Archeolodzy przygotowali raport ws. Bulwaru Filadelfijskiego. Są uwagi do konserwatora zabytków

2023-08-08, 15:24 Michał Zaręba/Redakcja

Badania archeologiczne na Bulwarze Filadelfijskim/fot. Michał Zaręba

Jest raport komisji Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich w sprawie prac na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu. Nie brakuje w nim uwag do decyzji wydanych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Komisja uważa, że zasadniczy błąd polegał na nieustalaniu zakresu i rodzaju niezbędnych badań archeologicznych – powiedział PR PiK prof. Jacek Wierzbicki, przewodniczący komisji z Oddziału Wielkopolskiego SNAP.

– Konserwator Wojewódzki w Toruniu przyjął takie założenie, zupełnie nieuzasadnione o tym, że na tym terenie, gdzie ma być ta inwestycja, wszystkie starsze warstwy, które mogą być ważne dla archeologów i historii miasta, zostały już zniszczone wcześniej. Nawet XIX wieku, kiedy budowano tam linię kolejową, dojazd do portu czy potem w latach 70., czyli, krótko mówiąc, wykonawcy przebudowy tego bulwaru filadelfijskiego dostali wolną rękę, bez jakiejkolwiek kontroli lub nadzoru archeologicznego. Dopiero po odkryciu pozostałości klasztoru i kościoła Świętego Ducha konserwator zauważył, że są tam warstwy nieprzemieszane – opisał prof. Jacek Wierzbicki.

Te badania powinny zakończyć się do połowy października. Przed rozpoczęciem inwestycji można było zrobić badania sondażowe, żeby sprawdzić, czy faktycznie wszystkie warstwy są przemieszane i zniszczone — dodaje prof. Wierzbicki.

– (Warto wykonać badania – przyp.), żeby się upewnić, czy te badania wyprzedzające są zbędne. Być może w czasie tych sondaży udałoby się odkryć warstwy nieprzemieszane i wtedy te badania wyprzedzające, w obrębie oczywiście tego pasa inwestycji spowodowałoby to, że archeolodzy mieliby czas na te badania, mogliby je przeprowadzić ze spokojem. Pozostałości tych reliktów architektonicznych nie uległy zniszczeniu, a potem już budowlańcy weszliby na teren, na którym mogliby swobodnie operować. Bez obawy, że coś zniszczą. Był czas, te lata pomiędzy 2017 i 2022 rokiem tak naprawdę zostały zmarnowane, bo ani budowa nie trwała, ani nie było tych badań archeologicznych – podsumował Wierzbicki.

Także zdaniem Narodowego Instytutu Dziedzictwa na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu zabrakło wyprzedzających badań archeologicznych. Innego zdania od początku jest Wojewódzki Konserwator Zabytków. Sambor Gawiński jest obecnie na urlopie. Joanna Sosnowska, główny specjalista w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w rozmowie telefonicznej odpowiedziała nam, że Urząd odniesie się do raportu komisji, kiedy oficjalnie otrzyma dokument.

Pełny raport znajduje się poniżej: