NID o pracach na Bulwarze Filadelfijskim: reliktów nie zbadano i nie zadokumentowano

2023-05-27, 09:10  PAP/Redakcja
Prace na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu/fot. Tytus Żmijewski, PAP

Prace na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu/fot. Tytus Żmijewski, PAP

Po wschodniej stronie bramy Żeglarskiej, a także pod pawilonem na wysokości ul. Łaziennej w Toruniu reliktów nie zbadano i nie zadokumentowano zgodnie z prawem dziedzictwa archeologicznego — wynika z opinii Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Do dokumentu dotarła Polska Agencja Prasowa. Wskazano w nim także inne błędy podczas przebudowy Bulwaru Filadelfijskiego.

Dokument został przygotowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w listopadzie 2022 roku, ale nie był szerzej omawiany w mediach. Poświęcony jest on m.in. wcześniejszym wyjaśnieniom wojewódzkiego konserwatora zabytków Sambora Gawińskiego dotyczących prowadzonej na Bulwarze Filadelfijskim inwestycji.

We wnioskach tego dokumentu czytamy, że przyjęte „a priori” przez kujawsko-pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków założenie, że na obszarze objętym inwestycją nie ma „nieprzemieszanych nawarstwień archeologicznych”, należałoby rozumieć tak, iż wszystkie nawarstwienia archeologiczne zostały zniszczone.

– Założenie to zostało przyjęte przez KPWKZ i sformułowane w decyzji z 5 stycznia 2017 roku, z pominięciem wyników badań archeologicznych z 2001, 2003 i 2010 roku i źródeł archiwalnych oraz sfalsyfikowane odkryciami dokonanymi podczas prac ziemnych związanych z inwestycją „Zagospodarowanie Bulwaru Filadelfijskiego w Toruniu”, którymi są nawarstwienia archeologiczne w wykopie pod pawilon na wysokości ul. Łaziennej, relikty zabudowy po wschodniej i zachodniej stronie bramy Żeglarskiej – wskazano w opinii NID.

Dodano w nim także, że nawarstwień archeologicznych w wykopie pod pawilon na wysokości ul. Łaziennej nie zbadano i nie zadokumentowano. Podkreślono także, że reliktów zabudowy w postaci ceglanych murów i nawarstwień odkrytych w wykopie po wschodniej stronie bramy Żeglarskiej nie zbadano i nie zadokumentowano.

„Założenie było błędne”
– Powyższe odkrycia wykazują, że przyjęte podczas wydawania decyzji z 5 stycznia 2017 roku założenie, że inwestycja „miała być realizowana w warstwach, które zostały ukształtowane podczas przebudowy tego terenu w latach 1970-73” było błędne. W ocenie NID dziedzictwo archeologiczne, objęte ochroną prawną na obszarze prowadzonej inwestycji, które odkryto w wykopie pod pawilon na wysokości ul. Łaziennej i w wykopie po wschodniej stronie bramy Żeglarskiej, nie zostało zbadane i zadokumentowane zgodnie z wymogami prawnymi i naukowymi – mówi dokument.

Polska Agencja Prasowa wielokrotnie zwracała się do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w tej sprawie i kilkukrotnie udzielano redakcji odpowiedzi, w których powoływano się na "przemieszane warstwy". Miały wpłynąć na decyzję o braku wyprzedzających badań archeologicznych na terenie Bulwaru Filadelfijskiego.

– Jeśli K-P WKZ stwierdzi, że na terenie ul. Bulwar Filadelfijski jest jakiekolwiek zagrożenie dla zabytków archeologicznych i reliktów architektury, to – jak już czterokrotnie to uczynił – podejmie kolejne decyzje dotyczące ich ochrony. Ponownie informuję Pana, że w jednym tylko przypadku – na głębokości około dwóch metrów od poziomu gruntu, przy reliktach budynku być może związanego z zespołem kościoła Św. Ducha i klasztoru benedyktynek – natrafiono na nienaruszone nawarstwienia kulturowe, które zostaną poddane badaniom archeologicznym zgodnymi z metodyką badań, mam nadzieję już w najbliższym czasie – mówiła pod koniec kwietnia Joanna Sosnowska z WUOZ w Toruniu.

Także wojewódzki konserwator zabytków Gawiński wskazywał kilka razy na warstwy przemieszane i brak konieczności wyprzedzających badań archeologicznych oraz rzetelność przebadania odkrywanych w trakcie inwestycji reliktów przeszłości.

Na jakiej podstawie dokonano ustaleń?
W piśmie z 27 września Gawiński wskazywał, że na obszarze inwestycji, na którym nie ustalono zakresu i rodzaju niezbędnych badań archeologicznych, nie stwierdzono nienaruszonych nawarstwień archeologicznych. Pisał też, że odkryte w trakcie prac ziemnych relikty zabudowy zostały niezwłocznie wstrzymane. Przeprowadzono badania archeologiczne w niezbędnym zakresie.

NID w swojej opinii podaje w wątpliwość właśnie te badania — pod pawilonem przy ul. Łaziennej i po wschodniej stronie ulicy Żeglarskiej. To dwie niezwykle ważne ulicy na toruńskim Starym Mieście, wpisanym na listę dziedzictwa UNESCO.

– Z analizy zdjęcia układu nawarstwień i reliktów kanału burzowego wynika, że nawarstwienia nie mogą być młodsze niż kanał burzowy zbudowany w końcu XIX wieku – napisano w opinii NID w przypadku terenu pod pawilonem na wysokości ulicy Łaziennej. Tym samym zakwestionowano ustalenia WKZ w tej sprawie.

W przypadku ul. Żeglarskiej wskazano, że nie zbadano reliktów zabudowy odkrytych po wschodniej stronie bramy Żeglarskiej w kwietniu 2022 roku.

NID podaje, że w notatce służbowej z 13 kwietnia 2022 roku z oględzin odkrytych murów napisano, że nie można ww. murów wiązać z zabudową wcześniejszą niż koniec XIX wieku oraz zabudowę tę z dużym prawdopodobieństwem można wiązać z funkcjonowaniem portu rzecznego i obsługą bocznicy kolejowej.

Zdaniem NID-u w tym przypadku również nie podano, na jakiej podstawie dokonano tych ustaleń. W opinii tej instytucji szczegółowo wyjaśniono, dlaczego zdaniem jej takie tłumaczenie jest niezgodne z wiedzą na temat tego terenu i dostępną dokumentacją (...)

Region

Młodzieżówka Platformy Obywatelskiej zaczyna działalność we Włocławku

Młodzieżówka Platformy Obywatelskiej zaczyna działalność we Włocławku

2023-08-03, 09:22
Osoby bezdomne mogą się tu umyć, odpocząć czy obejrzeć film. Sercownia zaprasza

Osoby bezdomne mogą się tu umyć, odpocząć czy obejrzeć film. Sercownia zaprasza

2023-08-03, 08:47
Rywalizacja na niebie. W Rypinie trwają Balonowe Mistrzostwa Polski [wideo]

Rywalizacja na niebie. W Rypinie trwają Balonowe Mistrzostwa Polski [wideo]

2023-08-03, 08:16
Na porodówkę z policyjną eskortą. Mundurowi pilotowali auto z rodzącą kobietą

Na porodówkę z policyjną eskortą. Mundurowi pilotowali auto z rodzącą kobietą

2023-08-03, 07:09
Brakujący odcinek trasy Osie-Warlubie do przebudowy. Są pieniądze na remont

Brakujący odcinek trasy Osie-Warlubie do przebudowy. Są pieniądze na remont

2023-08-02, 20:36
To jedyny taki ślad po toruńskim porcie. Archeolodzy odkryli XIX-wieczny poler [zdjęcia]

To jedyny taki ślad po toruńskim porcie. Archeolodzy odkryli XIX-wieczny poler [zdjęcia]

2023-08-02, 19:53
Zdobył zaufanie kobiety i wyłudził od niej 90 tysięcy złotych. 30-latek zatrzymany

Zdobył zaufanie kobiety i wyłudził od niej 90 tysięcy złotych. 30-latek zatrzymany

2023-08-02, 17:57
Kradli auta w całej Europie, części trzymali w Grębocinie. Policja zlikwidowała dziuplę

Kradli auta w całej Europie, części trzymali w Grębocinie. Policja zlikwidowała „dziuplę”

2023-08-02, 16:22
Bakterie coli w wodociągu w Złotnikach Kujawskich. Stacja już po chlorowaniu

Bakterie coli w wodociągu w Złotnikach Kujawskich. Stacja już po chlorowaniu

2023-08-02, 16:08
Poseł Gawkowski domaga się interwencji NIK-u w sprawie Nitro-Chemu. Co na to spółka

Poseł Gawkowski domaga się interwencji NIK-u w sprawie Nitro-Chemu. Co na to spółka?

2023-08-02, 14:21
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę