Hanna Nowak i Sylwia Kasprzyk
Marcin Kupczyk: "Weź dotację na małe przetwórstwo i rozkręć biznes na wsi" - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zachęca rolników do zakładania małego przetwórstwa oraz prowadzenia handlu.
Hanna Nowak: Jesteśmy w trakcie naboru, który rozpoczął się 31 stycznia i będzie trwał do 1 marca bieżącego roku. Chodzi o wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój - małe przetwórstwo oraz rolniczy handel detaliczny. Kto może ubiegać się o pomoc? W tym działaniu są to rolnicy, domownicy bądź małżonkowie rolników, którzy podejmują prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania produktów. Muszą rozpocząć działalność co najmniej z jednego rodzaju działalności, wymienionej w załączniku do rozporządzenia. Może to dotyczyć produkcji wyrobów na przykład z mięsa, produkcji soków z owoców i warzyw.
Wszystkie te działalności, kody według Polskiej Klasyfikacji Działalności, są określone na naszej stronie w rozporządzeniu. Mamy dużo poradników na ten temat, więc każdy będzie mógł znaleźć dla siebie informacje, ale to dopiero po podpisaniu umowy. Najpierw składamy wniosek, a potem, jak już będzie zobowiązanie Agencji, że dana inwestycja może być finansowana, wówczas rolnik, domownik czy małżonek rolnika decyduje o tym, kiedy realizuje inwestycję i jaką działalność otwiera według kodów z rozporządzenia. Beneficjent musi podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie. To jest bardzo ważny punkt, to musi spełniać. Poza tym powinien posiadać numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych. To większość rolników posiada, więc nie będzie to dla nich stanowiło żadnego problemu.
Drugą grupą są rolnicy i małżonkowie rolników, którzy wykonują bądź podejmują wykonywanie działalności w zakresie przetwarzania i zbywania przetworzonych produktów, właśnie w ramach rolniczego handlu detalicznego.
A na jakie pieniądze można liczyć i czy trzeba mieć wkład własny?
Pierwsza grupa może otrzymać maksymalnie dofinansowanie 50 proc. kosztów kwalifikowanych, kosztów netto, maksymalnie 500 tys. zł, natomiast przy rolniczym handlu detalicznym jest 100 tys. Połowę dofinansuje Agencja, drugą połowę musi mieć rolnik.
A na co należy te pieniądze przeznaczyć?
Te koszty są również wymienione. Ogólnie można powiedzieć, że do kosztów, które kwalifikują się możemy zaliczyć: koszty zakupu wraz z instalacją maszyn i urządzeń, które będą potrzebne do przetwarzania produktów, do magazynowania czy przygotowania produktów rolnych do przetwarzania. Oczywiście mogą być to również inwestycje budowlane: rozbudowa, modernizacja danych budynków, w których będzie prowadzona działalność gospodarcza.
Agencja wprowadziła szereg ułatwień, jeśli chodzi o dokumenty. Nie trzeba ich wielu na etapie starania się o dotację.
Na samym początku rolnik składa formularze, które są na stronie internetowej Agencji, do których są instrukcje jak je wypełnić. Natomiast załączniki dotyczące pozwoleń projektów będą wymagane na późniejszym etapie, tak zwanym rozliczeniu inwestycji. Jak już rolnik inwestycję przeprowadzi, wtedy będzie składał wniosek o płatność wraz z pozwoleniami i decyzjami.
Druga propozycja jest nowością. To rolniczy handel detaliczny.
Sylwia Kasprzyk: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kontynuuje zapoczątkowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wprowadzenie zmian mających pomoc rolnikom w uruchomieniu bądź kontynuowaniu prowadzenia sprzedaży produkowanej żywności w części bądź w całości z gospodarstwa, bezpośrednio konsumentowi lub do zakładów handlu detalicznego bezpośrednio zaopatrujących konsumenta. Działanie, o którym tutaj mówimy, czyli rolniczy handel detaliczny, rozszerza jakby krąg odbiorców poza osoby prowadzące czy zobowiązane do prowadzenia działalności gospodarczej. Mówiąc o rolniczym handlu detalicznym mamy na myśli obsługę lub przetwarzanie żywności, w tym chodzi tu o surowce pochodzenia zwierzęcego i niezwierzęcego, czyli na przykład zioła, pomidory, ogórki, ale także produkty zwierzęce i niezwierzęce, produkty mleczne, przetwory z owoców i warzyw, przetwory mięsne, np. szynki. Zbywanie żywności odbywa się tutaj w ramach określonych limitów, o czym należy pamiętać.
Ta sprzedaż jest limitowana, ale rejestracja działalności dla tych rolników odbywa się w sposób uproszczony - w inspekcji weterynaryjnej dla produktów pochodzenia zwierzęcego oraz w inspekcji sanitarnej dla produktów niezwierzęcych. Te jednostki prowadzą również nadzór nad sprzedażą. Rejestracja rolniczego handlu detalicznego jest jednocześnie rejestracją produkcji pierwotnej, dokonywanej przez rolników. Produkcja i magazynowanie żywności w ramach tego handlu może odbywać się zarówno przy wykorzystaniu pomieszczeń w domach mieszkalnych, co jest tutaj dosyć istotne, na przykład w kuchniach domowych, jak też w oparciu o wykorzystanie sprzętu i urządzeń gospodarstwa domowego. Oczywiście z zachowaniem wymogów higieny.
Ułatwieniem dla rolników jest to, że ocena zdolności danego wnioskodawcy do zrealizowania swoich pomysłów odbywa się wyłącznie na podstawie biznesplanu i nie ma obowiązku składania dosyć sporej ilości załączników, pozwoleń, zezwoleń i innych dokumentów. Istotną rzeczą jest to, że przychody ze sprzedaży w ramach rolniczego handlu detalicznego do kwoty 40 tys.zł są zwolnione z podatku dochodowego, a to, co jest ponad 40 tys. zł jest opodatkowane dosyć atrakcyjnie 2-procentowym ryczałtem. Należy pamiętać, że wyłączone ze wsparcia w ramach działania, które dofinansowuje Agencja, są niestety produkcja pieczywa i wyrobów cukierniczych, czy produkcja dań gotowych typu: knedle, pierogi, placki czy gotowe posiłki z mięsa.
Gdzie rolnicy mogą sprzedawać swoje produkty i komu?
Rolnicy mogą sprzedawać bezpośrednio z gospodarstw odbiorcom, nazywanym konsumentami końcowymi bądź mogą to sprzedawać do sklepów detalicznych, restauracji, stołówek. Bądź za pośrednictwem innych jednostek na targach, wystawach. Oczywiście należy też pamiętać, że mogą sprzedawać do tych placówek, które znajdują się na terenie województwa bądź powiatów sąsiadujących z miejscem zakładu przetwórczego.
Rolnik może również pojechać na targ i tam sprzedawać swoje produkty?
Oczywiście, że tak. Targowisko musi być tylko zlokalizowane na terenie województwa bądź powiatów ościennych.
Czy rolnicy dzwonią i pytają, bo przypomnijmy wnioski można składać do 1 marca.
Rolnicy dzwonią i przyjeżdżają osobiście do oddziału regionalnego Agencji w Toruniu, na ul. Dąbrowskiego 4. Zadają mnóstwo pytań, mają mnóstwo pomysłów. Te pomysły są w naszym odbiorze dosyć innowacyjne. Myślimy, że zainteresowanie będzie duże. Informacji można zasięgnąć również w ośrodkach doradztwa rolniczego.