w podbydgoskim Karolewie. Powstał także szlak turystyczny poświęcony temu budownictwu.

Dziennikarska ciekawość zawiodła naszego reportera do autobusu, do starego jelcza, który - z miłośnikami poniatówek na pokładzie - wyruszył w podróż po regionie w poszukiwaniu śladów tego budownictwa.

- Jedziemy „ogórkiem” odkrywać historię, oglądać „poniatówki”, czyli nasze lokalne dziedzictwo - mówi Andrzej Jurak z Fundacji Poniatówka Polska. - Są to osady, zagrody które powstały przed wojną, w latach 35-37, na terenie dawnych województw pomorskiego i poznańskiego.

Jedziemy zobaczyć, co z tych zagród pozostało, a zostało całkiem sporo, jeżeli nie w całości, to chociaż budynki mieszkalne. Zdarza się, że napotykamy jeszcze perełki: drewniane obory, także stodoły. Jeżeli chodzi o województwo kujawsko - pomorskie, namierzyliśmy około 20 „poniatówek”, m.in. w gminie Dobrcz, Szubin. Na mapie internetowej jest na dzisiaj ponad 100 takich obiektów, więc nie jest jeszcze tak źle, ale to jest być może ostatnia chwila, żeby przypomnieć sobie, że mamy takie dziedzictwo, że mamy takie obiekty, żeby ocalić je dla następnych pokoleń.

Warto wiedzieć:

„Poniatówki” budowano w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej. Chodzi o charakterystyczne drewniane budynki wraz z obejściem. A „Poniatówkami” nazwano je od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego, który realizował program reformy rolnej i osadnictwa na Pomorzu i w Wielkopolsce. Wiejskie osiedla powstawały na terenach rozparcelowanych majątków poniemieckich. Zajmowali je głównie osadnicy z Małopolski i z Karpat.

Wystawa o „poniatówkach” czynna będzie jeszcze w Karolewie przez tydzień, później pojedzie w w inne części regionu.

„Poniatówki” budowano je w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej

Region

Wymieniają szyny, podkłady, przepusty. Pociągi pojadą z prędkością 120 km na godzinę

Wymieniają szyny, podkłady, przepusty. Pociągi pojadą z prędkością 120 km na godzinę

2024-11-14, 15:30
Więcej pieniędzy na transport niż rok temu. Miasto Bydgoszcz zaplanowało budżet

Więcej pieniędzy na transport niż rok temu. Miasto Bydgoszcz zaplanowało budżet

2024-11-14, 14:52
W Świeciu o wielkim świecie Festiwal Podróżników Piąty Ocean zachęca: wyjdź z domu

W Świeciu o wielkim świecie! Festiwal Podróżników „Piąty Ocean" zachęca: wyjdź z domu!

2024-11-14, 13:41
W tej krainie mała szkoła ginie Trzy placówki do zamknięcia Rodzice protestują [zdjęcia]

„W tej krainie mała szkoła ginie!" Trzy placówki do zamknięcia? Rodzice protestują [zdjęcia]

2024-11-14, 12:28
Kuracjuszy nie brakuje, za to lekarzy i pielęgniarek - bardzo Rozmowa Dnia o kłopotach uzdrowisk

Kuracjuszy nie brakuje, za to lekarzy i pielęgniarek - bardzo! „Rozmowa Dnia" o kłopotach uzdrowisk

2024-11-14, 09:10
Ministerstwo o kolejnym etapie budowy ECFC Toruń: Brak informacji, brak zaufania, niedomówienia

Ministerstwo o kolejnym etapie budowy ECFC Toruń: „Brak informacji, brak zaufania, niedomówienia"

2024-11-14, 08:30
Powiat Inowrocławski planuje inwestycje z unijnych pieniędzy. Czas na uwagi mieszkańców

Powiat Inowrocławski planuje inwestycje z unijnych pieniędzy. Czas na uwagi mieszkańców

2024-11-14, 07:48
Nocny pożar domu i warsztatu w Kotomierzu. Siedem zastępów strażackich w akcji [wideo]

Nocny pożar domu i warsztatu w Kotomierzu. Siedem zastępów strażackich w akcji [wideo]

2024-11-14, 07:42
Nowi policjanci złożyli ślubowanie. Zdejmując mundur po służbie, nie kończycie służby [zdjęcia]

Nowi policjanci złożyli ślubowanie. „Zdejmując mundur po służbie, nie kończycie służby” [zdjęcia]

2024-11-13, 20:11
Reżyser odwołał przyjazd na Camerimage po artykule Marka Żydowicza. Jest oświadczenie

Reżyser odwołał przyjazd na Camerimage po artykule Marka Żydowicza. Jest oświadczenie

2024-11-13, 19:22
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę