Toruń wspomina gen. Elżbietę Zawacką. „15 lat temu odeszła, ale cały czas jest z nami”

2024-01-10, 11:28  Michał Zaręba/Redakcja
Przedstawiciele władz miasta i Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej złożyli kwiaty na grobie kurierki AK, jedynej kobiety wśród „Cichociemnych” Honorowej Obywatelki Torunia/fot. Michał Zaręba

Przedstawiciele władz miasta i Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej złożyli kwiaty na grobie kurierki AK, jedynej kobiety wśród „Cichociemnych” Honorowej Obywatelki Torunia/fot. Michał Zaręba

To już 15 lat bez pani generał. Przedstawiciele władz miasta i Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej złożyli kwiaty na grobie kurierki AK, jedynej kobiety wśród „Cichociemnych” Honorowej Obywatelki Torunia.

– Działamy w Klubie Historycznym imienia Armii Krajowej. Jesteśmy tutaj, ponieważ generał Elżbieta Zawadzka była wielką patriotką i stale podkreślała, że kobiety są tak samo odważne jak mężczyźni. Można było na niej zawsze polegać... – mówiła młodzież zgromadzona na uroczystości.

– Rodowita torunianka, niesamowita kobieta. Całe swoje życie oddała Ojczyźnie. To ona jeździła do naczelnego wodza z meldunkami, jako emisariusz, żeby zawiadomić o sytuacji, która miała wówczas miejsce w Polsce. Profesor nauk humanistycznych, druga generał w Wojsku Polskim...

– Żeby dzisiaj każdy z polityków, niezależnie od ugrupowania politycznego, miał chociaż kilkanaście procent tego zapału i tego patriotyzmu, to myślę, że bylibyśmy z Polską znacznie, znacznie dalej. Możemy, szanowni państwo, brać z niej przykład. 15 lat temu odeszła, ale cały czas jest z nami... – mówili zastępca prezydenta Torunia Zbigniew Fiderewicz i Jan Wyrowiński, przewodniczący rady fundacji gen. Elżbiety Zawackiej.

O godz. 17:00 w Kościele Garnizonowym odbędzie się msza święta w intencji Honorowej Obywatelki Torunia. W alei prowadzącej do Parku Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej IPN przygotował wystawę poświęconą polskiej bohaterce.



Prof. Elżbieta Zawacka (1909-2009) była rodowitą torunianką, żołnierzem, kurierką Armii Krajowej i jedną z dwóch Polek ze stopniem generała brygady. Pod pseudonimami „Zelma”, „Sulica” i 2Zo” wypełniła ponad sto niebywale trudnych misji kurierskich. Wielokrotnie nielegalnie przekraczała granice przenosząc wiadomości i meldunki. Do legendy przeszedł jej najsłynniejszy rajd poprzez Niemcy, Austrię, Francję i Hiszpanię do Rządu RP w Londynie. To z tej misji powróciła do kraju jako „cichociemna”, na własną prośbę skacząc na spadochronie do okupowanego kraju 10 września 1943 r. Pełniła funkcję zastępcy szefa „Zagrody” – Działu Łączności zagranicznej Oddziału V Sztabu Komendy Głównej AK. Po upadku powstania warszawskiego nadal działała w służbie Państwa Podziemnego u boku gen. Leopolda Okulickiego. Dostarczyła do Szwajcarii pierwsze szczegółowe meldunki o sytuacji w kraju po upadku powstania.

Po wojnie w 1951 roku została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa i z 10-letnim wyrokiem osadzona w więzieniu. Wyszła na wolność w 1955 r. Powróciła, wciąż dyskryminowana, do pracy w szkole w Sierpcu i Toruniu. Po uzyskaniu doktoratu nauk humanistycznych w 1965 r., pracowała jako adiunkt, a po habilitacji (1973 r.) jako docent andragogiki Uniwersytetu Gdańskiego, skąd przeniosła się do rodzinnego Torunia, gdzie do 1978 r. była pracownikiem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Odznaczona m.in. Orderem Virtuti Militari, Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Walecznych. Jej imię noszą w Toruniu Szkoła Podstawowa nr 27, Zespół Szkół Ekonomicznych, fundacja badająca dzieje Armii Krajowej i wojskowej służby Polek, Biblioteka Pedagogiczna, 8. Kujawsko-Pomorska Brygada Obrony, a także nowy most drogowy.

Relacja Michała Zaręby (Popołudnie z nami)

Region

Co z naborem do przedszkola na włocławskim Zazamczu Działacze PiS zabrali głos

Co z naborem do przedszkola na włocławskim Zazamczu? Działacze PiS zabrali głos

2024-03-25, 20:06
Katarzyna Kotula poparła Piotra Wielgusa w wyborach na prezydenta Torunia

Katarzyna Kotula poparła Piotra Wielgusa w wyborach na prezydenta Torunia

2024-03-25, 19:21
Sztaby z regionu podsumowały tegoroczny WOŚP. Gdzie zebrano największą kwotę

Sztaby z regionu podsumowały tegoroczny WOŚP. Gdzie zebrano największą kwotę?

2024-03-25, 18:11
Chodzi o to, by w Bydgoszczy dzieciom dobrze się żyło. Co może poprawić Miasto

Chodzi o to, by w Bydgoszczy dzieciom dobrze się żyło. Co może poprawić Miasto?

2024-03-25, 17:32
Kolejne dziecko w toruńskim Oknie życia Mała Marysia jest zdrowa i pogodna

Kolejne dziecko w toruńskim „Oknie życia”! Mała Marysia jest zdrowa i pogodna

2024-03-25, 16:46
Tak pływają bydgoscy policjanci Drużyna na podium zawodów służb mundurowych [zdjęcia]

Tak pływają bydgoscy policjanci! Drużyna na podium zawodów służb mundurowych [zdjęcia]

2024-03-25, 15:41
10 zastępów straży gasiło pożar domu w Łochowie. Część dachu się zawaliła [zdjęcia]

10 zastępów straży gasiło pożar domu w Łochowie. Część dachu się zawaliła [zdjęcia]

2024-03-25, 15:13
Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

2024-03-25, 14:38
Po jednej stronie działkowcy, po drugiej przemysłowcy. Czy tzw. ROD-osy są zagrożone

Po jednej stronie działkowcy, po drugiej przemysłowcy. Czy tzw. ROD-osy są zagrożone?

2024-03-25, 14:11
Debata wyborcza z kandydatami na prezydenta Bydgoszczy w Polskim Radiu PiK [zobacz i posłuchaj]

Debata wyborcza z kandydatami na prezydenta Bydgoszczy w Polskim Radiu PiK [zobacz i posłuchaj!]

2024-03-25, 13:00