Prof. Jacek Kowalski w PR PiK: Pierwsze wyobrażenie krzyża, to krzyż triumfalny [Rozmowa dnia]

2023-04-07, 11:04  Michał Jędryka/Redakcja
Prof. Jacek Kowalski /fot. jacekkowalski.pl

Prof. Jacek Kowalski /fot. jacekkowalski.pl

Przedstawienia męki i śmierci Chrystusa są obecne w naszej kulturze i sztuce w rozmaitych postaciach prawie od początku chrześcijaństwa, przypominał dziś w Rozmowie dnia Polskiego Radia PiK prof. Jacek Kowalski, historyk sztuki z UAM w Poznaniu.

Michał Jędryka: Przypominam sobie wizytę we Lwowie sprzed pięciu lat (...). Bardzo duże wrażenie na mnie zrobił obraz Jacka Malczewskiego „Chrystus przed Piłatem". Na tym obrazie Chrystus jest związany, a Piłat stoi obok niego, ale się za bardzo nie interesuje Chrystusem. Bawi się gwoździem, ale to późne, już prawie nam współczesne przedstawienie, a przecież te przedstawienia ukrzyżowania, męki Chrystusa, one właściwie pojawiały się od samego początku chrześcijaństwa...

Prof. Jacek Kowalski: I tak i nie, to zależy, jak będziemy na to patrzeć, bo tradycja sztuki chrześcijańskiej, kultury chrześcijańskiej jest bardzo długa i sam przykład, który pan przywołał, czyli obrazu Malczewskiego, który przecież nie jest obrazem liturgicznym, nie jest obrazem przeznaczonym do bycia w świątyni w charakterze nastawy ołtarzowej, w charakterze obrazu, przed którym ktoś może się modlić, to jest świadectwo istnienia w nas tego motywu, można powiedzieć współcześnie, bo Malczewski to dla mojego pokolenia właściwie jest pokolenie naszych ojców i dziadków, bardzo obecne. Malczewski w opowieści to prawie że człowiek żyjący tu i teraz. To jest świadectwo tego, że wiara i męka Chrystusa, którą dziś, w Wielki Piątek szczególnie przeżywamy, może przenikać – nie zawsze jest dopuszczana, nie zawsze chce się tego – ale ona jest właściwie obecna w całej kulturze ludzkiej. Postacie Chrystusa i Piłata to są także wszechobecne postacie, natomiast pan pyta o to, jak było. Otóż sztuka chrześcijańska nie od początku wyobrażała Chrystusa, bo jej z początku nie było, a te pierwsze wyobrażenia krzyża, które znamy, to jest krzyż triumfalny. Ludzi pierwszych wieków chrześcijaństwa otaczała rzeczywistość, w której krzyż był narzędziem męki rzeczywistej. Wtedy oglądano, niestety, egzekucje, widziano tych ludzi ukrzyżowanych. Wtedy najbardziej uderzające było to, że to narzędzie strasznej męki, jest narzędziem, jest symbolem, znakiem tryumfu (...).

Cała Rozmowa Dnia do wysłuchania: TUTAJ

Region

Jelenie tracą poroże, ale nie wszędzie można je zbierać. Leśnicy i policjanci ruszają w teren

Jelenie tracą poroże, ale nie wszędzie można je zbierać. Leśnicy i policjanci ruszają w teren

2025-03-05, 08:35
Śmiertelny wypadek na DK 15. W nocy ciężarówka zderzyła się z autem osobowym

Śmiertelny wypadek na DK 15. W nocy ciężarówka zderzyła się z autem osobowym

2025-03-05, 06:54
Japonistyka, chemia czy może turystyka Maturzyści poznawali toruński UMK [zdjęcia]

Japonistyka, chemia czy może turystyka? Maturzyści poznawali toruński UMK [zdjęcia]

2025-03-04, 20:30
Uczennice z I LO w Bydgoszczy wygrały wojewódzki etap Olimpiady ZUS

Uczennice z I LO w Bydgoszczy wygrały wojewódzki etap Olimpiady ZUS

2025-03-04, 19:40
Po sekcji zwłok niemowlęcia z domu dziecka we Włocławku. Dlaczego dziecko zmarło

Po sekcji zwłok niemowlęcia z domu dziecka we Włocławku. Dlaczego dziecko zmarło?

2025-03-04, 18:46
W takich warunkach aż chce się czytać. Powiat świecki stawia na kulturę

W takich warunkach aż chce się czytać. Powiat świecki stawia na kulturę!

2025-03-04, 14:27
Włocławskie przedszkola czekają na dzieci. Zapisy na dwa tysiące miejsc. Ratusz stawia na sport

Włocławskie przedszkola czekają na dzieci. Zapisy na dwa tysiące miejsc. Ratusz stawia na sport

2025-03-04, 13:36
Utrudnienia na osiedlu Jar w Toruniu. Tramwaj wypadł z szyn. Kursuje komunikacja zastępcza

Utrudnienia na osiedlu Jar w Toruniu. Tramwaj wypadł z szyn. Kursuje komunikacja zastępcza

2025-03-04, 12:42
Wyciek gazu na al. Wyszyńskiego w Bydgoszczy. Ewakuowano mieszkańców [aktualizacja]

Wyciek gazu na al. Wyszyńskiego w Bydgoszczy. Ewakuowano mieszkańców [aktualizacja]

2025-03-04, 10:59
Bydgoscy policjanci zatrzymali patostreamera ze Śródmieścia. Grozi mu pięć lat więzienia [wideo]

Bydgoscy policjanci zatrzymali patostreamera ze Śródmieścia. Grozi mu pięć lat więzienia [wideo]

2025-03-04, 09:46
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę