Pierwszy w Polsce Olęderski Park Etnograficzny otwarty w Wielkiej Nieszawce
Kujawsko-Pomorskie ma nową oryginalną atrakcję turystyczną - poświęcony menonitom park etnograficzny w Wielkiej Nieszawce, w powiecie toruńskim. W weekend można zwiedzać go za darmo.
Park etnograficzny powstał dzięki porozumieniu samorządowych władz województwa, Muzeum Etnograficznego w Toruniu i gminy Wielka Nieszawka. Projekt sfinansował prawie w całości samorząd województwa, kosztował ponad 6 milionów złotych.
Pierwsi olęderscy osadnicy, wyznawcy jednego z surowych odłamów protestantyzmu, byli uchodźcami religijnymi z zachodu Europy, przede wszystkim z Holandii. W XVI wieku znaleźli schronienie w naszym kraju. Do Polski przynieśli m.in. wysoką kulturę rolną i praktykę wiejskiej samoorganizacji społecznej.
- Lokalizacja skansenu została wybrana nieprzypadkowo. Historia Wielkiej Nieszawki jest ściśle związana z osadnictwem olęderskim – podkreśla marszałek Piotr Całbecki. - Jeszcze w początkach XX wieku był to jeden z głównych ośrodków tej społeczności. W parku zgromadzono najcenniejsze zachowane do dziś przykłady charakterystycznej dla tej zbiorowości architektury - dodaje.
Park jest położony przy ul. Menonitów 14. Jest rekonstrukcją wsi określanej przez etnografów jako mała rzędówka bagienna. Składa się z trzech siedlisk złożonych z sześciu zabytkowych budynków starannie przeniesionych z różnych miejsc w Dolinie Dolnej Wisły.
Pierwszym z odtworzonych obiektów była drewniano-murowana chata z Gutowa w gminie Zławieś Wielka, kolejnym będąca wysokiej klasy zabytkiem zagroda olędrów z Niedźwiedzia w powiecie świeckim. Imponująco prezentuje się zagroda z Kaniczek w Pomorskiem (rok budowy 1757), z charakterystycznymi podcieniami, piękną proporcją spadzistego dachu i malowanymi okiennicami. Jako jedne z ostatnich zmontowano spichlerz z Wielkiego Zajączkowa (pow. świecki) i stodołę z Wielkiego Wełcza (pow. grudziądzki). Z dbałością o szczegóły odtworzono wnętrza. Są tu też pola i sady, a w sąsiedztwie uporządkowany cmentarz, który był wykorzystywany jeszcze w 1945 roku.
Pierwszy weekend (12-13 maja) w skansenie zapowiada się bardzo atrakcyjnie.
Założeniem jest swobodne zwiedzanie (bezpłatne), podczas którego gościom będą towarzyszyć pracownicy MET opowiadający o historii projektu, a także miejscu Wielkiej Nieszawki na mapie menonickich osad w dawnej Polsce. Będzie można zobaczyć jak wyglądało życie w takiej olęderskiej wiosce – w role mieszkańców wcielą się aktorzy z lokalnych grup teatralnych. W programie także stoiska z rękodziełem i produktami regionalnymi. Z Torunia do Wielkiej Nieszawki, zabierając na pokład turystów, w sobotę i niedzielę popłyną trzy tradycyjne łodzie wiślane.