Płynie wiele słów i... wiele wody! W toruńskiej radzie spór o zabytkowy kompleks Świętego Ducha

2023-11-24, 11:30 Michał Zaręba/Redakcja/PAP

Wypompowywanie wody z kompleksu św. Ducha w Toruniu, który został zalany po jednej z ostatnich ulew/fot. Michał Zaręba/archiwum

Po burzliwej dyskusji toruńska rada odrzuciła rezolucję radnych Koalicji Obywatelskiej, aby zabezpieczyć odkryte na Bulwarze Filadelfijskim relikty i odsunąć od nich drogę. Przeszedł za to projekt radnych PiS, którzy wezwali prezydenta, do jak najszybszego zakończenia przebudowy.

– My w ten sposób też chcemy doprowadzić do tego, aby inwestycja została zakończona i otwarta dla mieszkańców, dla turystów, i żeby ruch na obszarze Starego Miasta został przywrócony – mówi radny Koalicji Obywatelskiej, Piotr Lenkiewicz. – To jest nasza propozycja, abyśmy już teraz, bez zbędnej zwłoki, myśleli awaryjnie, czyli po prostu szykowali plan „b”.

– Dla nas kwestia udrożnienia ruchu i oddania Bulwaru Filadelfijskiego mieszkańcom jest kluczowa – przekonuje przewodniczący klubu PiS Wojciech Klabun. – O historię trzeba dbać. Te mury nie znikają, one nie są wysadzane: one są zasypywane. Zrobienie projektu zastępczego, ale również szeregu uzgodnień to jest około roku.

– Na tym rysunku widać, że miejsce wykopu w czasie bardzo wysokiej Wisły to było jedno wielkie zalewisko. Jaka jest wartość zalanych fundamentów i murów? Chyba nie ma żadnej – odpowiedział prezydent Torunia Michał Zaleski.

Projekt radnych PiS pokrywa się ze stanowiskiem miasta. Inwestycja ma zakończyć się z końcem kwietnia. O zachowanie kompleksu świętego Ducha apelują społecznicy i grupa naukowców. Wojewódzki Konserwator Zabytków rozpocznie w przyszłym tygodniu procedurę wpisu do rejestru zabytków archeologicznych reliktów kompleksu św. Ducha na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu. Rozpoczęcie procedury wpisu do rejestru — w myśl obowiązujących przepisów — wstrzymuje do czasu jej zakończenia prace budowlane na danym terenie. Artykuł 10a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami mówi, że „od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie, zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku".
Miasto cały czas utrzymuje, że zamierza przez teren reliktów — obecnie zabezpieczonych piaskiem na zimę - przeprowadzić drogą w dotychczasowym śladzie. Dotychczasowe wstrzymanie prac budowlanych obowiązuje do 25 listopada. Sprawę możliwego złamania prawa przy zalaniu wodą reliktów zbada Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy.

Art. 10a. [Tymczasowa ochrona przed wpisem do rejestru zabytków]
1. Od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie, zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, dotyczy także robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem, a także działań określonych w innej decyzji pozwalającej na ich prowadzenie.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do zabytku służącego obronności i bezpieczeństwu państwa.