Reportaże
W audycji prezentujemy intrygujące opowieści, ciekawe historie, dokumenty historyczne oraz reportaże śledcze.
„Na oczach Matki”
2025-01-20
Toruński pomnik „Dzieci Polskie Matce Polski” wymaga renowacji. Fot. Michał Zaręba/arch. PR PiK
emisja: 20 stycznia 2025
archiwalny reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
Od Prawie 90 lat tuląc swoje dziecko, spogląda na mieszkańców i turystów spacerujących po lesie na toruńskich Wrzosach. Pomnik autorstwa Ignacego Zelka pt. „Dzieci polskie Matce Polski” przetrwał dzięki bohaterskiej postawie sołtysa Kazimierza Ruszkowskiego. Na pomnik złożyli się mieszańcy, a teraz starają się o jego remont. Jak się okazuje, monument przyciąga też ciekawych ludzi. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Na oczach Matki”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Złoty gwóźdź” / „Nic się nie stało”
2025-01-13
Urszula Łączkowska. Fot. arch. PR PiK
emisja: 13 stycznia 2025
archiwalny reportaż Urszuli Łączkowskiej z Polskiego Radia PiK, z 30 września 1970 roku.
„Nic się nie stało”
emisja: 13 stycznia 2025
archiwalny reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 30 czerwca 2002 roku.
W audycji „Historie słowem pisane” zaglądam do archiwum Polskiego Radia PiK sięgając po wyjątkowy reportaż, wyjątkowy i mój ulubiony, choć nie jestem jego autorką. To dzieło sprzed niemal 55 lat, podpisane nazwiskiem Urszula Łączkowska. Kiedy prawie ćwierć wieku temu wydobyłam tę perełkę z naszego przepastnego archiwum, byłam tak zachwycona tym, co usłyszałam, ze natychmiast pojechałam do Piotrkowa Kujawskiego nagrać ciąg dalszy historii młodego mężczyzny, którego w 1970 roku uznano za szpiega. Echo tego wyjazdu zabrzmiało na pomorsko-kujawskiej antenie 30 czerwca 2002 roku. Do wysłuchania audycji zaprasza Żaneta Walentyn.
„Poszukiwacze czasu”
2025-01-05
„Poszukiwacze czasu”. Fot. Bartosz Walentyn/arch. PR PiK
emisja: 6 stycznia 2025
archiwalny reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 18 sierpnia 2024 roku.
W świątecznym wydaniu „Historii słowem pisanych” już po raz ostatni zaglądamy do naszego rankingu najlepszych reportaży ubiegłego roku. „Super 12-stkę”, czyli listę naszych reportaży nagradzanych w kraju i za granicą, ale także z różnych względów dla nas ważnych znajdą Państwo tutaj.
Dziś opowieść o pogoni za marzeniami. Trudnej, żmudnej, wymagającej sporo cierpliwości i rzadko nagradzanej, a jednak niezmiernie pasjonującej. Kanwą do opowieści stał się zlot poszukiwaczy skarbów w Wilczu niedaleko Koronowa. To miejsce, które ponad 600 lat temu wybrzmiało szczękiem oręża w trakcie bitwy z Krzyżakami. Michał Słobodzian zaprasza do wysłuchania reportażu Żanety Walentyn pt. „Poszukiwacze czasu”.
12 najlepszych reportaży Polskiego Radia PiK w 2024 roku [posłuchaj!]
2025-01-02
Reportażyści Polskiego Radia PiK: Michał Słobodzian, Żaneta Walentyn i Michał Zaręba. Fot. Magdalena Gill/arch. PR PiK
2024 był rokiem pełnym naprawdę wyjątkowych, nagradzanych w Polsce i za granicą reportaży, zrealizowanych przez dziennikarzy Polskiego Radia PiK! Poniżej przypominamy te najlepsze.
Reportaż zdobył II nagrodę na Prix Europa w Berlinie, a także nominację do Audionomia Awards 2024. To dziennikarskie śledztwo, demaskujące patologiczne warunki i sposób funkcjonowania ośrodka terapii uzależnień w Jerzmionkach koło Kamienia Krajeńskiego. Niezwykłym elementem reportażu jest ukazanie dramatu rodzin pacjentów, którzy nie przeżyli pobytu w ośrodku.
Można go posłuchać TUTAJ
„Niebo@com” Michała Słobodziana
Reportaż zajął I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie „Po prostu człowiek”, a także nominację do Audionomia Awards 2024.
To opowieść o wyjątkowej relacji Magdaleny i Stanisława Lamentów. Była znana toruńska społeczniczka cierpi na niezwykle bolesne powikłania po boreliozie.
Można go posłuchać TUTAJ
„Toruń – Ciechanów” Michała Zaręby
Reportaż zdobył nominację do nagrody Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” w Gdyni.
Michał Zaręba wraca w swoim reportażu do wywózek Polaków w głąb Związku Radzieckiego. Jak się okazuje, w tej sprawie wciąż odkrywamy nowe fakty. Za jednym z nich podążył nasz reportażysta, ponieważ okazało się, że wielu torunian wywożonych do ZSRR zatrzymywano w drodze w obozie przejściowym w Ciechanowie. Część z nich pozostała już tam na zawsze.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Dla dobra organizacji” Żanety Walentyn i Michała Słobodziana
Nasi reporterzy przez kilka tygodni badali, co dzieje się w Kujawsko-Pomorskiej Chorągwi ZHP. Dotarli do wyników kontroli w ośrodku harcerskim w Funce, w czasie której wykryto szereg nieprawidłowości. W efekcie przed sądem harcerskim mają stanąć między innymi były komendant Chorągwi, a także obecna komendantka. Sprawa została także zgłoszona m.in. do prokuratury.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Jesteśmy ludźmi” Żanety Walentyn
„Jesteśmy ludźmi!” - mówi szef jednostki medyków, ratujących życie rannym na polu walki w Ukrainie. Na pytanie czy zdarzyło mu się udzielać pomocy agresorom, czyli rosyjskim żołnierzom, potwierdza bez wahania. „Gdybyśmy tego nie robili, przestalibyśmy nimi być. A wojna sprzyja zanikowi instynktów, w tym samozachowawczego. Walka staje się rutyną, strach też, a to bilet w jedną stronę” - mówi medyk pola walki Damian Duda.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Zakopane w pamięci” Michała Zaręby
- Słuchajcie baby, jedna z was musi wyjść, bo jeśli ja pójdę, to wy wszystkie zginiecie, bo oni tu wrócą. Siły pobiorą i wrócą - wspomina bohaterka reportażu. Mimo upływu wielu lat Irena Krach wciąż ma przed oczami okrucieństwa rzezi wołyńskiej. 11 lipca 2024 roku minęła 81. rocznica tzw. „Krwawej Niedzieli”, która stanowiła kulminację ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia. Tylko tego jednego dnia zamordowanych zostało 8 tysięcy Polaków.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Idziemy na szał” Michała Słobodziana
Ubrania zrobione z worków po mące. Na szyi budziki zawieszone na łańcuchach. Brak butów - obowiązkowy. W sercach wolność. W reportażu odbyliśmy podróż do lat 60. To właśnie wtedy w Cekcynie grupa młodych hipisów, w piwnicy jednego z domów założyła klub. Miejsce szybko stało się kultowe. Szybko także znalazło się pod lupą miejscowej milicji.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Madonna za kromkę chleba” Michała Zaręby
Dźwięk silników zabytkowych włoskich motocykli od lat towarzyszy rodzinie spod Torunia. Miłość i zainteresowanie słoneczną Italią, językiem zrodziły się w trakcie II wojny światowej, kiedy nasz kraj okupowali hitlerowscy najeźdźcy. W 1943 roku - 12-latka, a dziś seniorka rodziny - Pani Barbara Adamska pomagała włoskim jeńcom wojennym, którzy trafili do niemieckiego obozu w Toruniu. Za tę pomoc otrzymała wyjątkowy prezent, który nazywa relikwią.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Jego oddech” Michała Słobodziana
Pani Anna godzinami mówi do syna, wpatrując się w monitor komputera. Nie ma gwarancji, że coś do niego dociera. Trudne są chwile, gdy tablet się przesunie. Wtedy widać głównie kołdrę. Nie zna zbyt dobrze angielskiego. Najważniejsze zwroty ma zapisane na kartce. Jej największym marzeniem jest, by syn wrócił do Polski, choćby miał żyć dwa dni. Z miłości można zrobić wiele, szczególnie gdy syn leży przykuty do łóżka kilka tysięcy kilometrów od domu. Sprowadzenie Pana Sylwestra do Trzcińca pod Bydgoszczą wiązałoby się ze skomplikowaną prawną batalią w Wielkiej Brytanii.
Reportaż jest do wysłuchania TUTAJ
„Kobiety z Żelaz(n)a” Michała Zaręby
11 miejscowości. Niemal 50 adresów. Łzy, uśmiechy, poczucie ulgi, ale i ogromna wdzięczność. Do osób poszkodowanych przez wrześniową powódź dotarły dary, jakie zbieraliśmy od naszych Słuchaczy. Akcję zainicjował Sławomir Kliszewski, całość skoordynowała nasza radiowa koleżanka Katarzyna Kliszewska. Na południe pojechały dwa wypełnione po brzegi samochody dostawcze. Z konwojem pojechał także nasz reporter Michał Zaręba, który miał okazję spotkać niezwykłe kobiety. Kobiety, które mimo ogromu strat i cierpienia wierzą, że to ich najpiękniejsze miejsce na świecie zostanie odbudowane.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Korzenie” Żanety Walentyn
Odkąd przeszli na emeryturę, państwo Wilanowscy zajęli się uzupełnianiem genealogii swojego rodu. Poszukując informacji związanych z prababcią natrafili na reportaż Żanety Walentyn, opisujący dewastację cmentarza w Płonnem. Autorka opowiadała w nim o zbezczeszczonym pochówku ich prababci. - Od cmentarza wszystko się zaczęło - mówią. Potem odnaleźli ślady Jana Rudowskiego, senatora, lotnika czasów międzywojnia i członka Armii Krajowej. To także ich przodek. Dziś walczą o upamiętnienie Jana Rudowskiego i pochowanych na cmentarzu w Płonnem członków rodzin ziemiańskich.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Poszukiwacze czasu” Żanety Walentyn
Opowieść o pogoni za marzeniami. Trudnej, żmudnej, wymagającej sporo cierpliwości i rzadko nagradzanej, a jednak niezmiernie pasjonującej. Kanwą do opowieści stał się zlot poszukiwaczy skarbów w Wilczu. To miejsce, które ponad 600 lat wybrzmiało szczękiem oręża w trakcie bitwy z Krzyżakami.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Historia zapisana w słojach”
2024-12-21
„Historia zapisana w słojach”. Fot. Michał Zaręba/arch. PR PiK
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
„Pole skarbów”
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż archiwalny z 14 sierpnia 2019 roku, autorstwa Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż archiwalny z 14 sierpnia 2019 roku, autorstwa Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
Mieszkańcy policzyli, że mógł mieć nawet 200 lat. Dąb rósł przy starym dworcu w Ciechocinku. Drzewo zostało jednak ścięte, bo zdaniem kolei zagrażało bezpieczeństwu podróżnych. Przewoźnik chce przywrócić połączenia. Teren był objęty ochroną konserwatorską, dlatego społecznicy zawiadomili prokuraturę. Powalone drzewo przywołało mieszkańcom wspomnienia. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Historia zapisana w słojach”.
Sięgamy również archiwalny reportaż Michała Słobodziana pt. „Pole skarbów” z 14 sierpnia 2029 foku opowiadający o rodzinie Paterów, którzy w Kruszy Zamkowej od ponad pół wieku znajdują na polu archeologiczne skarby. Wielka historia wkroczyła do rodziny Paterów w latach 60. XX wieku. To właśnie wtedy Pan Julian znalazł na swoim polu starą monetę. To był początek wielkiej archeologicznej przygody. Jak się wkrótce okazało, pozornie zwyczajne pole zaczęło odkrywać zupełnie niezwyczajne tajemnice.
„Dla siebie i Ziemi”
2024-12-13
Pani Dorota jest leśniczką i postanowiła wybudować dom w lesie. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 16 grudnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Pani Dorota jest leśniczką. Może z racji wykonywanego zawodu, a może dlatego, że kocha każde drzewo, postanowiła wybudować dom w lesie. Nie jest to jednak zwykły budynek tylko całkowicie samowystarczalny kawałek świata pani Doroty. Co to znaczy? Otóż bohaterka reportażu pt. „Dla siebie i Ziemi” korzysta tylko z mediów, które sama produkuje np. z energii wiatru i słońca. „Jak energia się wyczerpie, to trzeba będzie poczekać, aż baterie się naładują” - mówi. Czy to las uczy cierpliwości? O niezwykłej pani Dorocie i jej niezwykłym domu w reportażu pt. „Dla siebie i Ziemi”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Jarmark dobra”
2024-12-09
Pieniądze ze sprzedaży własnoręcznie zrobionych stroików, przygotują paczki dla biednych dzieci. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 9 grudnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
W „Historiach słowem pisanych” opowieść o ludziach, którzy raz w roku w okresie przedświątecznym przyjeżdżają na „Jarmark Bożonarodzeniowy” do Koronowa. Są wśród nich nauczyciele z uczniami, Koła Gospodyń Wiejskich, wolontariusze zbierający fundusze na leczenie etc. Nie ma natomiast tych, którzy wystawiają się w celach czysto zarobkowych. Maluchy z podstawowej szkoły sprzedają zrobione przez siebie stroiki, by za uzyskane fundusze zrobić paczki dla biednych dzieci. Obok Panie z Koła Gospodyń sprzedają swoje ciasta, a zarobione pieniądze przeznaczają na dalszą działalność wspólnoty. Jest też rodzina kilkuletniej Anki - bydgoszczanki, która sprzedaje m.in. rzemiosło osadzonych w tamtejszym zakładzie karnym, by móc uzbierać określoną kwotę na rehabilitację niepełnosprawnej dziewczynki. Na tym jarmarku nikt nie chce zarobić. Tu ideą jest pomoc i wspólnota. O tym w reportażu Żanety Walentyn pt. „Jarmark dobra”, do którego wysłuchania zaprasza Michał Słobodzian.
„Kult”
2024-12-02
Kapliczka św. Rozalii w Przecznie pod Toruniem. Fot. nadesłane
emisja: 2 grudnia 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
Były położone z dala od wsi i miejscowości, często w ukryciu. W wierzeniach mieszkańców cmentarze choleryczne były nawet przeklęte i pilnowane przez czarnego psa. Kiedy epidemia dziesiątkowała Europę, z pomocą mieszkańcom włoskiego Palermo przyszła św. Rozalia. Jak się okazuje, pustelnica swoją figurkę ma również w Przecznie pod Toruniem, dokąd każdego roku organizowane są procesje. Do św Rozalii mieszkańcy ponownie zwrócili się z modlitwą kiedy przyszła pandemia koronawirusa. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Kult”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Pana Jana umowa z Bogiem” / „Wiatr w żaglach”
2024-11-18
W gromadce Celiny i Łukasza Antczaków zawsze jest wesoło. Fot. archiwum rodzinne
emisja: 18 listopada 2024
reportaż archiwalny Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 8 maja 2011 roku.
„Wiatr w żaglach”
emisja: 18 listopada 2024
reportaż archiwalny Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK, z 31 lipca 2022 roku.
Śmiertelnie chory Mikołaj Mielnik z Siedlec szuka rodziców zastępczych dla 8-letniego chłopca. Mężczyzna choruje na raka płuca. Leczenie zakończono. Pan Mikołaj chciałby sam wybrać rodzinę dla Emila. Trudno sobie wyobrazić co mogą przeżywać tata i syn. Kilkanaście lat temu z podobnym tragicznym dylematem mierzył się Jan Szweda z Bydgoszczy. Nieuleczalnie chory mężczyzna szukał nowej rodziny dla czwórki swoich dzieci. Udało się na krótko przed śmiercią.
W audycji „Historie słowem pisane” przypominamy reportaż Żanety Walentyn z 2011 roku pt. „Pana Jana umowa z Bogiem”. W drugiej części audycji sięgamy po reportaż Michała Słobodziana pt. „Wiatr w żaglach” z 2022 roku, w którym o blaskach i cieniach rodzicielstwa zastępczego opowiadają Celina i Łukasz Antczakowie z Bydgoszczy.
„Miraże”
2024-11-12
U sąsiadów Olendrów. Fot. Żaneta Walentyn
emisja: 11 listopada 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Druga Rzeczpospolita, która powstała po 123 latach zaborów, była państwem wielonarodowościowym. O jednym z narodów, który zamieszkiwał Polskę, a konkretnie tereny zalewowe Wisły do końca II wojny światowej, w reportażu Żanety Walentyn pt. „Miraże”.
AUDYCJE OKAZJONALNE :
- „Z ojca na syna” - reportaż Żanety Walentyn
Żaneta Walentyn
Michał Słobodzian
Adriana Andrzejewska-Kuras