Czy nowy napis zafałszuje historię? Spór o pomnik Armii Czerwonej w Toruniu
Pomnik poległych żołnierzy i jeńców Armii Radzieckiej pod Toruniem/fot. Mateuszgdynia/Wikipedia
Toruńska Fundacja Pokolenia Pamięć i Historia nie zgadza się na zmianę napisu na pomniku poległych żołnierzy i jeńców Armii Czerwonej. Jak już informowaliśmy IPN chce, żeby napis upamiętniał wszystkie osoby, które zmarły w niemieckim obozie jenieckim Stalag XX A pod Toruniem.
- Napis proponowany przez IPN zafałszowałby zarówno historię, jak i osoby, które spoczywają na tym cmentarzu, a leżą tam w stu procentach żołnierze byłej Armii Czerwonej, leżą tam jeńcy obozu, jak również żołnierze, którzy polegli przy zdobywaniu Torunia - mówi prezes fundacji Henryk Wiśniewski.
- Wszyscy polegli innych narodowości zostali ekshumowani już do roku 1949. Złożyliśmy sprzeciw do IPN-u, do konserwatora zabytków, do wojewody. Czekamy na odpowiedź. Być może wystąpimy na drogę sądową - zapowiada Wiśniewski.
Małgorzata Frydrych z Biura Rzecznika Prasowego IPN przekazała Polskiemu Radiu PiK, że wcześniejsze stanowisko dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN jest aktualne. Przypominamy je niżej.
Zgodę na remont pomnika wydał wojewoda. Do tego tematu wrócimy po 16.30 w audycji Popołudnie z reportażem.
Oświadczenie IPN.
„W związku z tym, że na cmentarzu wojennym pochowano jeńców Stalagu XXA, w którym obok jeńców sowieckich przebywali również jeńcy brytyjscy, amerykańscy, włoscy, francuscy i holenderscy Instytut Pamięci Narodowej planuje wykonanie nowego napisu inskrypcyjnego. Zmiana napisu przywróci pamięć ofiarom różnych narodowości niemieckiego totalitaryzmu, zmarłym z niemieckim obozie Stalag XX A.
Z uwagi na powyższe na pomniku ma zostać umieszczona nowa tablica inskrypcyjna następującej treści:
PAMIĘCI JEŃCÓW WOJENNYCH RÓŻNYCH NARODOWOŚCI
ZMARŁYCH W NIEMIECKIM OBOZIE STALAG XX A
W OKRESIE DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Z uwagi na wielonarodowościowy charakter nekropoli usunięcia wymaga również symbol gwiazdy czerwonej oraz sierpa i młota, znajdujących się na iglicy monumentu. Pomnik powinien być postrzegany jako upamiętnienie wszystkich pochowanych na cmentarzu wojennym.
Pomnik zostanie oczyszczony, ubytki uzupełnione, całość zabezpieczona.
Instytut Pamięci Narodowej uzyskał zgodę na przeprowadzenie prac od Wojewody Kujawsko–Pomorskiego oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu."
![Gospodarze w Urzędzie Wojewódzkim. Gala laureatów konkursu Rolnik Pomorza i Kujaw [zdjęcia]](public/info/2025/126817/thumb_480_0/2025-02-01_173843141810.jpg)
![Pasjonaci historii wspominali walki w tzw. kotle toruńskim. Niemcy zdziesiątkowani [wideo, zdjęcia]](public/info/2025/thumb_480_0/2025-02-01_1738425403_329924.jpg)
![Bez domu, ale z pieśnią na ustach Niezwykłe kolędowanie w toruńskiej Sercowni [wideo, zdjęcia]](public/info/2025/thumb_480_0/2025-02-01_173840390310.jpg)
