To historyczna perełka. Śluza trapezowa na Brdzie w Bydgoszczy [wideo, zdjęcia]

2023-03-15, 15:00  Janusz Wiertel
Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Była cudem techniki, eksperymentem i ewenementem na skalę światową. Jedyny wtedy taki obiekt w Polsce wybudowano w 1884 roku w Bydgoszczy.

W przeszłości Brda była zbyt płytka dla załadowanych towarem barek, płynących do młynów. Istniała potrzeba jej spiętrzenia. Ukształtowanie terenu sprzyjało tego typu przedsięwzięciu, jednak inżynierowie z tym zadaniem borykali się przez 100 lat. Budowane obiekty rozpadały się. Rzeka była wówczas dzika i poziom lustra wody jesienią i wiosną był o 4 metry wyższy niż latem. Skutecznym i trwałym rozwiązaniem okazała się dopiero oddana do użytku w 1884 r. śluza trapezowa. Dzięki niej udało się opanować żywioł.

Śluza znajduje się w pobliżu Mostów Solidarności. Ma kształt trapezu i nie tylko to było osobliwe, ale również konstrukcja i sposób funkcjonowania śluzy. Północna, najkrótsza ze ścian, która była najbardziej wystawiona na napór nurtu rzeki, była litą ścianą. Górne wrota śluzy były z kolei całkowicie zasłonięte od nurtu Brdy.

Śluza miała swoje wady. Spore problemy stwarzała konieczność obracania barek. Do śluzy trapezowej jednostka wpływała tyłem, a wypływała z niej przodem. Każdą płynącą barkę trzeba było najpierw obrócić, co wymagało odpowiednio szerokiego miejsca w nurcie Brdy. Najbliższe, w tamtych czasach, znajdowało się poniżej mostu Bernardyńskiego. Do dziś nazywane jest „obracanką”. Od „obracanki” do śluzy miejskiej trzeba było ciągnąć barkę tyłem.

Taki sposób przejścia z Brdy na Kanał wywoływał krytykę i liczne protesty właścicieli barek i firm przewozowych. Był to jeden z powodów, dla których w 1906 roku rząd niemiecki podjął decyzję o modernizacji Kanału. Postanowiono go poszerzyć, a także zlikwidować utrudnienia, wynikające z niewygodnego i niebezpiecznego połączenia Brdy z Kanałem. Wybudowano nowe śluzy i zmniejszono ich liczbę do dwóch. Po trzydziestu latach funkcjonowania śluzę trapezową zasypano. Zostały po niej wrota, zarys koryta i żeliwne pilary.

Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Region

Zaczynają studia, ale ich nie kończą. Dlaczego Badają to naukowcy z Bydgoszczy

Zaczynają studia, ale ich nie kończą. Dlaczego? Badają to naukowcy z Bydgoszczy

2025-02-10, 06:45
Dwie osoby zginęły w pożarze domu w Chełmnie. Z ogniem walczyło osiem zastępów straży [aktualizacja]

Dwie osoby zginęły w pożarze domu w Chełmnie. Z ogniem walczyło osiem zastępów straży [aktualizacja]

2025-02-09, 20:12
Tragedia w Śliwicach. Mężczyzna wysiadał, został potrącony. Nie udało się go uratować

Tragedia w Śliwicach. Mężczyzna wysiadał, został potrącony. Nie udało się go uratować

2025-02-09, 19:55
Mimo chłodu chętnych nie brakowało. Kolejna odsłona Kultury na świeżym

Mimo chłodu chętnych nie brakowało. Kolejna odsłona „Kultury na świeżym”

2025-02-09, 18:27
Moi bliscy pomarli na Syberii. Bydgoszczanie uczcili pamięć zesłanych na Wschód

„Moi bliscy pomarli na Syberii”. Bydgoszczanie uczcili pamięć zesłanych na Wschód

2025-02-09, 16:31
Nietrzeźwy nie widział drogi wyjścia z zadymionego domu. Uratowali go policjanci

Nietrzeźwy nie widział drogi wyjścia z zadymionego domu. Uratowali go policjanci

2025-02-09, 15:00
Walczyli o lepsze jutro przy muzyce Pink Floyd Koncert dla Szymona i Michała

Walczyli o lepsze jutro przy muzyce Pink Floyd! Koncert dla Szymona i Michała

2025-02-09, 13:36
To kocia arystokracja Piękności na czterech łapach prezentują się w Toruniu [zdjęcia]

To kocia arystokracja! Piękności na czterech łapach prezentują się w Toruniu [zdjęcia]

2025-02-09, 11:36
Pożar domu w Cypriance pod Włocławkiem. Z ogniem walczyło osiem zastępów straży

Pożar domu w Cypriance pod Włocławkiem. Z ogniem walczyło osiem zastępów straży

2025-02-09, 09:52
Rafał Trzaskowski w regionie: Zero tolerancji dla cudzoziemców wchodzących w konflikt z prawem

Rafał Trzaskowski w regionie: Zero tolerancji dla cudzoziemców wchodzących w konflikt z prawem

2025-02-08, 21:10
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę