Eugeniusz Gołembiewski: Ponad połowa samorządów nie ma środków na wydatki bieżące [Rozmowa dnia]
2024-03-01, 09:01 Agnieszka Marszał/Redakcja
Eugeniusz Gołembiewski, burmistrz Kowala/fot. Agnieszka Marszał
– Sytuacja grozi krachem – mówił o finansach samorządów gość piątkowej (1 marca) „Rozmowy dnia” w PR PiK Eugeniusz Gołembiewski, burmistrz Kowala oraz członek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Agnieszka Marszał: Trwa kampania wyborcza przed wyborami samorządowymi, to jest festiwal obietnic, jak każda kampania wyborcza. My mieszkańcy słuchamy tego czasem z niedowierzaniem, czasem z zachwytem, czasem z nadzieją, że to wszystko zostanie zrealizowane, ale chwilę potem pojawia się pytanie, skąd wziąć na to wszystko pieniądze, i o tych pieniądzach w samorządzie dzisiaj chcemy rozmawiać. Pan, burmistrz, samorządowiec już od 33 lat, bardzo doświadczony człowiek, ale też członek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, bierze udział w konsultacjach w Ministerstwie Finansów, których celem są zmiany w finansowaniu samorządów. No bo, jak alarmują samorządowcy, z tymi finansami samorządów dobrze nie jest. Jak wygląda sytuacja?
Eugeniusz Gołembiewski: Może zacznę odnośnie do tych obietnic. Niestety wiedza naszych mieszkańców, Polaków, na temat finansów gmin, powiatów, w których mieszkają, jest bardzo niewielka. Od 2011 roku co roku piszę list do swoich podatników, żeby tę wiedzę mieli. Ale to tak na marginesie.
Sytuacja jest bardzo, bardzo trudna i to jest nie tylko alarm pochodzący ze strony samorządów, ale także w wyniku kontroli dokonanej przez Najwyższą Izbę Kontroli, gdzie okazało się, że do pokrycia wydatków bieżących brakuje 6,8 mld zł, ale żeby dokładnie to podać, żeby to zabrzmiało: w Polsce mamy 2807 samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich, i okazuje się, że obecnie aż 1611, czyli 57 proc., nie ma w swoich budżetach wystarczających środków na pokrycie wydatków bieżących, co chcę mocno podkreślić. A do tej pory było kanonem, że wydatki bieżące w stu procentach muszą być sfinansowane wydatkami bieżącymi. I to jest ten wielki problem dla całej Polski samorządowej. Sytuacja grozi paraliżem, krachem finansowym bardzo wielu samorządów.
Te wydatki bieżące, to jakie wydatki na przykład?
Na przykład oświata, gospodarka komunalna, kultura, utrzymanie urzędów, to jest funkcjonowanie bieżące – zwłaszcza jeżeli chodzi o gminę – wszystkiego tego, z czym stykamy się na co dzień.
A czemu tych pieniędzy brakuje? I nagle aż tylu samorządom?
Brakuje dlatego, że w ostatnich kilku latach, w 2019 i 2021 roku, dokonano daleko idących zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi podstawowy dochód wszystkich samorządów, zwłaszcza typu miejskiego, takich jak mój , gdzie na przykład w tym roku będę miał – nie ja oczywiście, budżet Kowala – 4 mln zł z PiT-u . Gdyby nie te zmiany, byłoby to przynajmniej 2 mln zł więcej.
System się rozsypuje i niektóre samorządy zaciągają kredyty – poprzedni rząd stworzył możliwość, że można zaciągać kredyty, emitować obligacje na pokrycie wydatków bieżących – czyli co, idziemy do „Providenta”, swego rodzaju „Providenta” (…).
Całej „Rozmowy dnia” można wysłuchać poniżej. Inne „Rozmowy dnia” są dostępne TUTAJ.
Całej „Rozmowy dnia” można wysłuchać poniżej. Inne „Rozmowy dnia” są dostępne TUTAJ.
![Dr Tomasz Mierzwa: W walce z nowotworami kluczowa jest profilaktyka [Rozmowa Dnia]](public/info/2025/thumb_480_0/2025-02-04_173865402710.jpg)
