84. rocznica Zbrodni Katyńskiej. Mieszkańcy regionu oddali hołd pomordowanym

2024-04-12, 18:33 Marcin Glapiak/Redakcja

Otwarcie wystawy plenerowej w Toruniu/fot. Sławomir Kowalski, torun.pl

Między innymi we Włocławku i Strzelnie odbyły się w piątek (12 kwietnia) uroczystości ku czci ofiar Zbrodni Katyńskiej. Na placu 4 Czerwca w Toruniu została otwarta wystawa plenerowa poświęcona pomordowanym przez NKWD.

Rocznicowe obchody odbyły się przy symbolicznym grobie mieszkańców Strzelna zamordowanych w Katyniu. – 84 lata temu na bezlitosnej, bezwzględnej, strasznej sowieckiej ziemi, na Golgocie Wschodu, kwiat polskiego społeczeństwa, kwiat polskiej inteligencji oddał swoje życie za to, żebyśmy dzisiaj mieli niewzruszone fundamenty naszej ukochanej, wolnej, europejskiej ojczyzny – mówił burmistrz Strzelna Dariusz Chudziński. – Cała lista strzelnian zamordowanych w Katyniu znajduje się przy grobie, przy którym stoimy – kwiat strzeleńskiej inteligencji, oficerów Wojska Polskiego, z panem burmistrzem Michałem Stęczniewskim na czele – wskazał.

Rys historyczny Zbrodni Katyńskiej przedstawili uczniowie Szkoły Podstawowej w Markowicach.

We Włocławku uroczystości organizowane przez Związek Żołnierzy Wojska Polskiego odbyły się przy pomniku Żołnierza Polskiego. Przemówienie wygłosił prezydent Włocławka Marek Wojtkowski.

Zbrodnia przez pryzmat ofiar. Wystawa w Toruniu
Z kolei w Toruniu, na placu 4 Czerwca, została otwarta wystawa „Uciekli do Mandżurii”, związana z 81. rocznicą ujawnienia Zbrodni Katyńskiej. – Wystawa pozwala zatrzymać się przy historii, która nie jest najłatwiejsza, ale wpisuje się w polską tożsamość i pamięć – podkreśla prezes Federacji Rodzin Katyńskich i współkurator ekspozycji Izabella Sariusz-Skąpska. – Chcemy pokazać zbrodnię katyńską nie tylko w wymiarze wielkich słów, jakie padają przy okazji kolejnych rocznic, ale przez pryzmat poszczególnych ofiar – jakie były, jakie miały zainteresowania, czym zajmowały się przed wojną, jak wyglądały ich rodziny.

Na wystawie prezentowane są dokumenty związane z tą problematyką oraz przypomniane mniej znane fakty – prawne zmagania o prawdę o Katyniu, które zaczęły się od próby wprowadzenia sprawy katyńskiej do procesu norymberskiego, działania komitetu powołanego przez Kongres Stanów Zjednoczonych w latach pięćdziesiątych, po bardziej współczesne, łącznie z postępowaniami przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka.

Ekspozycja opiera się na świadectwach historycznych, dokumentach, zdjęciach ze zbiorów instytucji związanych z tym tematem i z prywatnych archiwów rodzin katyńskich, prezentuje też najważniejsze miejsca pamięci. Na planszach wystawy znajdują się kody QR, które prowadzą to angielskiej i ukraińskiej wersji ekspozycji. Wystawę będzie można oglądać przez tydzień – od 12 do 19 kwietnia 2024 roku. Wcześniej była prezentowana w Warszawie. Jej organizatorem jest Dom Spotkań z Historią, Federacja Rodzin Katyńskich.

Zginęli oficerowie, policjanci, naukowcy, artyści
Jak szacują historycy, podczas masowego mordu na Polakach dokonanego w 1940 r. przez NKWD na mocy decyzji najwyższych władz ZSRR, na terenach dzisiejszej Rosji, Białorusi i Ukrainy rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli naszego kraju. Wśród nich było wielu oficerów, policjantów, naukowców, prawników, lekarzy, artystów. Ofiary zostały pogrzebane w masowych grobach w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa, Bykowni koło Kijowa oraz w wielu nieznanych dotąd miejscach.