Prof. Cenckiewicz: Niektórzy w Polsce czczą Jaruzelskiego tak, jak Piłsudskiego

2022-06-23, 13:50  Michał Jędryka/Redakcja
Spotkanie z prof. Sławomirem Cenckiewiczem w bydgoskim IPN/fot. Archiwum

Spotkanie z prof. Sławomirem Cenckiewiczem w bydgoskim IPN/fot. Archiwum

- Postkomunizm jest jeszcze wciąż mocno zakorzeniony w polskim życiu społecznym i instytucjonalnym — przekonywał prof. Sławomir Cenckiewicz. Historyk, były szef komisji likwidacyjnej Wojskowych Służb Informacyjnych, autor wielu książek był dziś gościem Rozmowy Dnia w Polskim Radiu PiK.

Michał Jędryka: Rozmawiamy po spotkaniu w Instytucie Pamięci Narodowej w Bydgoszczy. Powiedział Pan, że polska pamięć jest oparta na dwóch zasadach – fałszu i prawdy. I mówił Pan, że przechylamy się w stronę fałszu. Dlaczego tak się stało?
Prof. Sławomir Cenckiewicz: Nie wiem, czy się przechylamy. Mówiłem, że równolegle fałsz współistnieje z prawdą. Innymi słowy - współistnieje ze sobą dziedzictwo PRL-u i wolnej Polski. Jaruzelski jest przez część społeczeństwa czczony tak samo, jak Piłsudski czy Anders. Można nawet zejść jeszcze nieco niżej i powiedzieć, że w jakimś sensie Wojsko Polskie, które jest instytucjonalno-personalną kontynuacją Ludowego Wojska Polskiego jest w rozkroku. Czci bowiem tradycje Ludowego Wojska Polskiego i po części - tradycje Wojska Polskiego AK, NSZ-u, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Chcę przez to stwierdzenie pokazać, że Polska jest strukturalnie państwem postkomunistycznym, w którym obie narracje są prowadzone równolegle i jedna drugiej, albo druga pierwszej nigdy nie zdominowała.

24 lutego - ta cezura niczego nie zmieniła? Chociażby w samej armii czy w postrzeganiu postkomunizmu, który przecież był organicznie powiązany ze strukturami sowieckimi?
- Chciałbym, żeby tak było, ale jest za wcześnie, żeby pokusić się o jednoznaczną opinię. Musi trochę czasu minąć, żeby na przykład sprawdzić, jak zostanie opisana czy przedstawiona - przy okazji jakiejś okrągłej rocznicy zakończenia II wojny światowej - historia tego, co zwolennicy narracji postkomunistycznej nazywają „wyzwoleniem Polski przez Armię Czerwoną od okupanta niemieckiego”. Chcę przypomnieć, że całkiem niedawno czczono - nawet polskie władze w tym uczestniczą - żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, którzy razem z Armią Czerwoną „wyzwalali Polskę spod okupanta niemieckiego”. Teraz widać - po 24 lutego - że mamy jakiś stan zawieszenia w tych sprawach, ale czy jest trwały? Za wcześnie stwierdzić jednoznacznie, że mamy to za sobą. Zobaczymy - za rok, dwa i kolejne lata, kiedy sytuacja się ustabilizuje - jak te narracje dotyczące samych początków Polski Ludowej będą przebiegały.

Wiemy, że agentura służb specjalnych, komunistycznych w Polsce nie została ani ujawniona, ani rozliczona. Czy ten stan nie wpływa na psychikę naszych polityków czy nawet zwykłych ludzi, którzy oswoili zdradę narodową?
- Ja bym powiedział, że została ujawniona, bo wszystkie narzędzia, które służą ujawnianiu agentury są do dyspozycji ogółu społeczeństwa. W Instytucie Pamięci Narodowej nie ma ani jednej teczki agenta, ani jednej karty rejestracyjnej danej osoby, zarejestrowanej jako agent SB czy służb wojskowych, która byłaby w jakikolwiek sposób chroniona. Wszystko jest jawne. Problem polega na czymś innym – na świadomości społecznej i braku konsekwencji tego faktu ujawnienia. To jest klasyczna sytuacja epoki post prawdy, w której prawda nie ma już żadnego znaczenia. (…)

Sławomir Cenckiewicz w środę promował swoją nową książkę „Agentura” w Bydgoszczy. W czwartek (23 czerwca) będzie w Toruniu, spotkanie z nim rozpocznie się o godz. 18.00 w I Liceum Ogólnokształcącym, ul. Zaułek Prosowy 1.

POSŁUCHAJ CAŁEJ ROZMOWY DNIA

Region

Mieszkańcy punktowali, radni głosowali. Prezydent Torunia z absolutorium

Mieszkańcy punktowali, radni głosowali. Prezydent Torunia z absolutorium

2022-06-24, 09:00
Ostrzeżenie: znowu upały Nawadniamy się, chłodzimy, raczej nie wychodzimy

Ostrzeżenie: znowu upały! Nawadniamy się, chłodzimy, raczej nie wychodzimy!

2022-06-24, 08:00
W Bydgoszczy nie wyjechały autobusy i tramwaje MZK. To strajk

W Bydgoszczy nie wyjechały autobusy i tramwaje MZK. To strajk!

2022-06-24, 06:12
Te narzędzia kilkadziesiąt lat leżały na działce. Szyperskie zabytki wróciły na barkę

Te narzędzia kilkadziesiąt lat leżały na działce. Szyperskie zabytki wróciły na barkę

2022-06-23, 21:00
Zarzucają władzom, że Bydgoszcz może więcej czerpać z wody, a tego nie robi [wideo]

Zarzucają władzom, że Bydgoszcz może więcej „czerpać” z wody, a tego nie robi [wideo]

2022-06-23, 19:49
Ojcowie na pierwszym planie Kto wygrał konkurs Urzędu Marszałkowskiego

Ojcowie na pierwszym planie! Kto wygrał konkurs Urzędu Marszałkowskiego?

2022-06-23, 17:59
Śmiertelny wypadek w Emilianowie. To niejedyne tragiczne zdarzenie w regionie [zdjęcia]

Śmiertelny wypadek w Emilianowie. To niejedyne tragiczne zdarzenie w regionie [zdjęcia]

2022-06-23, 16:39
Szpital na Bielanach przejmie lekarzy i otworzy własny oddział hematologii

Szpital na Bielanach przejmie lekarzy i otworzy własny oddział hematologii?

2022-06-23, 16:05
Załoga bydgoskich MZK zapowiada strajk. Grozi, że rano nie wyjedzie z zajezdni

Załoga bydgoskich MZK zapowiada strajk. Grozi, że rano nie wyjedzie z zajezdni!

2022-06-23, 15:35
Pracownik muzeum przywłaszczył sobie kilkusetletnie monety warte 1,5 mln zł

Pracownik muzeum przywłaszczył sobie kilkusetletnie monety warte 1,5 mln zł

2022-06-23, 14:46
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę