Przekład Koranu polskich Tatarów był trzecim na świecie

2017-10-16, 13:50  Polska Agencja Prasowa

Przekład Koranu polskich Tatarów był trzecim na świecie - po łacińskim i włoskim. Takiego odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Grupa kierowana przez dr hab. Joannę Kulwicką-Kamińską planuje wydać unikalne tłumaczenie z XVI wieku.

Na Wydziale Filologicznym UMK działa jedyne na świecie Centrum Badań Kitabistycznych - profesjonalny ośrodek badań tatarskiego piśmiennictwa religijnego. Przekład Koranu naukowcy badali w ramach projektu "Tefsir".

"Udało nam się potwierdzić, że jeden z typów zabytków – tatarski tefsir - jest przekładem Koranu z 2. połowy XVI wieku" – powiedziała PAP Kulwicka-Kamińska. "Nasze odkrycie powoduje, że trzeba zaklasyfikować przekład Koranu na język polski, jako trzeci na świecie po przełożeniu na łacinę i język włoski".

Przekład, co już dziś wiadomo dzięki naukowcom z UMK, ściśle trzyma się ortodoksji. Badacze odczytali już ponad dwa tysiące stron.

Jak wyjaśniła badaczka, w świecie islamu tefsiry są znane jako komentarze do Koranu, u Tatarów zaś mianem tefsir określa się obszerne manuskrypty zawierające pełny tekst Koranu z jego podwierszowym przekładem na język polski, uzupełnionym o warstwę egzegetyczną. "Tatarzy użyli tej nazwy, ponieważ w islamie obowiązuje zakaz tłumaczenia Koranu na języki niekanoniczne" - podkreśliła kierownik projektu.

Zwróciła przy tym uwagę, że do tej pory nie odczytano całego zabytku polskich Tatarów, jakim jest tefsir, oraz nie dokonano jego wieloaspektowej i specjalistycznej analizy.

Dodała, że tatarski przekład Koranu jest "podwójnie zaszyfrowany": przez zapis warstwy orientalnej i słowiańskiej pisownią arabską, oraz przez użycie nazwy tefsir (tefsir z arabskiego to "interpretacja, komentarz").

"Podwójny szyfr dokumentu przez wieki uniemożliwiał to odkrycie" - zaznaczyła Kulwicka-Kamińska.

Naukowcom z UMK udało się dotrzeć do ponad 20 tefsirów i zbadać jeden z najstarszych - tefsir z Olity (1723 r.) oraz jeden z najmłodszych – tefsir Józefowa (1890 r.). Najstarszym znanym zabytkiem jest tefsir miński z 1686 roku. Pierwsze sury (rozdziały) zapisane są po turecku. Dopiero od dziewiętnastej sury jest zapis polski z użyciem arabskiego alfabetu.

Wiadomo, że przekładów musiała dokonywać wykształcona elita stanu duchownego, utrzymująca kontakty z muzułmańskim Wschodem oraz władająca zarówno językami orientalnymi, jak też słowiańskimi.

Projekt "Tefsir" jest finansowany z grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

"W tym roku zaczęliśmy realizację drugiej części grantu, którego celem jest krytyczna edycja tatarskiego przekładu Koranu. Przekłady były anonimowe, co było typowe dla literatur rękopiśmiennych, a tu motywowane również względami religijnymi. Tatarzy, podobnie jak średniowieczni tłumacze, czynili to na chwałę bożą" – powiedziała PAP dr hab. Kulwicka-Kamińska.

W planach jest wydanie publikacji przekładu Koranu w języku staropolskim, a także w przekładzie na współczesny język polski, jako cenny zabytek polskiej kultury narodowej.(PAP)

Region

Od 22 lat w urzędzie miasta. Drugi zastępca prezydenta Inowrocławia wybrany

Od 22 lat w urzędzie miasta. Drugi zastępca prezydenta Inowrocławia wybrany

2024-11-20, 17:11
Jak przygotowujemy audycje Wiedzą to już uczniowie z II LO w Bydgoszczy [zdjęcia]

Jak przygotowujemy audycje? Wiedzą to już uczniowie z II LO w Bydgoszczy! [zdjęcia]

2024-11-20, 15:31
Krew szybko znika, a przybywa jej za mało. Szpitale mają coraz więcej zabiegów

Krew szybko znika, a przybywa jej za mało. „Szpitale mają coraz więcej zabiegów”

2024-11-20, 13:33
Oskarżony o zabójstwo 13-letniej Nadii. Proces Mikołaja J. za zamkniętymi drzwiami [wideo]

Oskarżony o zabójstwo 13-letniej Nadii. Proces Mikołaja J. za zamkniętymi drzwiami [wideo]

2024-11-20, 12:32
Pijana matka z Mogilna opiekowała się trójką dzieci. Sprawą zajmie się Sąd Rodzinny

Pijana matka z Mogilna opiekowała się trójką dzieci. Sprawą zajmie się Sąd Rodzinny

2024-11-20, 11:34
Rowerzystka potrącona przez ciężarówkę w Kotomierzu. Nie przeżyła wypadku

Rowerzystka potrącona przez ciężarówkę w Kotomierzu. Nie przeżyła wypadku

2024-11-20, 10:30
Mikołajowi J. grozi dożywocie. Początek procesu po brutalnym zabójstwie 13-letniej Nadii

Mikołajowi J. grozi dożywocie. Początek procesu po brutalnym zabójstwie 13-letniej Nadii

2024-11-20, 09:45
Policyjny związkowiec: Negocjujemy z ministerstwem, ale nie wykluczamy protestu [Rozmowa Dnia]

Policyjny związkowiec: Negocjujemy z ministerstwem, ale nie wykluczamy protestu [Rozmowa Dnia]

2024-11-20, 09:02
Ze szkolnego samorządu do młodzieżowej rady miasta i jeszcze dalej Uczniowie na kongresie

Ze szkolnego samorządu do młodzieżowej rady miasta i jeszcze dalej! Uczniowie na kongresie

2024-11-20, 07:00
Pierwsi studenci medycyny PB na zajęciach w bydgoskim Szpitalu Wojskowym [zdjęcia]

Pierwsi studenci medycyny PB na zajęciach w bydgoskim Szpitalu Wojskowym [zdjęcia]

2024-11-19, 21:05
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę