To historyczna perełka. Śluza trapezowa na Brdzie w Bydgoszczy [wideo, zdjęcia]

2023-03-15, 15:00  Janusz Wiertel
Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Była cudem techniki, eksperymentem i ewenementem na skalę światową. Jedyny wtedy taki obiekt w Polsce wybudowano w 1884 roku w Bydgoszczy.

W przeszłości Brda była zbyt płytka dla załadowanych towarem barek, płynących do młynów. Istniała potrzeba jej spiętrzenia. Ukształtowanie terenu sprzyjało tego typu przedsięwzięciu, jednak inżynierowie z tym zadaniem borykali się przez 100 lat. Budowane obiekty rozpadały się. Rzeka była wówczas dzika i poziom lustra wody jesienią i wiosną był o 4 metry wyższy niż latem. Skutecznym i trwałym rozwiązaniem okazała się dopiero oddana do użytku w 1884 r. śluza trapezowa. Dzięki niej udało się opanować żywioł.

Śluza znajduje się w pobliżu Mostów Solidarności. Ma kształt trapezu i nie tylko to było osobliwe, ale również konstrukcja i sposób funkcjonowania śluzy. Północna, najkrótsza ze ścian, która była najbardziej wystawiona na napór nurtu rzeki, była litą ścianą. Górne wrota śluzy były z kolei całkowicie zasłonięte od nurtu Brdy.

Śluza miała swoje wady. Spore problemy stwarzała konieczność obracania barek. Do śluzy trapezowej jednostka wpływała tyłem, a wypływała z niej przodem. Każdą płynącą barkę trzeba było najpierw obrócić, co wymagało odpowiednio szerokiego miejsca w nurcie Brdy. Najbliższe, w tamtych czasach, znajdowało się poniżej mostu Bernardyńskiego. Do dziś nazywane jest „obracanką”. Od „obracanki” do śluzy miejskiej trzeba było ciągnąć barkę tyłem.

Taki sposób przejścia z Brdy na Kanał wywoływał krytykę i liczne protesty właścicieli barek i firm przewozowych. Był to jeden z powodów, dla których w 1906 roku rząd niemiecki podjął decyzję o modernizacji Kanału. Postanowiono go poszerzyć, a także zlikwidować utrudnienia, wynikające z niewygodnego i niebezpiecznego połączenia Brdy z Kanałem. Wybudowano nowe śluzy i zmniejszono ich liczbę do dwóch. Po trzydziestu latach funkcjonowania śluzę trapezową zasypano. Zostały po niej wrota, zarys koryta i żeliwne pilary.

Nieczynna śluza trapezowa na Kanale Bydgoskim. (jw)

Region

Sześć wiat zniszczonych tylko w tym miesiącu. Wandale grasują w Grudziądzu

Sześć wiat zniszczonych tylko w tym miesiącu. Wandale grasują w Grudziądzu

2025-01-23, 11:06
Arkadiusz Fajok: Honorowe obywatelstwo dla Jerzego Owsiaka wymaga szerszej dyskusji [Rozmowa Dnia]

Arkadiusz Fajok: Honorowe obywatelstwo dla Jerzego Owsiaka wymaga szerszej dyskusji [Rozmowa Dnia]

2025-01-23, 09:04
Nocny wypadek w Kłódce. Zderzyły się dwie ciężarówki, dwie osoby zostały ranne

Nocny wypadek w Kłódce. Zderzyły się dwie ciężarówki, dwie osoby zostały ranne

2025-01-23, 08:10
Ciężarówka i solarka zderzyły się na A1 w pobliżu Włocławka. Jedna osoba poszkodowana

Ciężarówka i solarka zderzyły się na A1 w pobliżu Włocławka. Jedna osoba poszkodowana

2025-01-23, 08:03
Młodzież z Szubina otrzyma zniżki na bilety. Bydgoscy radni przegłosowali nowe taryfy

Młodzież z Szubina otrzyma zniżki na bilety. Bydgoscy radni przegłosowali nowe taryfy

2025-01-23, 07:43
Bydgoszcz jest miastem kontrastów  niestety. Społecznik ze Śródmieścia alarmuje

„Bydgoszcz jest miastem kontrastów – niestety”. Społecznik ze Śródmieścia alarmuje

2025-01-23, 06:53
Upamiętnienie i niejasna przeszłość. Obchody 162. rocznicy powstania styczniowego we Włocławku

Upamiętnienie i… niejasna przeszłość. Obchody 162. rocznicy powstania styczniowego we Włocławku

2025-01-22, 21:33
Czas przygotować miasto na zmiany klimatyczne. Bydgoscy radni przegłosowali plan adaptacji

Czas przygotować miasto na zmiany klimatyczne. Bydgoscy radni przegłosowali plan adaptacji

2025-01-22, 21:19
Ruch to zdrowie  również psychiczne. Fizjoterapeuci podpowiadali seniorom z okazji Dnia Babci i Dziadka

Ruch to zdrowie – również psychiczne. Fizjoterapeuci podpowiadali seniorom z okazji Dnia Babci i Dziadka

2025-01-22, 20:37
Włocławianin chce wystartować w wyborach prezydenckich. Utworzył już komitet wyborczy

Włocławianin chce wystartować w wyborach prezydenckich. Utworzył już komitet wyborczy

2025-01-22, 19:51
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę