Krystian Lupa kończy 70 lat

2013-11-06, 07:07  Polska Agencja Prasowa

Wyreżyserował m.in. "Kalkwerk", "Wymazywanie" i "Miasto snu". Na scenie interesuje go postać - uwikłana w sprzeczności, pełna psychologicznych niuansów, skrajnych namiętności. Reżyser teatralny, scenograf Krystian Lupa skończy w czwartek 70 lat.

Lupa jest uznawany za jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich reżyserów; należy do artystów wszechstronnych - zajmuje się też scenografią, grafiką, jest autorem teatralnych scenariuszy i adaptacji, tłumaczem i pedagogiem.

Wiele jego spektakli zalicza się do najważniejszych przedstawień w historii współczesnego teatru polskiego. Są to m.in.: "Pragmatyści" Stanisława Ignacego Witkiewicza, "Marzyciele" Roberta Musila (1988), czy "Immanuel Kant" Thomasa Bernharda (1996).

Wyreżyserował też m.in. "Lunatyków. Escha, czyli Anarchię" (1995) – adaptację drugiej części powieści Austriaka Hermanna Brocha pt. "Lunatycy", "Braci" (1988) – spektakl na podstawie "Braci Karamazow" Fiodora Dostojewskiego, "Factory 2" (2008) – spektakl według własnego scenariusza inspirowany życiem i twórczością Andy'ego Warhola, a także "Kalkwerk" (1992), "Wymazywanie" (2001), "Persona. Marilyn" (2009), "Persona. Ciało Simone" (2010), "Miasto snu (2012).

Początkowo związany był z Teatrem im. Norwida w Jeleniej Górze, później, od 1984 roku – ze Starym Teatrem w Krakowie. Swoje spektakle realizował także m.in. w Teatrze Polskim we Wrocławiu, Teatrze Dramatycznym w Warszawie i Teatrze Rozmaitości w Warszawie.

Lupa określa relację aktor-widz jako relację przeciwników. "Aktor postanawia traktować widza jako powiernika (...) albo - jak przeciwnika, którego trzeba zdobyć" - mówił w 2009 roku podczas wykładu w ramach cyklu "Wiedzieć, żeby być", przygotowywanego w Nowym Teatrze Krzysztofa Warlikowskiego. W opinii Lupy, właśnie traktowanie widza przez aktora jako przeciwnika jest w teatrze "na porządku dziennym" i jest tak "za każdym razem, każdego wieczoru, kiedy aktor staje na scenie".

Urodził się 7 listopada 1943 roku w Jastrzębiu Zdroju. Zanim zaangażował się w działalność teatralną, studiował na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wkrótce jednak porzucił ten kierunek studiów i zdał egzaminy do krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom na Wydziale Grafiki uzyskał w 1969 roku. Później przez dwa lata studiował reżyserię w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej. W 1973 roku dostał się na Wydział Reżyserii Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (do 1977).

W czasie studiów Lupa miał okazję poznać Konrada Swinarskiego. Uczęszczał do niego na zajęcia z analizy dramatów oraz asystował przy realizacji "Hamleta" w Starym Teatrze. To właśnie od Swinarskiego uczył się pracy z aktorem. Ogromny wpływ na Krystiana Lupę miał również teatr Tadeusza Kantora.

Jest autorem zbioru szkiców "Utopia i jej mieszkańcy" (1994) oraz tomów prozy - "Labirynt" (2001), "Podglądania" (2003) i "Utopia 2. Penetracje" (2003), w których znalazły się fragmenty od lat prowadzonych przez Lupę dzienników.

Od 1 października Lupa jest reżyserem Teatru Polskiego we Wrocławiu.

Krystian Lupa był wielokrotnie nagradzany w Polsce i za granicą; otrzymał m.in. nagrodę im. Konrada Swinarskiego (nagroda przyznawana przez miesięcznik "Teatr") za reżyserię przedstawienia "Marzyciele" Roberta Musila w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (sezon 1987/1988), nagrodę im. Leona Schillera (1992) oraz - jako pierwszy Polak - Europejską Nagrodę Teatralną (2009), nazywanej również teatralnym Oscarem.

Realizacje sceniczne Lupy nagradzano wielokrotnie na festiwalach i konfrontacjach teatralnych. Wśród najważniejszych wyróżnień znajdują się: Grand Prix - Nagroda Krytyków Francuskich za najlepszy spektakl zagraniczny we Francji w sezonie 1998/99 dla przedstawienia "Lunatycy" (1999), przygotowany z artystami Starego Teatru w Krakowie, nagrodę Sekcji Krytyków ITI za popularyzację polskiej kultury teatralnej za granicą (2000); Austriacki Krzyż Zasługi (2001); francuski Order Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych (2002). (PAP)

Kultura

Każdy mógł zwiedzić twierdzę i posłuchać przewodnika. Piknik militarny w Toruniu

Każdy mógł zwiedzić twierdzę i posłuchać przewodnika. Piknik militarny w Toruniu

2024-09-14, 16:01
Tworzyli w Skłudzewie, zostawili dzieła sztuki. Zakończył się ogólnopolski plener [zdjęcia]

Tworzyli w Skłudzewie, zostawili dzieła sztuki. Zakończył się ogólnopolski plener [zdjęcia]

2024-09-14, 14:32
Po inauguracji 62. BFM w Filharmonii. W sobotę koncert specjalistów od baroku z Amsterdamu [zdjęcia]

Po inauguracji 62. BFM w Filharmonii. W sobotę koncert specjalistów od baroku z Amsterdamu [zdjęcia]

2024-09-14, 12:52
Tancerz sam wybiera muzykę. Silent Disco w GWAR Foodhall w Bydgoszczy

Tancerz sam wybiera muzykę. Silent Disco w GWAR Foodhall w Bydgoszczy

2024-09-14, 08:00
Melomani czekają na to cały rok Zaczyna się Bydgoski Festiwal Muzyczny

Melomani czekają na to cały rok! Zaczyna się Bydgoski Festiwal Muzyczny

2024-09-13, 14:31
Bydgoski poseł zagra w filmie Dostał rolę w kontynuacji słynnego obrazu Machulskiego

Bydgoski poseł zagra w filmie! Dostał rolę w kontynuacji słynnego obrazu Machulskiego

2024-09-13, 12:37
Animacja o Leonardzie da Vinci i jego wynalazkach. Film Leonardo. Odkrywca w kinach [zwiastun]

Animacja o Leonardzie da Vinci i jego wynalazkach. Film „Leonardo. Odkrywca” w kinach [zwiastun]

2024-09-13, 11:26
Festiwal Vintage Photo otwarty Wystawy pierwszy raz w Galerii Sztuki Nowoczesnej [zdjęcia]

Festiwal Vintage Photo otwarty! Wystawy pierwszy raz w Galerii Sztuki Nowoczesnej [zdjęcia]

2024-09-13, 10:58
Dbają o historię i kulturę regionu. Wręczenie nagród w toruńskim muzeum [zdjęcia]

Dbają o historię i kulturę regionu. Wręczenie nagród w toruńskim muzeum [zdjęcia]

2024-09-12, 21:41
Fotoplastikon na tarasie Młynów Rothera. Zaczyna się Vintage Photo Festival

Fotoplastikon na tarasie Młynów Rothera. Zaczyna się Vintage Photo Festival

2024-09-12, 08:53
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę