Żołnierze - górnicy. W Bydgoszczy zapomniane historie ofiar reżimu wyjdą z podziemi
Kroniki, życie i inne pamiątki po represjonowanych politycznie żołnierzach - górnikach trafiły do bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej./fot. Agata Raczek
Kroniki, życiorysy, dokumenty i inne pamiątki po represjonowanych politycznie żołnierzach - górnikach trafiły do bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej.
- Dzięki tym materiałom ocalimy od zapomnienia historię tych ludzi - podkreśla prof. Mirosław Golon, z-ca dyrektora oddziału IPN w Gdańsku. - To są piękne życiorysy, to są postacie, które bardzo się zasłużyły, podobnie jak ich rodziny, dla odbudowy Polski, dla większej aktywności społecznej. Ich starsze rodzeństwo, czy rodzice często tworzyli konspirację niepodległościową, inicjowali opór społeczny, czy to w ruchu ludowym, czy w różnych innych organizacjach społecznych. Warto pamiętać o tej grupie, bo to zapomniana grupa ofiar represji okresu stalinowskiego. To byli młodzi poborowi, z których część wyselekcjonowano. Nie dano im do rąk broni, nie skierowano ich na normalną służbę wojskową, to znaczy na jej klasyczne odbywanie z poligonami, z ćwiczeniami, z bronią. Do ręki dostali kilofy, łopaty i skierowano ich do przymusowej pracy.
Materiały, które trafią do bydgoskiego archiwum przekazał Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy i Górników w Bydgoszczy - mówi prezes okręgowy zarządu tego związku, Bolesław Karandyszowski.
- Są to życiorysy żołnierzy - górników, którzy bez wyroku skierowani zostali do pracy w kopalni. Każdy własnoręcznie napisał krótki życiorys i podał w nim powód, dla którego został powołany do batalionów pracy, tej przymusowej pracy, na kopalni. To jest bardzo bogata historia ludzi, którzy zostali skrzywdzeni przez reżim komunistyczny. Są to kartoteki wszystkich żołnierzy, około 500, czy 600, trudno mi powiedzieć, kartotek, które mówią o miejscu ich pracy, o kopalniach, o czasie ich pracy w jednostce wojskowej, i o warunkach, jakie tam panowały.
Podczas uroczystości przekazania materiałów Bolesław Karandyszowski, w imieniu Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy i Górników przekazał informację o uhonorowaniu Edyty Cisewskiej - naczelnik delegatury IPN w Bydgoszczy, Krzyżem Związku Represjonowanych Żołnierzy Górników.
